Bài 13. Điệp ngữ

Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
-Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
-Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
-Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
-Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm lang thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Nhấn mạnh cảm xúc của người chiến sĩ khi nghe tiếng gà trưa
Nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ
Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
*ghi nhớ: (sgk)
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
II. CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
*ghi nhớ: (sgk)
Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
-Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm lang thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
II. CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ
VD I. Điệp ngữ cách quãng
Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
…Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
b) Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
Điệp ngữ nối tiếp
Điệp ngữ chuyển tiếp
(điệp ngữ vòng)
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
*ghi nhớ: (sgk)
Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
*ghi nhớ: (sgk)
III. LUYỆN TẬP
II. CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
*ghi nhớ: (sgk)
Tiết 55 ĐIỆP NGỮ
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa,trông nắng, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(ca dao)
Nhấn mạnh niềm trông mong tha thiết của người nông dân về thời tiết được thuận hoà.
1/ Tìm điệp ngữ trong những đoạn trích sau đây và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì ?
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do, dân tộc đó phải được độc lập!
(Hồ Chí Minh)
Nhấn mạnh sự gan góc, bền bỉ, kiên định… và khẳng định chủ quyền độc lập của dân tộc.
2/ Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ nó là những dạng điệp ngữ gì.

Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
-xa nhau: điệp ngữ cách quãng
-một giấc mơ thôi: điệp ngữ vòng
3/153 Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa. Nào là hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng và cả hoa lay ơn nữa. Ngày quốc tế Phụ nữ, em hái những đoá hoa ấy tặng mẹ và chị em…
Trong các trường hợp sau, trường hợp nào là điệp ngữ?

A. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng.

B. Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.

C. Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên.

D. Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
i
Ẩn dụ
So sánh
Điệp ngữ
Chơi chữ
* DẶN DÒ:
Học thuộc khái niệm, các dạng điệp ngữ và cho được ví dụ
Soạn bài: Luyện nói phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học.( Chuẩn bị kỹ mụcI/154)