Bài 13. Phản ứng hoá học

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
MÔN: HÓA HỌC LỚP 8
Giáo viên thực hiện: DƯƠNG THỊ THƠ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Nêu định nghĩa phản ứng hóa học? Chất tham gia (chất phản ứng)? Sản phẩm?
Câu 2. Xác định chất tham gia, sản phẩm và viết phương trình chữ của PƯHH sau: Cho sắt tác dụng với dung dịch axit clohiđric thu được sắt (II) clorua và khí hiđro
Đáp án
Câu 1:
- PƯHH là quá trình biến đổi chất này thành chất khác
- Chất ban đầu bị biến đổi trong phản ứng gọi là chất tham gia (chất phản ứng)
- Chất mới sinh ra gọi là sản phẩm.
Câu 2:
- Chất tham gia: sắt và axit clohiđric
- Sản phẩm: sắt (II) clorua và khí hiđro
- Phương trình chữ: Sắt + axit clohiđric → sắt (II) clorua + khí hiđro
Nội dung tiết học
BÀI 13 – PHẢN ỨNG HÓA HỌC
III. Khi nào phản ứng hóa học xảy ra?

IV. Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra?
- Cho vài viên kẽm vào ống nghiệm.
- Đưa lọ chứa dung dịch axit clohiđric lại gần ống nghiệm chứa viên kẽm.
- Quan sát hiện tượng.
- Dùng ống nhỏ giọt lấy một ít axit clohiđric cho vào ống nghiệm chứa viên kẽm.
- Quan sát hiện tượng
Hiện tượng, kết lu?n
- Không có hiện tượng.
- Không xảy ra PƯHH.
- Xuất hiện bọt khí trong ống nghiệm và bề mặt viên kẽm.
- Đã xảy ra PƯHH.
Điều kiện để PƯHH xảy ra:
Kẽm và axit clohiđric phải tiếp xúc với nhau.
Thí nghiệm
1a
Thí nghiệm
1b
Tình huống - Trong thí nghiệm 1: Kẽm viên tác dụng với axit clohidric ở trên:
Nếu thay kẽm viên bằng một thanh kẽm.

- Hãy dự đoán xem, ở thí nghiệm nào phản ứng diễn ra nhanh hơn. Giải thích
Kết luận: Bề mặt tiếp xúc càng lớn, thì phản ứng hóa học diễn ra càng dễ (nhanh hơn).
- Trộn đều bột sắt với bột lưu huỳnh. Đưa nam châm lại gần.
- Quan sát hiện tượng.
Hiện tượng, kết lu?n
- Nam châm hút sắt.
- Chưa xảy ra PƯHH.
- Hỗn hợp tự nóng sáng lên, chuyển dần thành chất rắn màu xám đen, không bị nam châm hút.
- Đã xảy ra PƯHH: lưu huỳnh tác dụng với sắt.
Điều kiện để PƯHH xảy ra:
Bột sắt và bột lưu huỳnh phải trộn đều (tiếp xúc) với nhau. Rồi nung nóng trên ngọn lửa.
Thí nghiệm
2a
Thí nghiệm
2b
- Đun nóng hỗn hợp bột sắt và bột lưu huỳnh trên ngọn lửa đèn cồn một lát rồi ngừng đun.
- Đưa nam châm lại gần phần chất sau khi đốt.
- Quan sát hiện tượng.
Quy trình: Gạo xay nấu thành cơm (tinh bột).
↓
Rắc men rượu, ủ.
↓
Đun, trưng cất thu lấy rượu.
Men rượu được gọi là chất xúc tác. Thế nào là chất xúc tác ?
“Chất xúc tác là chất kích thích cho phản ứng xảy ra nhanh hơn, nhưng không bị biến đổi khi phản ứng kết thúc”
Liên hệ: Việc nấu rượu của người dân
Bài tập 1: Khi nào phản ứng hóa học xảy ra?
a. Các chất phải tiếp xúc nhau.
b. Cần đun nóng đến một nhiệt độ thích hợp.
c. Cần có chất xúc tác
d. Tùy phản ứng mà cần những điều kiện thích hợp.
e. Cả ba đáp án a,b,c.
d
- Kẽm tác dụng với axit clohiđric.
Hiện tượng, kết lu?n.
- Xuất hiện bọt khí trong ống nghiệm và bề mặt viên kẽm.
- Đã xảy ra PƯHH.
Dựa vào đâu để nhận biết PƯHH đã xảy ra?
Thí nghiệm
1
Thí nghiệm
2
- Sắt tác dụng với lưu huỳnh.
- Hỗn hợp nóng đỏ, cháy sáng, tạo ra chất rắn màu xám đen, không bị nam châm hút.
- Đã xảy ra PƯHH.
Thí nghiệm 1: Xuất hiện bọt khí trong ống nghiệm và bề mặt viên kẽm.
Thí nghiệm 2: Hỗn hợp cháy sáng, xuất hiện chất rắn màu xám đen, không bị nam châm hút.
Đốt cháy củi, than
* Quan sát, nhận xét hình ảnh sau?
Củi, than cháy sáng và tỏa nhiệt.
Bài tập 2: Dấu hiệu để nhận biết có PƯHH học xảy ra là:
a. Thay đổi về màu sắc.
b. Thay đổi về trạng thái (chất khí, chất kết tủa …).
c. Sự tỏa nhiệt và phát sáng.
d. Tất cả các dấu hiệu trên.
e. Tùy từng phản ứng mà có dấu hiệu phù hợp: a, b, c...
e
Bài 3: Hãy viết phương trình chữ của phản ứng trên biết:
- Phản ứng 1: Kẽm tác dụng với dung dịch axit clohiđric tạo thành kẽm clorua và khí hiđro.
Phản ứng 2: Sắt tác dụng với lưu huỳnh tạo thành sắt (II) sunfua.
Phản ứng 3. Đốt than trong khí oxi tạo thành nước và khí cacbonic
Đáp án:
Phương trình chữ của phản ứng:
1. Kẽm + axitclohiđric → kẽm clorua + khí hiđro
2. Sắt + lưu huỳnh → sắt (II) sunfua
3. Than + oxi → nước + khí cacbonic
to
to
Bài tập 4: Sơ đồ phản ứng giữa magie và axit clohiđric tạo ra magie clorua và khí hiđro như sau:
a. Viết phương trình chữ của phản ứng?
Magie + axít clohiđric ? Magie clorua + hiđrô
b. Điền từ thích hợp vào chỗ trống để được ý đúng về PƯHH giữa magie và axit clohiđric:
Trước phản ứng có một ( 1) ……………………..... và hai (2)……………………........ Sau phản ứng tạo ra một (3)…………………………… và một phân tử hiđro.
nguyên tử magie
phân tử axit clohiđric.
phân tử magie clorua
Sơ đồ nội dung bài học
PHẢN ỨNG HÓA HỌC
Điều kiện xảy ra phản ứng hóa học
Một số phản ứng cần đun nóng tới nhiệt độ thích hợp
Một số phản ứng cần có mặt của chất xúc tác
Dấu hiệu nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra
Màu sắc, trạng thái
Sự tỏa nhiệt và phát sáng
Định nghĩa
Diễn biến của PƯHH
Chỉ liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm phân tử này biến thành phân tử khác
PƯHH là qúa trình biến đổi chất này thành chất khác
Các chất tiếp xúc với nhau
HU?NG D?N H?C SINH T? H?C
* D?i v?i b�i h?c ? ti?t h?c n�y:
- H?c b�i theo n?i dung dó h?c.
- L�m b�i t?p 5, 6 SGK /51, 13.2, 13.6 SBT/16, 17
Hu?ng d?n b�i 6 SGK/51.
D?p v?a nh? than d? tang b? m?t ti?p xỳc.
Dựng que l?a chõm d? cung c?p nhi?t d? cho than chỏy.
Qu?t m?nh d? cung c?p thờm khụng khớ.
* D?i v?i b�i h?c ? ti?t h?c ti?p theo:
- Xem tru?c b�i th?c h�nh 3.
- M?i t? chu?n b?: 1ch?u nu?c, que dúm, c?c nu?c vụi trong, b?n tu?ng trỡnh theo m?u.