Bài 13. Điệp ngữ

chào mừng các thầy cô
về dự giờ lớp học
GIÁO VIÊN: TRƯƠNG THỊ NHÃ
TRƯỜNG THCS THỦ KHOA HUÂN
KiỂM TRA BÀI CŨ
1. Thế nào là thành ngữ? Tác dụng của thành ngữ?
Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.
2. Quan sát tranh để tìm thành ngữ
Đầu voi đuôi chuột
Mắt nhắm mắt mở .
Kẻ khóc người cười
Nhanh như sóc ,chậm như rùa
Tiết 55: Tiếng Việt:
ĐIỆP NGỮ
1. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ:
A, ví dụ:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục…cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ
(Xuân Quỳnh)
Trong hai khổ thơ trên từ nào được lặp lại, lặp lại bao nhiêu lần?
Nghe Nghe Nghe
Vì Vì
Vì
vì
Nêu tác dụng của những cụm từ được lặp lại?
Ngoài ra trong bài còn có câu nào được lặp lại? Lặp lại bao nhiêu lần?
+ Nghe: nhấn mạnh cảm giác, cảm xúc khi nghe tiếng gà
+ Vì: nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ
+ Tiếng gà trưa: gợi cảm xúc, liến kết
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà
(Hồ Chí Minh)
Chưa ngủ
chưa ngủ
+ Chưa ngủ: nhấn mạnh tình yêu thiên nhiên và tình yêu đất nước trong tâm hồn của bác
Điệp ngữ là gì? Tác dụng của nó?
Tiếng gà trưa (4 lần)
Điệp đoạn (còn gọi là điệp khúc)
Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh Cái chân thoăn thoắt Cái đầu nghênhnghênh
Ca lô đội lệch Mồm huýt sáo vang Như con chim chích Nhảy trên đường vàng
(Lượm. Tố Hữu)
ĐiỆP NGỮ
Tiết 55: Tiếng Việt:
1. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ:
A, ví dụ
B, Bài học
Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ
* Ghi nhớ: SGK/ T.152
Thảo luận nhóm
Trong đoạn văn sau có những từ ngữ nào được lặp lại? Việc lặp lại của các từ ấy có phải là điệp ngữ không? Vì sao?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa em tặng chị em…
2. Các dạng điệp ngữ:
Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
[…]
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
( Phạm Tiến Duật)
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
(Đoàn Thị Điểm (?))
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục…cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Nghe Nghe Nghe
Thấy
thấy
Ngàn dâu
ngàn dâu
rất lâu, rất lâu
Khăn xanh, khăn xanh
Thương em, thương em, thương em
=> Điệp ngữ cách quãng
=> Điệp ngữ chuyển tiếp
=> Điệp ngữ nối tiếp
ĐiỆP NGỮ
Tiết 55: Tiếng Việt:
1. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ:
A, ví dụ
B, Bài học
Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ
* Ghi nhớ: SGK/ T.152
2. Các dạng điệp ngữ:
- Điệp ngữ cách quãng - Điệp ngữ nối tiếp - điệp ngữ chuyển tiếp
A, ví dụ
B, Bài học
II. Luyện tập
LUYỆN TẬP
1) BÀI TẬP 1: (T.153)
Tìm điệp ngữ trong những đoạn trích, nêu tác dụng
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập! (Hồ Chí Minh)
a.Tác dụng: khẳng định ý chí quyết tâm chống thực dân Pháp và giành độc lập của dân tộc Việt Nam
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm
Trông cho chân cứng, đá mềm
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng
(Ca dao)
Trông
trông
Trông
Trông
trông
trông
trông
trông
trông
=> Thể hiện nỗi lo, ước mong của người nông dân về thời tiết thuận hòa, để làm ăn thuận lợi
2) Bài tập 2: (T. 153)
Tìm điệp ngữ trong đoạn văn sau và nói rõ đấy là những dạng điệp ngữ gì ?
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
( Khánh Hoài)
Xa nhau: điệp ngữ cách quãng
Một giấc mơ: điệp ngữ chuyen tiếp
3) Bài tập 3:
Tìm điệp ngữ trong những đoạn văn, đọan thơ sau và nhận xét cách điệp của tác giả?
Những lúc say sưa cũng muốn chừa, Muốn chừa nhưng tính lại hay ưa, Hay ưa nên nỗi không chừa được Chừa được nhưng mà cũng chẳng chừa…!
(Nguyễn Khuyến)
Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.
(Hồ Chí Minh)

DẶN DÒ
1/ Nắm được thế nào là điệp ngữ ? Tác dụng của điệp ngữ và các dạng điệp ngữ .
2/ Có ý thức vận dụng điệp ngữ vào viết văn nhất là văn biểu cảm.
3/ Phân biệt điệp ngữ với lỗi lặp từ.
4/ Chuẩn bị luyện nói: Chọn đề, làm dàn ý, tập nói.
Cảm ơn quý thầy cô và các em !
Kính chào tạm biệt !