Bài 13. Điệp ngữ

các Thầy giáo, cô giáo !

Nhiệt liệt chào mừng

các Thầy giáo, cô giáo
Và Các em học sinh.
Nhiệt liệt chào mừng
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
Tiết 55- Tiếng Việt Điệp ngữ
Nhấn mạnh cảm giác, cảm xúc khi nghe tiếng gà.
1.Vớ dụ.
Vớ d? 1:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục . cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
Vớ d? 1:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục . cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
Ví dụ 2:
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !
(Hồ Chí Minh)


Ví dụ 2:
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !


Ví dụ 2:
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !



Khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập cña d©n téc ViÖt Nam.
Ví dụ 3:

Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần.
(Tố Hữu)
Ví dụ 3:

Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần.
(Tố Hữu)
Nhấn mạnh sự kiên cường, niền tự hào dân tộc.
Tiết 55- Tiếng Việt Điệp ngữ
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ:
2. Nhận xét:
Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ( hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ.
* Ghi nhớ.
Ví dụ 1:
Từ “nghe” lặp lại 3 lần → Điệp ngữ ( một từ).
Ví dụ 2: Cụm từ lặp lại 2 lần→ Điệp ngữ( một cụm từ).
Ví dụ 3: Câu “ Hồ Chí Minh muôn năm!” lặp lại 3 lần→ (một câu - Điệp ngữ ).
+ Tác dụng: làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
II. Các dạng điệp ngữ:
Ví dụ 1:
Trªn ®­êng hµnh qu©n xa
Dõng ch©n bªn xãm nhá
TiÕng gµ ai nh¶y æ:
“Côc …côc t¸c côc ta”
Nghe xao ®éng n¾ng tr­a
Nghe bµn ch©n ®ì mái
Nghe gäi vÒ tuæi th¬…
( Xuân Quỳnh)
1. Tìm hiểu ví dụ.
Điệp ngữ cách quảng
II. Các dạng điệp ngữ:
Ví dụ 2:
Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
1. Tìm hiểu ví dụ.
Điệp ngữ nối tiếp
II. Các dạng điệp ngữ:
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
1. Tìm hiểu ví dụ.
Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng)
I. Điệp ngữ và tác dung của điệp ngữ:
II. Các dạng điệp ngữ:
Tiết 55 - Tiếng Việt Điệp ngữ
2. Ghi nhớ
Điệp ngữ có nhiều dạng: điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng).
1. Tìm hiểu ví dụ.
Điệp ngữ cách quãng
Điệp ngữ nối tiếp
Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng).

Điệp ngữ có nhiều dạng
III : Luyện tập:
Tiết 55 - Tiếng Việt Điệp ngữ
I. Điệp ngữ và tác dung của điệp ngữ:
II. Các dạng điệp ngữ:
1. Bài tập 1:T×m ®iÖp ng÷ trong bài thơ sau vµ cho biÕt t¸c gi¶ muèn nhÊn m¹nh ®iÒu g×?
Khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập cña d©n téc ViÖt Nam.
Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng …

- Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
ở đồn Mang cá
Thích hơn ở nhà !

Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
- Thôi chào đồng chí !
Cháu đi xa dần …

LƯỢM

Cháu đi đường cháu
Chú lên đường ra
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà

Ra thế
Lượm ơi !...

Một hôm nào đó
Như bao hôm nào
Chú đồng chí nhỏ
Bỏ thư vào bao

Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề thượng khẩn
Sợ chi hiểm nghèo?

Đường quê vắng vẻ
Lúa trỗ đòng đòng
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng …


Bỗng lòe chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi !
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi !

Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng …

Lượm ơi còn không?

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng …

(Tố Hữu)



Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng …

- Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
ở đồn Mang cá
Thích hơn ở nhà !

Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
- Thôi chào đồng chí !
Cháu đi xa dần …

Bỗng lòe chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi !
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi !

Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng …

Lượm ơi còn không?

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng …

(Tố Hữu)



b/ Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
Biểu thị sự lo lắng và mong chờ, hi vọng ngày thu hoach.
Tiết 55 - Tiếng Việt Điệp ngữ
I. Điệp ngữ và tác dung của điệp ngữ:
II. Các dạng điệp ngữ:
III : Luyện tập:
1. Bài tập 1: T×m ®iÖp ng÷ trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau vµ cho biÕt t¸c gi¶ muèn nhÊn m¹nh ®iÒu g×?
b/ Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
2. Bài tập 2: T×m ®iÖp ng÷ trong ®o¹n v¨n vµ nãi râ ®©y lµ nh÷ng d¹ng ®iÖp ng÷ nào ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
- Điệp ngữ chuyển tiếp
- Điệp ngữ cách quảng
2. Bài tập 2: T×m ®iÖp ng÷ trong ®o¹n v¨n vµ nãi râ ®©y lµ nh÷ng d¹ng ®iÖp ng÷ nào ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
2. Bài tập 2: T×m ®iÖp ng÷ trong ®o¹n v¨n vµ nãi râ ®©y lµ nh÷ng d¹ng ®iÖp ng÷ nào ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
3. Bài tập 3:
Thảo luận và nêu ý kiến về BT 3
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa tặng mẹ và chị em…
Sửa lại
Tiết 55 - Tiếng Việt Điệp ngữ

DẶN DÒ
1/ Chú trọng xác định các kiểu điệp ngữ.
2/ Có ý thức vận dụng điệp ngữ vào viết văn nhất là văn biểu cảm.
3/ Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
4/ Chuẩn bị luyện nói: Chọn đề, làm dàn ý, tập nói.
5/ Sưu tầm các bài thơ lục bát có giá trị để giới thiệu cùng nhau trong tiết LUYỆN TẬP LÀM THƠ LỤC BÁT.
Cảm ơn quý thầy cô và các em !
Kính chào tạm biệt !