Bài 13. Phản ứng hoá học

Phản ứng hoá học
I. Định nghĩa:
Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác, chất biến đổi trong phản ứng gọi là chất phản ứng, còn chất mới sinh ra gọi là sản phẩm

II. Diễn biến của phản ứng hoá học
Trong phản ứng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác
III. Điều kiện để phản ứng hóa học xảy ra
Khi các chất tham gia tiếp xúc với nhau, có trường hợp cần đun nóng, có trường hợp cần chất xúc tác...

IV. Dấu hiệu của phản ứng hóa học
Tiết 19: Phản ứng hoá học (Tiếp)
Thí nghiệm 1: Cho vào ống nghiệm dung dịch Na2CO3 không màu rồi cho tiếp dd H2SO4 không màu.Quan sát hiện tượng, Nhận xét có phản ứng xảy ra hay không? Dấu hiệu nào giúp em biết có phản ứng?
Thí nghiệm 2: Cho dd NaOH không màu nhỏ tiếp dd CuSO4 màu xanh. Quan sát hiện tượng, Nhận xét có phản ứng xảy ra hay không? Dấu hiệu nào giúp em biết có phản ứng?
Thí nghiệm 3: Lấy vào ống nghiệm dd CuSO4 2ml, thả nhẹ đinh sắt sạch vào ống nghiệm. Quan sát mầu đinh sắt và mầu dd?. Nhận xét dấu hiệu có phản ứng?
Có bọt khí bay lên
Xuất hiện chất rắn mầu xanh và màu dd nhạt dần
Trên đinh sắt có mầu đỏ của đồng, mầu dd nhạt dần
Thí nghiệm 4:
Đốt cây nến (Parafin)
Chú ý trạng thái nến trước khi đốt, khi đốt lúc đầu Parafin có hiện tượng gì?
Nếu nến không có bấc có cháy không? tại sao?
Vậy cái gì đã thấm vào bấc làm cho nến cháy?
Khi cháy nến ở trạng thái nào?
Cháy trong không khí tạo ra những chất gì?. Ngoài sản phẩm mới tạo ra thì nến cháy còn có hiện tượng gì?

Phát sáng và toả nhiệt
Trước khi đốt nến ở thể rắn,khi đốt lúc đầu nén nóng chảy .Nếu không có bấc nến không cháy.Nến lỏng thấm vào bấc hóa hơi rồi cháy
Có chất mới xuất hiện, có tính chất khác với chất phản ứng (Thường là trạng thái, mầu sắc) ngoài ra toả nhiệt và phát sáng cũng có thể là dấu hiệu có phản ứng

Kết luận:
Từ các thí nghiệm trên dựa vào dấu hiệu nào để nhận biết được phản ứng hoá học đã xảy ra?
Từ các thí nghiệm trên các nhóm thảo luận viết phương trình chữ cho các phản ứng vào bảng nhóm?
Từ thí nghiệm 4 (đốt nến) hãy làm bài tập 3 trang 50 (SGK) vào bảng nhóm.
Tiếp tục làm bài tập 4 các cụm từ trong bài cần điền theo thứ tự 1, 2, 3, 4. Rồi ghi vào bảng nhóm
Kết quả bài tập 3:
Parafin + khí Oxy khí cácbonic và hơi nước
Chất tham gia là Parafin và khí Oxy, chất sản phẩm là khí cácbonic và nước
Kết quả bài tập 4:
Trước khi cháy chất Parafin ở thể rắn, sau đó chảy lỏng còn khi cháy thì hoá hơi và ở thể khí. Các phân tử parafin phản ứng với các phân tử khí oxy
Chọn phương án đúng cho các bài tập sau:
Bài 1: Trong một phản ứng hoá học các chất phản ứng và sản phẩm phải chứa cùng:
A Số nguyên tử trong mỗi chất
B Số nguyên tử tạo ra chất
C Số nguyên tử của mỗi nguyên tố
D Số phân tử của mỗi chất

Bài 2: Dấu hiệu để nhận biết phản ứng hoá học xảy ra là:
A Có chất mới xuất hiện
B Có tính chất khác với chất phản ứng
C Có sự toả nhiệt và phát sáng
D Cả A B C đều đúng

Bài 3: Trong một phản ứng chỉ xảy ra sự thay đổi:
A Nguyên tử chất này thành nguyên tử chất khác
B liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử thay đổi
C Số lượng nguyên tử của các nguyên tố trong phản ứng
D Số lượng phân tử trong phản ứng
Bài 4: Người ta sản xuất đồng bằng cách cho Hyđrô tác dụng với đồng II oxit ở to cao và có thêm hơi nước tạo ra. Phương trình chữ nào sau đây của quá trình sản xuất đồng:
A Hydro + Đồng II OxitĐồng + Nước
B Hydro + Đồng  Đồng II oxit + Nước
C Nước + Đồng II oxitĐồng + Hyđrô
D nước + Đồng  Đồng II ôxit + Hyđrô
Đáp án đúng:
Bài 1: C Số nguyên tử của mỗi nguyên tố
Bài 2: D Cả A B C đều đúng
Bài 3: B liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử thay đổi
Bài 4: A Hydro + Đồng II OxitĐồng + Nước
Nước vôi ( có chất Canxi hidroxit được quét lên tường một thời gian sau sẽ khô và hoá rắn (Chất rắn là CanxiCacbonat)
a) Dấu hiệu nào cho thấy đã có phản ứng hoá học xảy ra?
b) Viết phương trình chữ của phản ứng biết rằng có chất khí cácbonic (trong không khí) tham gia và sản phẩm ngoài chất rắn còn có nước (chất này bay hơi)
Lời giải đúng:
Có chất mới là canxicacbonat sinh ra (thể rắn)
Phương trình chữ của phản ứng:
Canxihidroxit + Cacbonic  Canxicacbonat + nước