Bài 13. Điệp ngữ

GIÁO VIÊN DẠY: TRẦN THỊ HẰNG NGA
Thế nào là thành ngữ? Đặt một câu có
thành ngữ.
Ki?m tra b�i cu
Tiết 55
DI?P NG?
Tiết 55 - ĐIỆP NGỮ
I. Th? n�o l� di?p ng??
1. Ví d? :
Trong đoạn thơ trên, từ, ngữ, câu thơ nào được lặp lại?

-"nghe"


-"con gà mái"



-"Tiếng gà trưa"

Việc lặp lại các từ, ng?, c�u này có tác dụng gì?
? Nhấn mạnh cảm giác lan t?a khi nghe tiếng gà trưa
(từ)
(câu)
(ngữ)
? Nhấn mạnh hình ảnh gần gũi, thân thương
? Sợi dây liên kết mạch cảm xúc trong b�i tho
VD: "Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục . cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa (.)"
(Xuân Quỳnh- Trích "Tiếng gà trưa")
I. Th? n�o l� di?p ng??
1. Ví d? :



Vậy, em hiểu thế nào là điệp ngữ ?
2. Kh�i ni?m:
Tiết 55 - ĐIỆP NGỮ

Khi nói, viết, nhöõng töø, ngöõ,
câu được dùng laëp laïi nhaèm
làm nổi bật yù, gaây cảm xúc
mạnh gọi là điệp ngữ.
( Cách lặp lại như vậy gọi là
phép điệp ngữ)

Bài t?p nhanh: Ch? ra nh?ng t? ng? du?c l?p l?i trong c�u van sau v� cho bi?t c�ch l?p l?i nhu th? cĩ t�c d?ng gì khơng?
“Truyện dân gian có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian”.
Lỗi lặp từ => câu văn dài dòng, rườm rà.
Tiết 55 - ĐIỆP NGỮ
II. CÁC DẠNG ĐiỆP NGỮ
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
Em hãy chỉ ra điệp ngữ trong hai đoạn thơ a, b?
THẢO LUẬN NHÓM
II. CÁC DẠNG ĐiỆP NGỮ
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
c/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
(Xuõn Qu?nh)
THẢO LUẬN
Em hãy so sánh đặc điểm của điệp ngữ trong 3 đoạn thơ a,b,c?
II. CÁC DẠNG ĐiỆP NGỮ
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
c/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
CÁCH
QUÃNG
NỐI
TIẾP
CHUYỂN
TiÕp
(VÒNG)
Có 3 dạng:
Điệp ngữ nối tiếp
VD:
Điệp ngữ cách quãng
VD:
Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng)
VD:
Có mấy dạng điệp ngữ? Dó là những dạng nào? Cho vớ d?.
II. CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ
Bài 1: Ch? ra điệp ngữ trong các đoạn trích sau và cho biết t�c d?ng c?a c�c di?p ng? ?y?
1a.Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay,
một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!
(Hồ Chí Minh)


1a. Di?p ng? -T�c d?ng:
Một dân tộc đã gan góc => nh?n m?nh s? gan d?, dung c?m c?a DTVN trong cu?c chi?n d?u ch?ng gi?c ngo?i x�m.
Dân tộc đó phải được => kh?ng d?nh quy?n du?c hu?ng t? do, d?c l?p c?a d�n t?c ta l� t?t y?u.
III. LUYỆN TẬP
Bài 1: Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích sau và cho biết tác d?ng c?a c�c di?p ng? ?y?
1b. Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
1b. Trơng
III. LUYỆN TẬP

=> Nhấn mạnh nỗi lo l?ng nhi?u b? của người nông dân trong lao d?ng s?n xu?t.

Bài 2: Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đấy là những dạng điệp ngữ gì?

Bài 2:
"Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ.
Một giấc mơ thôi."
(Khánh Hoài)
-"xa nhau": điệp ngữ cách quãng.
-"một giấc mơ": điệp ngữ chuyển tiếp.
III. LUYỆN TẬP
Bài 3: Theo em, trong đoạn văn sau, việc lặp đi lặp lại một số từ ngữ có tác dụng biểu cảm hay không?


Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loại hoa. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em..
Lỗi lặp từ => Làm cho câu văn dài dòng, rườm rà.
Có thể sửa như sau :
Phía sau nh� em cĩ m?t m?nh
vu?n. Trong dĩ, em tr?ng r?t nhi?u
lồi hoa: hoa c�c, hoa thu?c du?c, hoa
d?ng ti?n v� hoa lay on n?a. Ng�y
Qu?c t? ph? n?, em h�i hoa trong
vu?n t?ng ch? v� m?.
Tiết 55 - ĐIỆP NGỮ
Thế nào là điệp ngữ ?
Có mấy dạng điệp ngữ? Đó là những dạng nào?
IV.CỦNG CỐ, DẶN DÒ:
- V? nh� l�m bài tập 4/ sgk/t153.
- Chuẩn bị b�i m?i: (d? bài sgk/ t154) D?a v�o d�n � viết thành b�i văn hồn ch?nh để trình bày trên lớp.
IV.CỦNG CỐ, DẶN DÒ:
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC
CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM SỨC KHỎE-HẠNH PHÚC