Bài 13. Phản ứng hoá học

phản ứng hoá học

Giáo viên hướng dẫn:Nguyễn Thị Hồng Gấm
Sinh viên: Nguyễn Thị Như Hoa
Lớp: Toán – Hoá 3
Định nghĩa
- Quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác gọi là phản ứng hoá học.
Chất ban đầu gọi là chất tham gia phản ứng.
Chất mới sinh ra gọi là chất tạo thành hay còn gọi là sản phẩm.
Phương trình chữ:
Lưu huỳnh + oxi t0 Lưu huỳnh đioxit

Chất tham gia Sản phẩm

Canxicacbonat to Canxioxit + Cacbonđioxit
Chất tham gia Sản phẩm
Giữa các chất tham gia phản ứng và sản phẩm là dấu
Phương trình hoá học được viết theo phương trình chữ sau:
Tên các chất phản ứng Tên các sản phẩm .
Xét ví dụ 1:
Lưu huỳnh + sắt t0 Sắt(II) sunfua

Đọc là: Lưu huỳnh tác dụng với sắt tạo ra chất sắt (II) sunfua.

Đường t0 Nước + Than

Đọc là: Đường phân huỷ thành nước và than.
Trong quá trình phản ứng, lượng chất phản ứng giảm dần, lượng sản phẩm tăng dần.
2. Diễn biến của phản ứng hoá học.

Phân tử là hạt đại diện cho chất, thể hiện đầy đủ các tính chất hoá học của chất.
Ở hình a) trước phản ứng
Có 2 phân tử hiđro và 1 phân tử oxi.
Hai nguyên tử hiđro liên kết với nhau tạo thành 1 phân tử hiđro.
Hai nguyên tử oxi liên kết với nhau tạo thành 1 phân tử oxi.







So sánh số nguyên tử hiđro và oxi trong phản ứng b) và trước phản ứng a)
Trong phản ứng các nguyên tử chưa liên kết với nhau.
số nguyên tử oxi và hiđro ở b) bằng số nguyên tử hiđro và oxi ở a)









Sau phản ứng có các phân tử nước được tạo thành
Trong đó 1 nguyên tử oxi liên kết với 2 nguyên tử hiđro.
- Liên kết giữa các nguyên tử thay đổi.
- số nguyên tử mỗi loại không thay đổi.
Kết luận: Trong phản ưng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác
Kết quả là chất này biến đổi thành chất khác
Chú ý: Nếu có đơn chất kim loại tham gia phản ứng thì sau phản ứng nguyên tử kim loại phải liên kết với nguyên tử nguyên tố khác.
3. Khi nào phản ứng hoá học xảy ra?
Thí nghiệm:
Cho 1 mảnh kẽm vào dung dịch HCl
Hiện tượng:
Có bọt khí
Miếng kẽm nhỏ dần
Điều kiện;
chất tham gia phản ứng phải tiếp xúc với nhau.
a) Bề mặt tiếp xúc càng lớn thì phản ứng xảy ra dễ dàngvà nhanh hơn.
chú ý : các chất ở dạng bột thì bề mặt tiếp xúc nhiều hơn ở dạng lá.



? Nếu đổ một ít phốt pho đỏ( hoặc than, bột lưu huỳnh) trong không khí các chất có tự bốc cháy không
Một số phản ứng muốn xảy ra phải được đun nóng đến một nhiệt độ thích hợp.
Tuy nhiên cũng có những phản ứng xảy ra không cần đun nóng

ví dụ phản ứng giữa kẽm và axit cỉ cần đổ dung dịch axit vào kẽm là quan sát thấy bọt khí thoát ra như hình vẽ bên.

Phương trình chữ của phản ứng;

Kẽm + Axit clohiđric khí hiđro + Kẽm clorua

b) Có những phản ứng cần có mặt của chất xúc tác, đó là chất kích thích cho phản ứng xảy ra nhanh hơn và giữ nguyên không biến đổi sau khi phản ứng kết thúc.
? Khi nào phản ứng hoá học xảy ra.

Các chất phản ứng phải tiếp xúc được với nhau

Một số phản ứng phải có nhiệt độ

Một số phản ứng cần có chất xúc tác.
4. Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra.
Xét thí nghiệm sau:
1-Cho một giọt dung dịch NaOH dung dịch CuSO4
Hiện tượng :



Có chất không tan màu trắng tạo thành



2- Cho một dây sắt vào dung dịch CuSO4
Hiện tượng:

Trên dây sắt có một lớp kim loại màu đỏ bám vào Cu
? Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra
Dựa vào dấu hiệu có chất mới xuất hiện, có tính chất khác với chất phản ứng.
? Dựa vào dấu hiệu nào để biết có chất mới xuất hiện.

- Những tính chất khác mà ta để nhận biết là
+ Màu sắc
+ Tính tan
+ Trạng thái

Ngoài sự toả nhiệt và phát sáng cũng có thể lsf dấu hiệu có phản ứng hoá học xảy ra.


ví dụ: Ga cháy , nến cháy
Nhắc lại kiến thức của bài
? Thế nào là phản ứng hoá học
? Diễn biến của phản ứng hoá học
? Làm thế nào nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra



Bài tập về nhà

làm các bài tập trong sác giáo khoa trang 50,51
và đọc thêm trong ở trang 50 SGK