Bài 13. Điệp ngữ

A. KIỂM TRA BÀI CŨ
a/ Lời nặng tiếng…
b/ Tham phú phụ…
c/ … nhà … ngõ.
d/… nắng, chiều…
e/ Bên trọng, bên…
g/ Chạy … chạy…
BT 1:
Hãy điền vào những
chỗ còn để trống để
hoàn chỉnh từng
thành ngữ.
nhẹ
bần
Gần
xa
Sáng
mưa
sấp
ngửa
khinh
BT 2: Tìm thành ngữ được Tam nguyên Yên Đổ vận dụng trong bài thơ “Bạn đến chơi nhà”đã học.
Đầu trò tiếp khách trầu không có
Miếng trầu là đầu câu chuyện
ĐIỆP NGỮ
Bài 13: Tiết 55: Tiếng Việt lớp 7
B. BÀI MỚI
I/ ĐIỆP NGỮ VÀ TÁC DỤNG CỦA ĐIỆP NGỮ
1. Vớ d? :

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ
Xuân Quỳnh
.Th?o lu?n c�u h?i 2 SGK :
Lặp đi lặp lại từ ngữ như thế có tác dụng gì?
Từ nghe : lặp lại 3 lần
Từ vì : lặp đi lặp lại nhiều lần.
-> Có tác dụng làm nổi bật nỗi nhớ quê hương tha tiết của của người chiến sĩ, là động lực thôi thúc người chiến sĩ cầm súng lên đường.
Điệp ngữ làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.

Phép điệp ngữ không chỉ sử dụng ở trong thơ mà còn được sử dụng cả trong văn xuôi.
-Ví dụ:

Ai bảo non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai
cấm được mẹ yêu con, ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng, thì mới biết được người "mê luyến mù a xuân"
(Vũ Bằng)

-> những từ ngữ lặp lại : Đừng thương, cấm được -> có tác dụng nhấn mạnh tình cảm.



2.Ghi nhớ :

Đọc GHI NHỚ (1)
II/ CÁC DẠNG ĐIỆP NGỮ
b/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
(Phạm Tiến Duật)
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm)
a/ Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục .cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
CÁCH
QUÃNG
NỐI
TIẾP
CHUYỂN
TIÊP
(VÒNG)
Đọc
GHI NHỚ (2)

Ghi nhôù
III. LUYỆN TẬP
BT 1:
a/ Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập !
(Hồ Chí Minh)
Điệp ngữ ở câu a: một dân tộc dã gan góc, dân tộc đó phải được
=> Nhấn mạnh tính tất yếu về việc dành độc lập tự do cuả một dân tộc thuộc địa.
b/ Người ta đi cấy lấy công,
Tôi đây đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
Điệp ngữ ở câu b: đi cấy,trông
=> khắc họa sự vất vả, gian nan của công việc nhà nông, chủ yếu dựa vào điều kiện tự nhiên.
BT 2:
Vậy mà giờ đây, anh em tôi phải sắp xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
(Khánh Hoài)
CÁCH
QUÃNG
CHUYỂN
TIẾP
- Ñieäp ngöõ : xa nhau, moät giaác mô.
=> Ñieäp ngöõ chuyeån tieáp, caùch quaõng .
BT 3:
Thảo luận và nêu ý kiến về BT a.
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa: hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa tặng mẹ và chị em…
Sửa lại
BT nhà: Laøm caùc baøi taäp coøn laïi vaø baøi taäp döôùi
Phát hiện và xác định kiểu điệp ngữ trong từng bài ca dao sau:
a/ Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
b/ Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân
Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc
Em có chồng rồi anh tiếc lắm thay...
IV : DẶN DÒ
CHÀO CÁC
EM!
GV : VŨ THỊ MINH THU
1/ Chú trọng xác định các kiểu điệp ngữ.
2/ Có ý thức vận dụng điệp ngữ vào viết văn nhất là văn biểu cảm.
3/ Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
4/ Chuẩn bị luyện nói: Chọn đề, làm dàn ý, tập nói.
5/ Sưu tầm các bài thơ lục bát có giá trị để giới thiệu cùng nhau trong tiết LUYỆN TẬP LÀM THƠ LỤC BÁT.