Bài 13. Phản ứng hoá học

Kiểm tra
1. Thế nào là hiện tượng vật lý, hiện tượng hoá học ?
Cho mỗi loại một ví dụ minh hoạ ?
Đáp án
2. Bài tập 2 trang 47 SGK
Cho biết đâu là hiện tượng hoá học, hiện tượng vật lý? Giải thích.
a. Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí mùi hắc (khí lưuhuỳnh đi oxit)
b. Thuỷ tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu
c. Trong lò nung đá vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống (canxi oxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài
d. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi
Kiểm tra
Đáp án
1. - Hiện tượng vật lý là hiện tượng khi chất biến đổi về trạng thái hay hình dạng mà vẫn giữ nguyên chất ban đầu
vd: Hoà tan muối ăn vào nước, được dung dịch nước muối

- Hiện tượng hoá học là hiện tượng khi chất biến đổi có tạo ra chất khác
vd: Đun nóng đường phân huỷ thành than và nước

Tr.về

2. - Hiện tượng hoá học: a) và c)
Vì khi chất biến đổi có sinh ra chất mới

- Hiện tượng vật lý: b) và d)
Vì khi chất biến đổi không sinh ra chất mới

TIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
I. Định nghĩa
Phản ứng hoá học là gì ?
Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác
Chất ban đầu gọi là chất phản ứng (hay chất tham gia)
Chất mới sinh ra gọi là chất tạo thành (hay sản phẩm)
Bài tập 1
Hãy cho biết tên các chất phản ứng và tên các sản phẩm
trong các phản ứng hoá học sau:
a. Đun nóng hỗn hợp sắt và lưu huỳnh tạo ra chất sắt (II) sunfua
b. Khi bị nung nóng, đường bị biến đổi thành than và nước
c. Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí lưu huỳnh đioxit
TIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
I. Định nghĩa
Bài tập 1
Tên các chất phản ứng: a) sắt, lưu huỳnh – b) đường – c) Lưu huỳnh, oxi
Tên các sản phẩm: a) sắt (II) sunfua - b) than, nước - c) lưu huỳnh đioxit
Phản ứng hoá học được ghi theo phương trình chữ như sau:
Tên các chất phản ứng
Tên các sản phẩm

Cách đọc: dấu (+) ở trước có nghĩa là: phản ứng với, tác dụng với
dấu (+) ở sau có nghĩa là: và
dấu  ở giữa có nghĩa là: tạo ra, sinh ra
TIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
I. Định nghĩa
Bài tập 2
Hãy cho biết trong các quá trình biến đổi sau, hiện tượng nào là hiện tượng vật lý ? Hiện tượng hoá học ? Viết các phương trình chữ của các phản ứng hoá học.
a. Đốt cồn (rượu etylic) trong không khí, tạo ra khí cacbonic và nước
b. Chế biến gỗ thành giấy, bàn ghế...
c Đốt bột nhôm trong không khí, tạo ra nhôm oxit
d. Điện phân nước, ta thu được khí hiđrro và khí oxi
Hiện tượng vật lý: b)
Hiện tượng hoá học: a) – c) – d)
PT chữ:
Rượu etylic + oxi 
khí cacbonic + nước
Nhôm + oxi  nhôm oxit

Nước  khí hiđro + khí oxi
t0
t0
đ/phân
TIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
I. Định nghĩa
II. Diễn biến của phản ứng hoá học
1/ Trước phản ứng (hình a): có những phân tử nào ? Các nguyên tử nào liên kết với nhau ?
2/ Trong phản ứng (hình b): các nguyên tử nào liên kết với nhau ? So sánh số nguyên tử hiđro và oxi trong phản ứng b) và trước phản ứng a)
3/ Sau phản ứng (hình c): có các phân tử nào ? Các nguyên tử nào liên kết với nhau ?
4/ Em hãy so sánh chất tham gia và sản phẩm về: số nguyên tử mỗi loại ? Liên kết trong phân tử ?
Trước phản ứng có 2 ptử hiđro và 1 ptử oxi. 2 ngtử hiđro liên kết với nhau tạo thành 1 ptử hiđro và 2 ngtử oxi liên kết với nhau tạo thành 1 ptử oxi
Trong phản ứng các ngtử chưa liên kết với nhau. Số ngtử hiđro và oxi ở b) bằng số ngtử hiđro và oxi ở a)
Sau phản ứng có các ptử nước tạo thành. Trong đó: 1 ngtử oxi liên kết với 2 ngtử hiđro
Số ngtử mỗi loại không thay đổi, nhưng liên kết giữa các ngtử thay đổi
TIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
I. Định nghĩa
II. Diễn biến của phản ứng hoá học
Bản chất của phản ứng hoá học ?
Trong phản ứng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
Kết quả là chất này biến đổi thành chất khác
CỦNG CỐ BÀI HỌC
1. Định nghĩa phản ứng hoá học ?

Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác

2. Bản chất của phản ứng hoá học ?

Trong phản ứng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm
phân tử này biến đổi thành phân tử khác

3. Chọn các từ (cụm từ) thích hợp điền vào chổ trống trong các câu sau
sao cho thích hợp:
a/ ..............................là quá trình làm biến đổi chất này thành chất khác

Chất biến đổi trong phản ứng gọi là............................., còn ............mới sinh

ra là......................
b/ Trong quá trình phản ứng.....................................giảm dần, còn.................

tăng dần
Phản ứng hoá học
Chất phản ứng
Chất
Sản phẩm
lượng chất phản ứng
lượng s/ phẩm
Học bài
Làm bài tập: 1 4 tr. 50 SGK và 13.1 + 13.3 tr. 16 SBT
Tìm hiểu trước:
+ Phản ứng hoá học xảy ra khi nào ?
+ Dấu hiệu nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ