Bài 13. Điệp ngữ

1
11/24/2011
Truong THCS Gia An
GV : L� Th� Lan
Kính chào các thầy cô & các em học sinh thân mếm
2
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Tieát:55 ÑIEÄP Ng÷

I/ ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
..........
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ
Xuân Quỳnh
A. T×m hiÓu bµi
?Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối của bài thơ tiếng gà trưa có những từ ngữ nào được lặp đi lặp lại.
*VÝ dô1: Sgk/tr152
Trªn ®­êng hµnh qu©n xa
Dõng ch©n bªn xãm nhá
TiÕng gµ ai nh¶y æ:
Côc …côc t¸c côc ta
Nghe xao ®éng n¾ng tr­a
Nghe bµn ch©n ®ì mái
Nghe gäi vÒ tuæi th¬…
3
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Cục
Nghe
Vì, bà
=> Từ lặp lại
Tác dụng:
Gây cảm xúc mạnh.
Làm nổi bật ý
*Ví dụ2:
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng anh gọi Bác ba lần
(Tố Hữu)
?. ở ví dụ 2 từ ngữ hay là câu được lặp lại

Hồ Chí Minh muôn năm!
=> Câu được lặp lại:
? Vậy điệp ngữ là gì?Và nêu tác dụng của nó?
*Ghi nhớ Sgk/tr152
4
11/24/2011
Truong THCS Gia An
II. Các dạng điệp ngữ:
*Ví dụ:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
(Xuân Quỳnh)
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
Thảo luận theo nhóm:(3phút): So sánh điệp ngữ trong khổ thơ đầu của bài"Tiếng già trưa" với điệp ngữ trong hai đoạn thơ trên?
5
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Gièng nhau:
Kh¸c nhau:
Đều có điệp ngữ
VÝ dô a: -§iÖp ng÷ nèi tiÕp
VÝ dô b: - §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp (®iÖp ng÷ vßng)
Khæ th¬ ®Çu cña bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a”:
- §iÖp ng÷ c¸ch qu¶ng
?Điệp ngữ có mấy dạng? Đó là những dạng nào.
*Ghi nhí 2: Sgk/tr 152
6
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Hãy xác định các dạng điệp ngữ trong ví dụ sau:
Các con hãy cố gắng học, học nhiều hơn nữa. Vì học sẽ đem lại nhiều kiến thức trong cuộc sống cho chúng ta.
Điệp ngữ nối tiếp: - Học, học
Điệp ngữ cách quãng: -Học

7
11/24/2011
Truong THCS Gia An
B : LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Thảo luận: Tìm điệp ngữ trong những đoạn trích sau đây và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
8
11/24/2011
Truong THCS Gia An
b/ Người ta đi cấy lấy công,
Tôi đây đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
a/ Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !
(Hồ Chí Minh)
9
11/24/2011
Truong THCS Gia An
a)
+ Một dân tộc đã gan gốc
+ Dân tộc đó phải được
Khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập của dân tộc Việt Nam
b)
+ Đi cấy
+Trông
Biểu thị lo lắng và mong chờ, hi vọng ngày thu hoạch
Tác dụng:
Điệp ngữ:
10
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Bài tập2:Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đấy là những dạng điệp ngữ gì?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
- §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng, ®iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp (®iÖp ng÷ vßng)
11
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Bài tập3: a)Theo em trong đoạn văn dưới đây được lặp đi lặp lại một số từ ngữ có tác dụng biểu cảm hay không?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
b)Em h·y ch÷a l¹i ®o¹n v¨n trªn cho tèt h¬n?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa tặng mẹ và chị em…
12
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Đánh giá
Hãy điền điệp ngữ trong bài thơ sau và chỉ ra đó là dạng điệp ngữ nào? Cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng . hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
.. ... vì lo nỗi nước nhà"
(Hồ Chí Minh)

13
11/24/2011
Truong THCS Gia An
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"
(Hồ Chí Minh)
=> Điệp ngữ cách quãng; điệp ngữ chuyển tiếp
Tác giả muốn nhấn mạnh cảm xúc của mình trước cảnh đẹp của đêm trăng và nỗi trăn trở, lo lắng cho đất nước.
14
11/24/2011
Truong THCS Gia An
Dặn dò
- VÒ nhµ häc bµi phÇn “Ghi nhí” trong Sgk/ tr 152
Lµm bµi tËp sè 4 Sgk/tr15
ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn nãi ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc.
+ LÊy ®Ò Sgk/tr154.
+ H·y chuÈn bÞ dµn bµi chi tiÕt cho ®Ò ®ã theo 3 phÇn (Më bµi, th©n bµi vµ kÕt bµi).