Bài 13. Điệp ngữ

Chào mừng các thầy ,cô giáo
và các em
Kiểm tra bài cũ
1. Thế nào là thành ngữ? Thành ngữ có vai trò gì trong câu?
Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
Thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ hay làm phụ ngữ.
2. Quan sát tranh để tìm thành ngữ .
Đầu voi đuôi chuột
Mắt nhắm mắt mở .
Kẻ khóc người cười
Nhanh như sóc ,chậm như rùa
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ .
1.Tìm hiểu ví dụ
2. Nhận xét:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục…cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ(…)
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
( Xuân Quỳnh)
Nghe
Nghe
Nghe
Vì
Vì
vì
Vì

- Các từ được lặp : “Nghe, vì”. +ĐT “Nghe”: Nhấn mạnh cảm giác, cảm xúc khi nghe tiếng gà.
+ĐT: “Vì”: nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ.
Những từ ngữ được lặp đi lặp lại để làm nổi bật ý,gây cảm xúc mạnh gọi là phép điệp ngữ .
Ví dụ :
“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.”
( Hồ Chí Minh)
 Tác dụng :nhấn mạnh tình yêu thiên nhiên với tình yêu đất nước trong tâm hồn Bác .
* Ghi nhớ 1( SGK/152).
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I.Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
Trong đoạn văn sau có những từ ngữ nào được lặp lại? Việc lặp lại của các từ ấy có phải là điệp ngữ không? Vì sao?
Phía sau nh� em cĩ m?t m?nh vu?n. M?nh vu?n ? phía sau nh� em, em tr?ng r?t nhi?u lồi hoa. Em tr?ng hoa c�c. Em tr?ng hoa thu?c du?c. Em tr?ng hoa h?ng. Em tr?ng c? hoa lay on n?a.
Ng�y ph? n? qu?c t?, em h�i hoa sau vu?n nh� em t?ng m? em. Em h�i hoa t?ng ch? em.
Lưu ý : Cần phân biệt điệp ngữ là một biện pháp tu từ với lỗi lặp từ .
Bài tập nhanh
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ .

II. Các dạng điệp ngữ .
1.Tìm hiểu ví dụ
a/Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục …cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ…
( Xuân Quỳnh)
b/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
( Phạm Tiến Duật)
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm (?))
a. Điệp ngữ : Nghe đứng ở đầu các câu thơ gọi là điệp ngữ cách quãng .
b. Điệp ngữ: rất lâu, khăn xanh, thương em đứng cạnh nhau, nối tiếp nhau gọi là điệp ngữ nối tiếp.
c. Điệp ngữ:Thấy, ngàn dâu đứng cuối câu trước và đầu câu sau gọi là điệp ngữ chuyển tiếp (ĐN vòng).
 Nỗi nhớ thương cô thanh niên xung phong.
 Nỗi buồn triền miên, kéo dài không dứt.
2. Nhận xét:
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ .
II.Các dạng điệp ngữ .
Điệp ngữ có ba dạng
Điệp ngữ cách quãng
Điệp ngữ nối tiếp
Điệp ngữ chuyển tiếp (ĐN vòng).
Ghi nhớ 2 SGK 152
 Lá xanh: Điệp ngữ cách quãng.
Nhị vàng: Điệp ngữ chuyển tiếp.
=> Nhấn mạnh vẻ đẹp trong sáng, tinh khiết của hoa sen .
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn .
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ .
1.Tìm hiểu ví dụ
2. Nhận xét:
Bài tập nhanh: Tìm và xác định kiểu điệp ngữ trong bài ca dao sau:
II.Các dạng điệp ngữ .
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
.
II. Các dạng điệp ngữ.

.
III. Luyện tập:
a.Tác dụng: khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập của dân tộc Việt Nam
b.T�c d?ng :th? hi?n n?i mong m?i c?a ngu?i nơng d�n v? th?i ti?t thu?n hồ d? l�m an thu?n l?i.
Bài 1: Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích sau và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
1. Bài 1:
a.Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!
(Hồ Chí Minh)
1b. Ngu?i ta di c?y l?y cơng,
Tơi nay di c?y cịn trơng nhi?u b?.
Trơng tr?i, trơng d?t, trơng m�y,
Trơng mua, trơng giĩ, trơng ng�y,
trơng d�m.
Trơng cho ch�n c?ng d� m?m,
Tr?i �m, bi?n l?ng m?i y�n t?m lịng. (Ca dao)
Tiết 52 – Tiếng Việt: ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.

II. Các dạng điệp ngữ.
III. Luyện tập:
1. Bài 1:

2. Bài 2:
2. Bài 2 : Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đấy là những dạng điệp ngữ gì ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
( Khánh Hoài)
- Xa nhau: di?p ng? c�ch qu�ng.
- Một giấc mơ: điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng ).
3.Bài 3:Sửa lại đoạn văn viết lỗi:
Có thể sửa lại như sau :
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Ở đó, em trồng rất nhiều loại hoa : nào cúc, thược dược, đồng tiền, hồng và cả hoa lay ơn nữa. Ngày Quốc tế Phụ nữ, em hái hoa sau vườn tặng mẹ và chị em .
Đ
Đây là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, bắt đầu từ chỗ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng .
O
Ạ
N
V
Ă
N
I
Ê
U
T
Ả
M
Đây là một phương thức biểu đạt nhằm làm nổi bật đặc điểm của đối tượng
Ê
N
K
Ế
T
I
Muốn cho các đoạn văn hoặc câu văn gắn bó chặt chẽ với nhau cần có yếu tố nào?
L
P
H
Ó
T
Ừ
Á
H
Đây là từ loại đi kèm với động từ, tính từ bổ sung ý nghĩa cho hai loại từ đó.
Đây là loại từ mượn có nguồn gốc từ Trung Quốc du nhập vào Việt Nam
ệ
V
I
N
T
N
Ồ
G
N
G
H
Ĩ
Là từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau
A
Đ
G
N
ữ
N
À
H
T
H
Là loại cụm từ có cấu tạo cố định, mang một ý nghĩa hoàn chỉnh
Đ
I
N
P
Ệ
G
Ữ
Đoán ô chữ tìm từ khóa

DẶN DÒ
1/ Nắm được thế nào là điệp ngữ ? Tác dụng của điệp ngữ và các dạng điệp ngữ .
2/ Có ý thức vận dụng điệp ngữ vào viết văn nhất là văn biểu cảm.
3/ Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
4/ Chuẩn bị bài chơi chữ.
Cảm ơn quý thầy cô và các em !
Kính chào tạm biệt !