Bài 13. Làm thơ lục bát

Bài 13 - Tiết 52:
Hoạt động ngữ văn
Làm thơ lục bát
Tìm hiểu luật thơ lục bát
Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao
Cặp câu thơ lục bát mỗi dòng có mấy tiếng?
Mỗi cặp gồm hai câu:
Một câu có 6 tiếng (câu lục)
Một câu có 8 tiếng (câu bát)
sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
Theo qui ước B (bằng), và T (trắc)
Các em hãy ghi kí hiệu B, T của câu thơ trên vào ô
Sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
Chỉ tính các tiếng thứ 2, 4, 6 và 8: các tiếng còn lại tự do
Em hãy nhận xét về dấu thanh ở tiếng thứ 6 và tiếng thứ 8 của câu 8 ?
Tiếng thứ 6 thanh huyền (trầm) thì tiếng thứ 8 sẽ là thanh ngang (bổng). Hoặc ngược lại
Thí dụ: Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
Luật thơ lục bát như thế nào ?
Các tiếng ở vị trí 1, 3, 5, 7 không bắt buộc theo luật bằng trắc; trong bảng đánh dấu ( -). Tiếng thứ hai thường là thanh bằng. Tiếng thứ tư thường là thanh trắc (ngoại lệ có thể ngược lại).Trong câu 8, nếu tiếng thứ 6 là thanh ngang (bổng) thì tiếng thứ 8 phải là thanh huyền (trầm). Ngược lại cũng vậy.
Luyện tập
Điền nối tiếp cho thành bài và đúng luật (về ý và về vần)
Em ơi đi học đường xa
Cố học cho giỏi mẹ mong
về nhà
Anh ơi phấn đấu cho bền
Mỗi năm một lớp.
mới nên thân người
Sửa lại câu lục bát cho đúng luật:
Vườn em cây quí đủ loài
Có cam, có quýt, có bòng, có na
Vườn em cây quí đủ loài
Có cam, có quýt, có có na
xoài
Thiếu nhi là tuổi học hành
Chúng em phấn đấu tiến lên hàng đầu
Sưả tiếp câu lục bát sau:

Thiếu nhi là tuổi học hành
Chúng em phấn đấu
quyết giành điểm cao
Luyện tập: Viết tiếp câu 8 để thành một cặp lục bát:
Ai ơi hãy đến 7A
Bạn bè tình nghĩa đậm đà ngát hương
Trò chơi: Xướng hoạ thơ lục bát (đơn giản)
Tổ này đưa ra câu 6, tổ kia đáp lại bằng câu 8, rồi ngược lại .Tổ nào không đáp được là bị thua
Bài tập về nhà: Mỗi em tập làm ít nhất 4 câu lục bát, có nội dung chào mừng ngày
Nhà giáo Việt Nam 20 -11