Bài 13. Điệp ngữ

Môn: Ngữ Văn - Lớp 7/11
GV: Nguyễn Thị Bích Thùy
Tiết 55
ĐIỆP NGỮ
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
1. Ví d? :
? Trong hai khổ thơ trên từ, ngữ, câu thơ nào được lặp lại?
- Từ, ngữ được lặp lại là:
+ "nghe"


+ "này con gà mái"



+ "Tiếng gà trưa"

? Việc lặp lại các từ, ng? này có tác dụng gì?
? Nhấn mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà trưa
? Nêu cấu tạo của các từ, ngữ, được lặp lại?
(từ)
(câu)
(ngữ)
? Nổi bật ý: hình ảnh gần gũi, thân thương
? Sợi dây liên kết mạch cảm xúc
VD: "Trên đường hành quân xa
Dừng chân trên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục . cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa (.)"
(Xuân Quỳnh- Trích văn bản "Tiếng gà trưa")
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
1. Ví d? :
- Từ, ngữ được lặp lại là:
+ "nghe"


+ "này con gà mái"



+ "Tiếng gà trưa"

? Nhấn mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà trưa
(từ)
(câu)
(ngữ)
? Nổi bật ý: hình ảnh gần gũi, thân thương
? Sợi dây liên kết mạch cảm xúc
VD: "Trên đường hành quân xa
Dừng chân trên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục . cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa (.)"
(Xuân Quỳnh- Trích văn bản "Tiếng gà trưa")
=> Điệp ngữ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
1. Ví d? :



? Vậy em hiểu thế nào là điệp ngữ và tác dụng của nó?

Điệp ngữ là lặp lại có ý thức
những từ ngữ nhằm mục
đích nhấn mạnh ý, gây ấn
tượng sâu sắc hoặc gợi
những cảm xúc trong lòng
người.
2. Ghi nhớ 1:(sgk/152)
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Bài 1: Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích sau và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì.
1a.Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp
hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!
(Hồ Chí Minh)

1a. Tác dụng: Nhằm nhấn mạnh ý dân tộc ta phải
được tự do độc lập, khẳng định đất nước Việt Nam
phải được độc lập chủ quyền.
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Bài 1: Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích sau và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
1a.Tác dụng:Nhằm
nhấn mạnh ý dân tộc ta
phải được tự do độc lập,
khẳng định đất nước
Việt Nam phải được
độc lập chủ quyền.
1b. Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng. (Ca dao)
1b. Tác dụng : Nhấn mạnh nỗi mong muốn của người nông dân về thời tiết thuận hòa đề làm ăn thuận lợi.
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Bài 3: Theo em, trong đoạn
văn sau đây, việc lặp đi lặp
lại một số từ ngữ có tác dụng
biểu cảm hay không?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loại hoa. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em..
Lỗi "lặp từ", không
có tác dụng biểu cảm. Làm cho câu văn dài dòng, rườm rà.
Có thể sửa lại như sau :
Phía sau nhà em có một mảnh
vườn. Em trồng rất nhiều hoa :
Nào là cúc, thược dược, đồng tiền,
hồng và cả hoa lây ơn nữa. Ngày
quốc tế phụ nữ , em hái hoa sau
vườn tặng mẹ và chị .
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
So sánh điệp ngữ ở khổ thơ đầu bài Tiếng gà trưa với điệp ngữ trong hai đoạn thơ sau? Tìm đặc điểm của mỗi dạng?
II. CÁC DẠNG ĐiỆP NGỮ
b/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
a/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
CÁCH
QUÃNG
NỐI
TIẾP
CHUYỂN
TiÕp
(VÒNG)
C ó mấy dạng điệp ngữ? đó là những dạng nào?
THẢO LUẬN
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
II. Các dạng điệp ngữ :
1. Ví d? :
(b) ? Điệp ngữ nối tiếp.
(c) ? Điệp ngữ chuyển tiếp (lặp từ ngữ cuối câu trước và đầu câu sau)
(a) ? Điệp ngữ cách quãng.
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
II. Các dạng điệp ngữ :
1. Ví d? :

2. Ghi nhớ 2: (sgk/152)
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Bài 2: Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đấy là những dạng điệp ngữ gì?
III. Luyện tập:

Bài 2:
"Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi."( Khánh Hoài)
? "xa nhau": điệp ngữ cách quãng.
"một giấc mơ": điệp ngữ chuyển tiếp.
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Bài 4: Hãy viết đoạn văn
ngắn có sử dụng điệp ngữ?
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ :
II. Các dạng điệp ngữ :
III. Luyện tập:
Bài 1:
Bài 2 :
Bài 3 :
Bài 4 :
Nhân ngày nhà giáo Việt Nam, chúng em
xin gửi tới các thầy cô giáo một lời chúc
sức khỏe, một lời chúc thành đạt. Chúng
em xin hứa: sẽ học tập tốt, ngoan ngoãn,
xứng đáng là học sinh ngoan của thầy cô.
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
Tiết 55 - B - ĐIỆP NGỮ
? Thế nào là điệp ngữ và tác dụng của nó?
Ghi nhớ 1. Điệp ngữ là lặp lại
có ý thức những từ ngữ nhằm
mục đích nhấn mạnh ý, gây ấn
tượng sâu sắc hoặc gợi những
cảm xúc trong lòng người.
C ó mấy dạng điệp ngữ? Đó là những dạng nào?
Ghi nhớ 2. Điệp ngữ có nhiều dạng:
- Điệp ngữ cách quãng
- Điệp ngữ nối tiếp
- Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng).
Tìm những câu thơ, câu ca dao có sử dụng điệp ngữ ?
+ Học bài cũ: - N?m đu?c khái niệm về điệp ngữ, các dạng điệp ngữ, hoàn chỉnh phần bài tập vào vở.
+ Chuẩn bị bài mới: - Luyện nói phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học. Lập dàn ý và viết thành văn để trình bày trên lớp
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
BÀI HỌC KẾT THÚC
- Cảm ơn quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp.
- Chúc quý thầy , cô mạnh khỏe !