Bài 13. Điệp ngữ

TRƯỜNG THCS TÂN THÀNH
TỔ: VĂN

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ


Cho 2 ví dụ sau đây:
VD 1:
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai, ai nhớ, bây giờ nhớ ai?
(Ca dao)
=> Làm cho câu ca dao hay hơn.
VD 2: Con bò đang gặm cỏ. Con bò chợt ngẩng đầu lên. Con bò rống ò ò.
=> Làm cho đoạn văn nặng nề, lủng củng.
Tu?n 14: Tiết 55
DI?P NG?
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
1. Di?p ng? :
Bài thơ: Tiếng gà trưa
Khổ đầu:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Khổ cuối:
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
BÀI TẬP : Xác định điệp ngữ trong những khổ thơ sau:
Sáo kêu vi vút trên không
Sáo kêu dìu dặt bên lòng Hồng quân.
(Tố Hữu)
=> Điệp ngữ: “sáo kêu” => là 1 cụm từ.
Hồ Chí Minh muôn năm! Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng liêng anh gọi Bác ba lần.
(Tố Hữu)
=> Điệp ngữ: “Hồ Chí Minh muôn năm!” => là 1 câu (điệp câu)
3. Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
…………………...
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng
(Tố Hữu)
4. Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
(Xuân Quỳnh)
=> Điệp ngữ: “Nghe” => là 1 từ ( điệp từ)
Điệp ngữ: là 2 đoạn thơ (điệp đoạn)
Bài thơ: Tiếng gà trưa
Khổ đầu:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Khổ cuối:
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Tác dụng: làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
Tác dụng: làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
Tu?n 14: Tiết 55
DI?P NG?
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
1. Di?p ng? :
2. Tác dụng :
II. Các dạng điệp ngữ :
VD: SGK/152
Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn Xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều.
… Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
b. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
c. Khổ thơ đầu của bài Tiếng gà trưa
Điệp ngữ nối tiếp
Điệp ngữ chuyển tiếp
=> Điệp ngữ cách quãng
BÀI TẬP: Xác định điệp ngữ trong những ví dụ sau đây và cho biết nó thuộc dạng điệp ngữ nào? Tác dụng ra sao?
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm,
Một bếp lửa ấp iu, nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa…
(Bằng Việt)
2. Những lúc say sưa cũng muốn chừa,
Muốn chừa nhưng tính lại hay ưa,
Hay ưa nên nỗi không chừa được
Chừa được nhưng mà cũng chẳng chừa…!
(Nguyễn Khuyến)
3. Thôi, thôi… bà xin, bà xin… Thôi, bà xin!
Ơ kìa, bà xin! … Thôi, bà xin cháu bà …
(Ma Văn Kháng)



Điệp ngữ cách quãng
Điệp ngữ chuyển tiếp
Điệp ngữ nối tiếp và cách quãng
Tu?n 14: Tiết 55
DI?P NG?
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
1. Di?p ng? :
2. Tác dụng :
II. Các dạng điệp ngữ :
III. Luyện tập :
Bài tập 1 – SGK/ 136:
Tìm điệp ngữ trong những đoạn trích sau đây và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Đoạn 1: Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập.
(Hồ Chí Minh)
Đoạn 2: Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưa, trông gió, trông ngày trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng
(Ca dao)

B�I T?P 2 - SGK/ 153:
Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đây là dạng điệp ngữ nào?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
Xa nhau: điệp ngữ cách quãng
Một giấc mơ: điệp ngữ nối tiếp
B�I T?P 3 - SGK/153
a. Theo em, trong đoạn văn sau đây, việc lặp đi lặp lại một số từ ngữ có tác dụng biểu cảm hay không?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
b. Chữa lại: Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa như: cúc, thược dược, đồng tiền, hoa hồng và cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà tặng mẹ em và chị em…
=> Lỗi lặp từ
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc 2 ghi nhớ.
Hoàn thành bài tập trong SGK v�o v? BT, l�m ti?p BT4.
Chu?n b? b�i: M?t th? qu� c?a lỳa non: C?m (d?c van b?n, tr? l?i cõu h?i ph?n d?c - hi?u van b?n.