Bài 13. Điệp ngữ

1
VŨ HẢI
11/25/2011
Nhiệt liệt chào mừng

các Thầy giáo, cô giáo
V? D? H?I GI?NG

Giờ học môn Ng? van Lớp 7B
xao động nắng trưa
bàn chân đỡ mỏi
gọi về tuổi thơ
=> nhấn mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà trưa.
b) Cháu chiến đấu hôm nay
lòng yêu Tổ quốc
xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng bà
tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ
=>nhấn mạnh nguyên nhân chiến đấu cao đẹp của người chiến sĩ.
2
c) Hồ Chí Minh muôn năm !
Hồ Chí Minh muôn năm !
Hồ Chí Minh muôn năm !
=> diễn tả nỗi xúc động mạnh của anh Trỗi trước họng súng của kẻ thù .
*Ví dụ :
Nghe
Nghe
Nghe
Vì
Vì
Vì
vì
Phút giây thiêng Anh
gọi Bác ba lần.
Bài tập 1 a (153) :
? Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và cho biết tác dụng của điệp ngữ đó?
a )M?t dõn t?c dó gan gúc ch?ng ỏch nụ l? c?a Phỏp hon tỏm muoi nam nay, m?t dõn t?c dó gan gúc d?ng v? phe D?ng minh ch?ng phỏt xớt m?y nam nay, dõn t?c dú ph?i du?c t? do! Dõn t?c dú ph?i du?c d?c l?p ! (H? Chớ Minh)
=> Nhấn mạnh sự gan dạ, dũng cảm của dân tộc Việt Nam, khẳng định dân tộc ta là một dân tộc anh hùng; và khẳng định sự tất yếu về quyền được hưởng tự do, độc lập của dân tộc ta.
3
4
*Ví dụ : So sánh những điệp ngữ đã được in đậm trong các đoạn thơ dưới đây và tìm đặc điểm của mỗi dạng ?
a) Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
b) Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
(…) Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
c) Cïng tr«ng l¹i mµ cïng ch¼ng thÊy
ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u
Ngµn d©u xanh ng¾t mét mµu
Lßng chµng ý thiÕp ai sÇu h¬n ai?
5
VD a) Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
=> Điệp từ cách quãng:
Là điệp ngữ mà các từ ngữ lặp lại được gián cách nhau để gây ấn tượng nổi bật.
6
VD b) Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
(…) Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
=> Điệp ngữ nối tiếp :
Là dạng điệp ngữ mà các từ ngữ nhắc lại được điệp liên tiếp nhau, có tính chất tăng tiến, tạo ấn tượng mới mẻ.
7
=> Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng):
Là loại điệp ngữ mà từ ngữ được điệp nằm cuối câu trước lặp lại ở đầu câu sau tiếp với nó giống như 1 vòng tròn, làm câu văn, câu thơ liền mạch nhau.
VD c) Cïng tr«ng l¹i mµ cïng ch¼ng thÊy
ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u
Ngµn d©u xanh ng¾t mét mµu
Lßng chµng ý thiÕp ai sÇu h¬n ai?
8
Người ta lấy công,
Tôi nay còn nhiều bề.
trời, đất, mây,
mưa, gió, ngày, đêm.
cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
Bài tập 1 b (153) :
? Tìm điệp ngữ trong bài ca dao sau và cho biết tác dụng của điệp ngữ đó?
đi cấy
đi cấy
trông
trông
trông
Trông
trông
Trông
Trông
trôn g
trông
- Điệp ngữ “đi cấy” => nhấn mạnh sự khác biệt giữa hành động đi cấy của mình với người khác.
- Điệp ngữ “ trông” => diễn tả sự lo lắng, cực nhọc, vất vả trăm bề của người nông dân.
9
Bài tập 2 (153) :
Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và cho biết đó là những dạng điệp ngữ gì ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải . Có thể sẽ mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là
thôi.
( Khánh Hoài )
xa nhau
xa nhau
- Xa nhau... xa nhau => Điệp ngữ cách quãng.
- Một giấc mơ. Một giấc mơ => Điệp ngữ chuyển tiếp.
một giấc mơ.
Một giấc mơ
10
Bài tập 3 (153) :
( Thảo luận nhóm 5’)
Theo em, trong đoạn văn sau đây, việc lặp đi lặp lại một số từ ngữ có tác dụng biểu cảm hay không?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em.
b) Em hãy chữa lại đoạn văn trên cho tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn
- Các thầy giáo, cô giáo
- Các em học sinh
ĐÕn tham dù tiÕt häc h«m nay!
Bài học kết thúc