Bài 13. Phản ứng hoá học

Giáo viên: Đặng Thị Trân
CHÀO THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
Trường THCS Nguyễn Huệ
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Bài tập: Xét các hiện tượng sau đây và chỉ rõ đâu là hiện
tượng vật lí, đâu là hiện tượng hoá học. Giải thích ?

A. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi .
B. Rượu êtylic tác dụng với oxi tạo ra khí cácbonic và nước.
C. Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi dòng điện chạy qua.
D. Thuỷ tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu .
Tiết 18: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
Hiện tượng
Đun nóng hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh tạo thành chất rắn màu xám (sắt II sunfua)
Đun nóng đường (trắng) chuyển thành chất màu đen (than) và nước
Hãy nhận xét các quá trình trên
I. Định nghĩa:
Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành
chất khác.
Tiết 18: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
Hiện tượng
Đun nóng hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh tạo thành chất rắn màu xám (sắt II sunfua)
Đun nóng đường (trắng) chuyển thành chất màu đen (than) và nước
Trong hai phản ứng trên:
- Chất nào bị biến đổi?
- Chất nào mới sinh ra?
I. Định nghĩa:
Phản ứng hoá học là quá trình làm biến đổi chất này
thành chất khác.
- Chất bị biến đổi trong phản ứng là chất phản ứng hay chất tham gia.
- Chất mới sinh ra là sản phẩm.
Tiết 18: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
Trong phản ứng hoá học, lượng chất nào tăng dần ? lượng chất nào giảm dần ?
Trả lời :
Trong PƯHH, lượng chất phản ứng giảm dần và lượng chất sản phẩm tăng dần.
Phản ứng hoá học là quá trình làm biến đổi chất này thành chất khác.
- Ch?t b? bi?n d?i trong ph?n ?ng l� ch?t ph?n ?ng hay ch?t tham gia.
- Ch?t m?i sinh ra l� s?n ph?m.

Phản ứng hóa học được biểu diễn bằng Phương trình chữ:
- Tên các chất phản ứng  Tên các sản phẩm
I. Định nghĩa:
Tiết 18: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
Vớ d?: S?t + luu hu?nh ? S?t (II) sunfua
Du?ng ? than + nu?c
t0
t0
Đọc theo đúng những gì diễn ra của phản ứng .
+ Dấu “+” ở trước phản ứng đọc là “ tác dụng với ”
hay “phản ứng với”.
+ Dấu “+” ở sau phản ứng đọc là “và”.
+ Dấu “” đọc là “ tạo thành” hay “tạo ra”.
Cỏch d?c phuong trỡnh ch? c?a PUHH :
Ví dụ : Nhôm + Brôm  Nhôm brômua
Đọc là : Nhôm tác dụng với Brôm tạo ra Nhôm brômua .
Dỏnh d?u X v�o ụ ?ng v?i hi?n tu?ng hoỏ h?c hay hi?n tu?ng v?t lớ . Vi?t phuong trỡnh ch? c?a ph?n ?ng hoỏ h?c ?
X
X
X
X
Nhôm + oxi  Nhôm oxit
Nước  khí Hidro + khí oxi
Canxi cacbonat cacbonic + canxi oxit
to
to
Điện phân
Bài tập1:


Hãy đọc phương trình chữ của các phản ứng hoá học sau:
a/ Sắt + lưu huỳnh ? Sắt (II) sunfua


b/ Rượu êtylic + ôxi ? Cácbonic + nước


c/ Nhôm hyđrôxit ? Nhôm ôxit + nước


d/ Hiđrô + ôxi ? Nước


Sắt tác dụng với lưu huỳnh tạo ra sắt (II) sunfua
Rượu êtylic tác dụng với ôxi tạo ra cácbonic và nước
Nhôm hyđrôxit tạo thành nhôm ôxit và nước
Hyđrô tác dụng với ôxi tạo ra nước
to
to
to
to
Bài tập 2:
I/ Định nghĩa :
II/ Diễn biến của phản ứng hoá học :
Tiết 18: Phản ứng hoá học
Hidro
Hidro
Hidro
Hidro
Oxi
Oxi
Trước phản ứng
Trong quá trình phản ứng
Kết thúc phản ứng
Bản chất của phản ứng hoá học là gì ?
Xét phản ứng hoá học giữa khí hidro với khí oxi
Thảo luận nhóm hoàn thành bảng sau :
Có 1 phân tử Oxi,
2 phân tử Hiđrô
Có 2 nguyªn tö Hi®r« liªn kÕt víi nhau vµ 2 nguyªn tö Oxi liªn kÕt víi nhau
Không có phân tử nào
Các nguyên tử không liên kết với nhau
Có 2 phân tử nước
2 nguyên tử Hiđrô liên kết với 1 nguyên tử Oxi
Xét phản ứng hoá học giữa khí hidro với khí oxi
Hãy so sánh chất phản ứng và chất sản phẩm về:
+ Số lượng nguyên tử mỗi loại
+ Liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.
Oxi
Oxi
Hidro
Hidro
Hidro
Hidro
Trước phản ứng
Oxi
Oxi
Hidro
Hidro
Hidro
Hidro
Kết thúc phản ứng
Đáp án
+ Số lượng nguyên tử mỗi loại của chất phản ứng và sản phẩm không đổi
+ Liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử thay đổi
I. Định nghĩa :
II. Diễn biến của phản ứng hoá học :
Trong phản ứng hóa học, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
Tiết 18 : PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
Zn
H
Cl
H
Cl
Trước phản ứng
Hãy quan sát mô hình phản ứng giữa kẽm và axit clohidric và nhận xét đặc điểm liên kết của nguyên tử kim loại trước và sau phản ứng?
Trong phản ứng
Zn
H
Cl
H
Cl
Trong phản ứng
Sau phản ứng
Zn
H
Cl
H
Cl
Trước phản ứng
Hãy quan sát mô hình phản ứng giữa kẽm và axit clohidric và nhận xét đặc điểm liên kết của nguyên tử kim loại trước và sau phản ứng?
Zn
Cl
Cl
H
H
Sau phản ứng
LƯU Ý:

Nếu có m?t s? đơn chất kim loại tham gia phản ứng thì sau phản ứng kim loại phải liên kết với nguyên tử của nguyên tố khác.
Trò chơi tìm ẩn số
Câu hỏi 1
Câu hỏi 2
Câu hỏi 3
Câu hỏi 4
Câu hỏi 5
10
9
8
7
6
5
4
3
Hãy đọc phương trình chữ sau:
Canxi cacbonat + axit clohiđric ? Canxi clorua + Khí cacbonic + Nước
Đáp án:
Canxi cacbônat tác dụng với axit clohiđric tạo ra canxi clorua, khí cacbonic
và nước.
Câu hỏi 1
16
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Đốt phốtpho trong ôxi thu được chất điphôtphopentaôxít. Phương trình
chữ nào sau đây biểu diễn đúng phản ứng hoá học trên:

a/ Phốtpho + điphôtphopentaôxít ? Ôxi

b/ Phốtpho ? Ôxi + điphôtphopentaôxít

c/ Phốtpho + ôxi ? điphôtphopentaôxít
to
to
to
Câu hỏi 2
Đáp án: c. Photpho + oxi  đi photpho penta oxit
7
33
10
9
8
7
6
5
4
3
Hình dưới đây là sơ đồ tượng trưng cho phản ứng giữa khí Hiđrô H2 và khí Clo Cl2 tạo ra Axítclohiđríc HCl
Hãy cho biết.
- Liên kết giữa những nguyên tử trong phân tử nào bị tách rời?
- Phân tử được tạo ra?
Dỏp ỏn:
Liên kết giữa những nguyên tử trong phân tử hiđrô và clo bị tách rời.
Phân tử axít clohiđric được tạo ra.
Câu hỏi 3
35
10
9
8
7
6
5
4
3
2
Nêu định nghĩa phản ứng hoá học?
Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này
thành chất khác.
Câu hỏi 4
18
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Khẳng định nào đúng?
Trong một phản ứng hoá học, các chất phản ứng và sản phẩm
phải chứa cùng:
Số nguyên tử trong mỗi chất.
Số nguyên tố tạo ra chất.
Số nguyên tử của mỗi nguyên tố.
Số phân tử của mỗi chất.
Câu hỏi 5
Đáp án: C.
Hướng dẫn về nhà
1. Làm bài tập 1,2,3,4 – SGK/50
2. Đọc trước nội dung mục III và IV của bài 13.
Tìm hiểu:
- Khi nào phản ứng hóa học xảy ra?
- Dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra?
3. Đọc bài đọc thêm – SGK/51