Bài 13. Điệp ngữ

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM
ĐẾN DỰ TIẾT HỌC NGỮ VĂN 7!
01/12
Giáo viên: Trần Thị Thúy Hương
Trường THCS Chi Lăng
Thành ngữ là gì ? C�ch hiểu nghĩa của thành ngữ?
Giải nghĩa thành ngữ sau: " L� l�nh d�m l� r�ch"


Nêu chức năng ngữ pháp và tác dụng của thành ngữ.
Phân tích vai trò ngữ pháp của thành ngữ trong câu sau:
Lời khuyên của tôi chỉ là đàn gãy tai trâu cho nó thôi.
KIỂM TRA BÀI
 Yêu thương giúp đỡ con người.
- Đàn gãy tai trâu ( Sự phí công vô nghĩa)
Làm phụ ngữ của từ “ là”
Tiết 55
Di?p ng?
Chào mừng các thầy cô về dự
Tiết 55:
ĐIỆP NGỮ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
1. Ví dụ:
Trên đường hành quân xa Cháu chiến đấu hôm nay
Dừng chân bên xóm nhỏ Vì lòng yêu Tổ quốc
Tiếng gà ai nhảy ổ : Vì xóm làng thân thuộc
"Cục . cục tác cục ta" Bà ơi, cũng vì bà
Nghe xao động nắng trưa Vì tiếng gà cục tác
Nghe bàn chân đỡ mỏi ? trứng hồng tuổi thơ
Nghe gọi về tuổi thơ
Dùng biện pháp lặp lại từ ngữ
=> Làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
Tiết 55 Điệp ngữ
I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
b, Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
(Hồ Chí Minh)
c, Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần.
( Tố Hữu)
1. Ví dụ:
Sự lặp lại cụm từ "chưa ngủ"nhấn mạnh, tạo bản lề khép mở ra hai thế giới tâm trạng Hồ Chí Minh, thể hiện sự hoà hợp gi?a nhà thơ và người chiến sĩ
Sự lặp lại câu "Hồ Chí Minh muôn nam!", thể hiện nỗi xúc động mạnh của anh Trỗi trước họng súng của kẻ thù
Tiết 55
ĐIỆP NGỮ
1. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ:
a. Ví dụ:
b.Ghi nhớ: Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ.

VD1a: Con bò đang gặm cỏ. Con bò chợt ngẩng đầu lên. Con bò rống ò ò.


VD1b: Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai, ai nhớ, bây giờ nhớ ai ? (Ca dao)
Phân biệt phép lặp và lỗi lặp:
Gây cảm giác nặng nề, trùng lắp, rườm rà.
Do lặp ngữ Con bò đến 3 lần.
? Lỗi lặp
?Gợi cảm xúc, thú vị.
Nhờ điệp ngữ nhớ ai đem lại.
? Phép lặp
? ĐIỆP NGỮ
II. C�c d?ng di?p ng?:
Điệp ngữ
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ:
a) Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
b) Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
c) Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
So sánh các dạng điệp ngữ trong từng đoạn thơ:
 Điệp ngữ cách quãng
 Điệp ngữ nối tiếp
 Điệp ngữ chuyển tiếp ( vòng)

I. ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA
ĐIỆP NGỮ:
CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ :


Điệp ngữ


Ghi nhớ 2: Di?p ng? cĩ nhi?u d?ng:
- Di?p ng? c�ch qu�ng
- Di?p ng? n?i ti?p
- Di?p ng? chuy?n ti?p ( di?p ng? vịng)

Xác định điệp ngữ và dạng điệp ngữ trong bài thơ vui của cụ Nguyễn Khuyến:
Những lúc say sưa cũng muốn chừa,
Muốn chừa nhưng tính lại hay ưa,
Hay ưa nên nỗi không chừa được
Chừa được nhưng mà cũng chẳng chừa ... !
Điệp ngữ chuyển tiếp ( vòng)
 Làm nổi bật nụ cười hóm hỉnh, tự trào của tính hay rượu.
1. Tìm điệp ngữ và nêu tác dụng:

III. LUYỆN TẬP:
b) Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng, đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
? Khẳng định dân tộc ta anh hùng, nhất định giành được độc lập, tự do.
? Khắc sâu nỗi lo toan, vất vả cùng niềm hạnh phúc của người nông dân tự chủ.
a) Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!
2. Tìm điệp ngữ và nêu dạng điệp ngữ:

III. LUYỆN TẬP:
? Xa nhau: Điệp ngữ cách quãng
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
? Một giấc mơ: Điệp ngữ chuyển tiếp
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em.
Lỗi lặp từ, lặp ý
? dài dòng, vụng về, không có tác dụng
* Chữa lại đoạn văn:
Giải ô chữ
1
2
3
4
5
6
7
Gồm 6 chữ cái
Điệp ngữ có mấy dạng?
Gồm 7 chữ cái
Dạng điệp ngữ nào được sử dụng trong câu sau:
Dày hạt mưa, mưa, mưa chẳng dứt.
Gồm 10 chữ cái
Phép điệp ngữ trong hai câu thơ sau của Hồ Chí Minh:
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
thuộc dạng điệp ngữ nào?
Gồm 4 chữ cái
Từ nào trong câu thơ sau được lặp lại nhiều nhất?
Rằm xuân lồng lộng trăng soi
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân
Gồm 9 chữ cái
Câu thơ sau đây sử dụng dạng điệp ngữ nào?
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Gồm 7 chữ cái
Điệp ngữ trong câu sau có tác dụng gì?
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần. (Tố Hữu)
Gồm 3 chữ cái
Từ nào trong câu thơ sau được lặp lại nhiều nhất?
Mưa rả rích đêm ngày, Mưa tối tăm mặt mũi. Mưa thối đất thối cát. ( Trích “ Mưa mùa hạ”, Ma Văn Kháng)
1. Xem lại các bài tập.
2. Học Ghi nhớ 1 và 2/152/Sgk.
3. Chuẩn bị: LUYỆN NÓI: PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ TÁC PHẨM VĂN HỌC.
(Theo hướng dẫn ở tiết trước)
Hướng dẫn về nhà:
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN !
Kính chúc quý Thầy Cô và các em học sinh
SỨC KHOẺ VÀ HẠNH PHÚC.


CHÀO TẠM BIỆT!