Bài 13. Điệp ngữ

TRƯỜNG THCS GIA AN
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ.
GV: Nguyễn Thị Hà Linh.
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Thành ngữ là gì?
- Nêu đặc điểm về nghĩa của thành ngữ.
Đáp án:
- Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố địng, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
- Bắt nguồn từ nghĩa đen, nhưng thông thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh,....
Tiết 55 :Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Tìm hiểu bài:
1. Điệp ngữ và tác
dụng của điệp ngữ:
*VD : (SGK/152)
1. Những từ nào được lặp đi lặp lại ở hai khổ thơ sau?
a. Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“ Cục ...cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
c. Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng liêng Anh gọi Bác ba lần.” ( Tố Hữu).
d. Một dân tộc gan góc,
một dân tộc anh hùng đã chiến đấu bảo vệ nền độc lập.
b. Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ
- Nghe ( 3 lần) Từ được
- Vì ( 3 lần) lặp lại.
Hồ Chính Minh muôn năm!
Câu được lặp lại
Một dân tộc.
Ngữ được lặp lại
Việc lặp đi lặp lại từ ngữ như thế có tác dụng gì?
a. Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“ Cục ...cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
b. Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ
c. Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng liêng Anh gọi Bác ba lần.” ( Tố Hữu).
d. Một dân tộc gan góc,
một dân tộc anh hùng đã chiến đấu bảo vệ nền độc lập.
Nhấn mạnh cảm xúc của tác giả.
Nhấn mạnh mục đích chiến đấu.
Nổi bật ý, nhấn mạnh tinh thần yêu Bác Hồ, tinh thần kiên định của anh Trỗi.
Nhấn mạnh, làm nổi bật tinh thần của dân tộc Việt Nam.
Nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
Tiết 55 :Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Tìm hiểu bài:
1. Điệp ngữ và tác
dụng của điệp ngữ:
- Nghe ( 3 lần) Từ được
- Vì ( 3 lần) lặp lại.
Hồ Chí Minh muôn năm!
Câu được lặp lại
Một dân tộc.
Ngữ được lặp lại
Nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
* Ghi nhớ 1: SGK/ 152
VD:
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ.
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
* Bài tập:
Em có nhận xét gì về việc lặp đi lặp lại của những từ trong đoạn văn sau:
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loại hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
Lỗi lặp từ, không có tác dụng biểu cảm, làm cho câu văn lủng củng, dài dòng.
Tiết 55 :Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Tìm hiểu bài:
1. Điệp ngữ và tác
dụng của điệp ngữ:
2. Các dạng điệp ngữ.
Ví dụ SGK/ 152
*VD : (SGK/152)
Nhận xét về vị trí của những điệp ngữ được sử dụng trong câu sau: ( Thảo luận 2’)
1. Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“ Cục ...cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
2. Anh đã đi tìm em, rất lâu, rất lâu.
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả trời chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em biết mấy.

3. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu,
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?

Điệp
ngữ
cách
quãng
Điệp
ngữ
nối
tiếp
Điệp ngữ
chuyển tiếp
( Vòng)
Tiết 55 :Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Tìm hiểu bài:
1. Điệp ngữ và tác
dụng của điệp ngữ:
2. Các dạng điệp ngữ.
Ví dụ SGK/ 152
- Nghe: điệp ngữ cách quãng
- Rất lâu, khăn xanh, thương em: điệp ngữ nối tiếp.
- Thấy, ngàn dâu: điệp ngữ chuyển tiếp. ( vòng)
* Ghi nhớ 2: SGK/ 152.
II. Luyện tập:
Bài tập 1:
BT1: Tìm điệp ngữ trong đoạn trích và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được! Dân tộc đó phải được độc lập!
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được! Dân tộc đó phải được độc lập!
Nhấn mạnh tinh thần, ý chí quyết tâm và khẳng định nền độc lập của một dân tộc. ( dân tộc Việt Nam)
Bài tập 2:
BT2: Tìm điệp ngữ trong đoạn văn và nói rõ dạng điệp ngữ gì?
“Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.”
“Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.”
Điệp ngữ chuyển tiếp.
Tiết 55 :Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Tìm hiểu bài:
1. Điệp ngữ và tác
dụng của điệp ngữ:
2. Các dạng điệp ngữ.
II. Luyện tập:
Bài tập 1:
Bài tập 2:
Bài tập 3:
BT3 b: Chữa lại đoạn văn trên cho tốt hơn
“Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Ở đó trồng rất nhiều loài hoa như: hoa cúc, thược dược, đồng tiền, hoa hồng và cả lay ơn nữa. Ngày quốc tế Phụ nữ, em hái hoa sau vườn tặng mẹ và chị.”
Bài tập 4:
BT 4: Viết đoạn văn ngắn có sử dụng điệp ngữ.
1.Chọn cụm từ trung tâm gắn với nội dung bài học
2.Chọn các nhánh chính gắn với các ý chính của bài học
3.Chọn các nhánh phụ có nội dung liên quan đến nhánh chính.
4.Sau khi đã hoàn chỉnh hết các nhánh phụ ta có bản đồ hoàn chỉnh.
5. Có nhiều kiểu bản đồ khác nhau tùy theo người vẽ.
Tóm lại: Khi vẽ bản đồ tư duy cần lưu ý:
1.Chọn cụm từ trung tâm gắn với nội dung bài học.
2.Chọn các nhánh chính gắn với các ý chính của bài học.
3.Chọn các nhánh phụ có nội dung liên quan đến nhánh chính.
4.Sau khi đã hoàn chỉnh hết các nhánh phụ ta có bản đồ hoàn
chỉnh. Các nhánh chính phụ nhiều hay ít do người vẽ tự chọn…
5. Có nhiều kiểu bản đồ khác nhau tùy theo người vẽ.


Học bài cũ các phần ghi nhớ (trang 152 sgk).

Làm bài tập còn lại: 1b, 4 (trang 153 sgk).

Tập vẽ bản đồ tư duy theo nội dung bài Điệp ngữ.

- Chuẩn bị bài tiết 54: Luyện nói bài văn phát biểu cảm nghĩ.
4. Hướng dẫn về nhà:
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH!