Bài 13. Điệp ngữ

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự giờ lớp 7B4
Thày bói xem voi
Ếch ngồi đáy giếng
Con Rồng cháu Tiên
Tiết 55:
Điệp ngữ

a.Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục .cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
b. Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ.
(Xuân Quỳnh)
- Nhấn mạnh cảm giác, cảm xúc khi nghe tiếng gà:

a.Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục .cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
- Từ “nghe” lặp lại 3 lần.
+ Gợi không gian xao động trưa hè
+ Xua đi cái mệt trên đường hành quân.
+ Gợi về những kí ức tình bà cháu.
b. Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ.
(Xuân Quỳnh)
- Nhấn mạnh mục đích chiến đấu cao ®Ñp của người chiến sĩ.
- Từ “vì” lặp lại 4 lần
b, Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
(Hồ Chí Minh)
c, Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần.
( Tố Hữu)
- Cụm từ “chưa ngủ” lặp lại 2 lần.
- Câu “ Hồ Chí Minh muôn năm!” lặp lại 3 lần.
=>nhấn mạnh và khẳng định con người cũng như sự nghiệp của Hồ Chí Minh là trường tồn, vĩnh cửu
=>nối 2 câu thơ như 1 bản lề khép mở 2 phía tâm trạng: niềm say mê cảnh thiên nhiên và nỗi lo việc nước.
- Từ “nghe” lặp lại 3 lần → Điệp ngữ (một từ - điệp từ).
- Từ “vì” lặp lại 4 lần → Điệp ngữ (một từ - điệp từ).
- Cụm từ “chưa ngủ” lặp lại 2 lần→ Điệp ngữ( 1 cụm từ - điệp ngữ).
- Câu “ Hồ Chí Minh muôn năm!” lặp lại 3 lần→ Điệp ngữ (điệp câu).
a) Gậy ,chông chống lại sắt thép quân thù. xung phong vào xe tăng, đại bác.
làng, nước, mái nhà tranh, đồng lúa chín! để bảo vệ con người.
lao động ! chiến đấu!
(Thép Mới . Cây tre Việt Nam )
b. Sáng nay đến trường thấy
rất nhiều . lấy chổi quét
tre
giữ
hi sinh
anh hùng
Tre
Tre
Tre
Tre
Tre
giữ
giữ
lá bàng
em
tre
giữ
anh hùng
Em
rụng.
lá bàng
rụng
em
a) G?y tre , chụng tre ch?ng l?i s?t thộp quõn thự. Tre xung phong v�o xe tang, d?i bỏc. Tre gi? l�ng, gi? nu?c, gi? mỏi nh� tranh, gi? d?ng lỳa chớn! Tre hi sinh d? b?o v? con ngu?i. Tre anh hựng lao d?ng ! Tre anh hựng chi?n d?u!
(Thộp M?i . Cõy tre Vi?t Nam )

b. b. Sáng nay em đến trường em thấy lá bàng rụng rất nhiều . Em lấy chổi quét lá bàng rụng.
Chú ý1: Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
Điệp ngữ
Lỗi lặp
c/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm (?))
a/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục .cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
( Xuõn Qu?nh)
a/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục .cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
( Xuõn Qu?nh)
CÁCH QUÃNG
b/ Anh đã tìm em,
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
rất lâu, rất lâu
Khăn xanh, khăn xanh
Thương em, thương em, thương em
NỐI TIẾP
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng
xanh xanh những mấy
xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm (?))
thấy
Thấy
ngàn dâu
ngàn dâu
Chuyển tiếp (VòNG)
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm (?))
c/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục .cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
( Xuõn Qu?nh)
CÁCH
QUÃNG
NỐI
TIẾP
CHUYỂN
TIÊP
(VÒNG)
? Hóy d?t tờn g?i cỏc d?ng di?p ng? cho cỏc cỏch xỏc d?nh du?i dõy?
..........................l� phộp di?p ng? m� ngu?i ta s?p x?p cỏc t? ng? du?c di?p liờn ti?p nhau, t?o ?n tu?ng m?i m? cú tớnh ch?t tang ti?n.
.................................l� phộp di?p ng? ngu?i ta s?p x?p cỏc t? ng? du?c di?p gión cỏch nhau, t?o ?n tu?ng n?i b?t v� t?o tớnh nh?c.
.......... ......l� phộp di?p ng? m� ? dú t? ng? du?c di?p n?m cu?i cõu trờn chuy?n xu?ng d?u cõu du?i ti?p v?i nú, l�m cõu van, tho li?n nhau nhu m?t d?t súng, kh?c sõu ?n tu?ng.
Điệp cách quãng
Điệp nối tiếp
Điệp vòng
a.Tôi đi chợ mua muối về muối cá.
ĐT
DT
?Từ đồng âm
b.Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.
Chú ý2: Phân biệt điệp ngữ với từ đồng âm.
→ §iÖp ng÷

Phép điệp ngữ
(Lặp lại từ ngữ hoặc cả câu)


Làm nổi bật ý Gây cảm xúc mạnh Tạo nhịp điệu cho câu văn
Điệp ngữ
cách
quãng
Điệp ngữ
nối tiếp
Điệp ngữ
chuyển tiếp
( Điệp ngữ
vòng)
CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
(Hồ Chí Minh)
1. Trong bài thơ trên , tác giả sử dụng mấy kiểu diệp ngữ?
Một kiểu B. Hai kiểu C. Ba kiểu

2. Điệp ngữ nào được sử dụng trong bài thơ trên?
Điệp ngữ cách quãng
Điệp ngữ nối tiếp
C. Điệp ngữ chuyển tiếp
D. Điệp ngữ c¸ch qu·ng và điệp ngữ chuyển tiếp
Bài tập trắc nghiệm:
1. Bài tập 1:
Khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập.
a/ Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !
(Hồ Chí Minh)
b/ Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
Biểu thị sự lo lắng và mong chờ, hi vọng ngày thu hoach.
2. Bài tập 2:
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
CÁCH
QUÃNG
CHUYỂN
TIẾP
3. Bài tập 3:
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
Sửa lại
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa tặng mẹ và chị em…
4.B�i t?p 4: Hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng điệp ngữ.

DẶN DÒ
Chào
các
em !
1/ Chú trọng xác định các kiểu điệp ngữ.
2/ Có ý thức vận dụng điệp ngữ vào viết văn nhất là văn biểu cảm.
3/ Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
4/ Chuẩn bị luyện nói: Chọn đề, làm dàn ý, tập nói.
5/ Sưu tầm các bài thơ lục bát có giá trị để giới thiệu cùng nhau trong tiết LUYỆN TẬP LÀM THƠ LỤC BÁT.