Bài 13. Điệp ngữ

nhiệt liệt Chào mừng các thầy cô về dự GIờ THĂM LớP
phòng giáo dục và đào tạo huyện ninh giang
Trường thcs đông xuyên
Giáo viên : Bùi Minh Dịu
NGỮ VĂN 7
TIẾT 55 - ĐIỆP NGỮ
TRƯỜNG THCS ĐÔNG XUYÊN
Kiểm tra bài cũ
? Khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng?
A. Đúng .
B. Sai .
C. Ba .
D. Bốn .
1-Biện pháp tu từ là nghệ thuật dùng từ, đặt câu làm cho lời văn hay hơn, bóng bảy, gợi hình, gợi cảm hơn. Theo em ý kiến đó là:
2-Em đã được học mấy biện pháp tu từ? Hãy kể tên?
A. Một.
B. Hai .
Cho hai câu thơ :
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan?
Kiểm tra bài cũ
1-Biện pháp nào được sử dụng?
C. Hoán dụ .
D. Nhân hoá .
A. Ẩn dụ.
B. So sánh .
2-Vì sao em cho đó là biện pháp tu từ?
Vì có mặt hai vế. Vế A – Vật so sánh “Trẻ em” và vế B –Vật dùng để so sánh “Búp trên cành” có quan hệ tương đồng.
B. Vì giữa hai vế A-Trẻ em và B-Búp trên cành có quan hệ liên tưởng .
Khoanh tròn vào chữ cái trước đáp án đúng?
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
1-Ví dụ.
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục…cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gọi cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Nghe
Nghe
Nghe
Này
Này
Vì
Vì
Vì
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
1-Ví dụ.
2-Nhận xét.
-Khổ 1: Từ “Nghe” được lặp lại ba lần.
-Khổ 2: Từ “Này” được lặp lại hai lần.
-Khổ cuối: Từ “Vì” được lặp lại bốn lần.
=>Nói lên tác động liên tiếp của tiếng gà vào tâm hồn nhà thơ.
=>Nhà thơ như đang đềm và nhớ lại từng con gà.
=>Khẳng định mục đích cuộc sống chiến đấu và tình cảm yêu quê hương đất nước của người cháu.
-Cụm từ “Tiếng gà trưa” được lặp lại bốn lần như lần lượt gợi ra trong trí nhớ diễn biến của hồi ức khi tiếng gà vẫn tiếp tục bên tai nhà thơ.
3-Kết luận-Ghi nhớ-SGK trang 152.
Bài tập.
So sánh hai cách diễn đạt trong hai ví dụ sau?
a) Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay , một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít máy năm nay , dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập ! ( Hồ Chí Minh )
b) Phía sau nhà em có một mảnh vườn . Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa . Em trồng hoa cúc . Em trồng hoa thược dược . Em trồng hoa đồng tiền . Em trồng hoa hồng . Em trồng cả hoa lay ơn nữa . Ngày Phụ nữ quốc tế , em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em . Em hái hoa tặng chị em …
*Ở a từ ngữ được lặp lại là : “ Một dân tộc đã gan góc ”- hai lần . “ Dân tộc đó ” – hai lần => Khẳng định một dân tộc đã kiên cường chống ngoại xâm thì phải được độc lập tự do .
*Ở b từ ngữ được lặp lại là : Mảnh vườn – hai lần . Em trồng hoa – 6 lần . Em hái hoa tặng – hai lần => Làm cho câu văn trở nên rườm rà , lủng củng .
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
II- Các dạng điệp ngữ.
1-Ví dụ.
a)Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thach Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
…
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa.
Thương em, thương em, thương em biết mấy
( Phạm Tiến Duật )
b)Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
( Đoàn Thị Điểm )
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
II- Các dạng điệp ngữ.
1-Ví dụ.
2-Nhận xéṭ.
- Khổ 1 bài thơ “Tiếng gà trưa ”: Từ “nghe” được lặp lại => Điệp ngữ cách quãng .
- VD a : Rất lâu , khăn xanh, thương em -> Điệp ngữ nối tiếp .
- VD b : Thấy , ngàn dâu -> Điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng )
3- Kết luận – Ghi nhớ 2 – SGK trang 152 ̣.
Bài tập 1: Hãy khoanh tròn vào chữ cái ở đầu đáp án đúng .
Cho đoạn văn : “ … Vậy mà giờ đây anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi . Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ . Một giấc mơ thôi …
1- Đoạn văn trên có những dạng điệp ngữ nào ?
A- Điệp ngữ cách quãng .B- Điệp ngữ vòng . C- Điệp ngữ nối tiếp.
D- Điệp ngữ cách quãng , điệp ngữ vòng .
2- Vì sao em cho đó là điệp ngữ ?
A- Vì các từ ngữ đó được lặp lại nhiều lần .
B- Vì các từ ngữ đó làm nổi bật một ý .
C- A- Vì các từ ngữ đó được lặp lại nhiều lần để́ làm nổi bật một ý và gây cảm xúc mạnh .
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
II- Các dạng điệp ngữ.
III- Luyện tập.
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề .
Trông trời , trông đất , trông mây,
Trông mưa , trông gió , trông ngày ,trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm , bể lặng mới yên tấm lòng.
( Ca dao)
=>Phép tu từ điệp ngữ.
=>Nhấn mạnh nỗi lo âu , mong cho thời tiết luôn mưa thuận , gió hoà của người nông dân .
? Bài ca dao sau sử dụng biện pháp tu từ gì ? Tác dụng ?
I-Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
II- Các dạng điệp ngữ.
III- Luyện tập.
?Viết đoạn văn có sử dụng các dạng điệp ngữ đã học ?
Nhóm 1 : Viết đoạn văn có sử dụng điệp ngữ nối tiếp.
Nhóm 2 : Viết đoạn văn có sử dụng điệp ngữ cách quãng .
( Thời gian 5 phút )
Củng cố :
? Điệp ngữ là gì ? Tác dụng của phép tu từ này ?
? Có những dạng điệp ngữ nào ?
? Khi sử dụng điệp ngữ cần chú ý điều gì ?
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc hai ghi nhớ- SGK trang 152 .
Làm lại các bài tập trong SGK .
Sưu tầm những bài thơ , đoạn văn , câu ca dao có sử dụng biệp pháp nghệ thuật điệp ngữ.
Chuẩn bị bài : Chơi chữ .
KÍNH CHÚC CÁC THÀY CÔ GIÁO MẠNH KHOẺ
CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI !