Bài 13. Điệp ngữ

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Ngữ văn 7
(
GV: NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
Đơn vị: THCS LÊ LỢI.
KIỂM TRA MiỆNG


Câu 1: Quan sát tranh tìm thành ngữ tương ứng: ( 6 đ)
Kiểm tra vở bài tập ( 2 đ)
Câu 2: Hôm nay học bài gì? Gồm có mấy nội dung?( 2đ)
Trên búa dưới đe
Nhanh như chớp
Kẻ khóc – người cười
Môn Ngữ văn 7
Điệp ngữ.
(Có sử dụng bản đồ tư duy)
Người thực hiện: NGUYỄN THỊ KIM NGÂN
Đơn vị: THCS LÊ LỢI.
1. VD :
Khổ đầu
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục, cục tác… cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ…
(Xuân Quỳnh))
Khổ cuối:
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ: :
ĐIỆP NGỮ
Trong hai khổ thơ trên, những từ, ngữ nào được lặp đi lặp lại?
Ti?t 55: Di?p Ng?
I. Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ
+ Các từ, cụm từ, câu được lặp:
- “nghe”
- “vì”
- “Tiếng gà trưa”
Nêu tác dụng của việc lặp đi lặp lại đó?
 Nhấn mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà trưa
 Nhấn mạnh nguyên nhân chiến đấu của người chiến sĩ
-> Gợi ra những hình ảnh, kỷ niệm, tạo nhịp điệu ngân vang cho bài thơ
-> Điệp ngữ: là lặp đi lặp lại một từ, cụm từ, câu để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh đối với người đọc, người nghe.
=> Ghi nhớ: sgk trang 152
Ti?T 55: Di?p Ng?
2. Các dạng điệp ngữ
* Gọi hs đọc khổ thơ đầu và khổ thơ cuối của bài thơ “ Tiếng gà trưa ” của XQ, phần 2 lớn sgk
Quan sát các ví dụ a, b và ví dụ ở phần 1 lớn, em hãy cho biết vị trí của các điệp ngữ đó?
“ Trên đường hành quân xa … Nghe xao động nắng trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Nghe gọi về tuổi thơ ”
“ Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
=> Điệp ngữ cách quãng (những từ ngữ được lặp lại cách xa nhau)
2. Các dạng điệp ngữ
a/ Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều.…Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy
=> Điệp nối tiếp (Những từ ngữ được lặp lại đứng trực tiếp bên nhau)
b/Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh mhững mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
=> Điệp vòng tròn (Chữ cuối câu trước được lặp lại thành chữ đầu câu sau)
Qua đó em có nhận xét gì về các dạng điệp ngữ?
=> Điệp ngữ có nhiều dạng: cách quãng, nối tiếp, vòng tròn (chuyển tiếp)
=> Ghi nhớ: sgk trang 152
III. LUYỆN TẬP: ĐiỆP NGỮ
1. Đoạn 1: Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập. (Hồ Chí Minh)
Đoạn 2:
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưa, trông gió, trông ngày trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng
(Ca dao)
Tác dụng(1) =>nhấn mạnh sự kiên cường, ý chí gang thép của dân tộc Việt Nam. (2) =>khẳng định quyền tự do, quyền độc lập của dân tộc ta là tất yếu.
Tác dụng: nhấn mạnh nỗi vất vả nhiều bề của người làm ruộng
Ti?T 55: Di?p Ng?
III Luyện tập
* Bài tập 2
Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích đó và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh vào điều gì?
a) Điệp ngữ:
- Vậy là anh em ta sắp phải xa nhau, có lẽ phải xa nhau mãi mãi.Lạy trời dây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
- Xa nhau: Điệp ngữ cách quãng.
- Một giấc mơ: Điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng)
Tiết 55: Tiếng Việt ĐiỆP NGỮ
Đoạn 1: Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do ! Dân tộc đó phải được độc lập. (Hồ Chí Minh)
Đoạn 2:
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưa, trông gió, trông ngày trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng
(Ca dao)
Tác dụng: nhấn mạnh sự kiên cường, ý chí gang thép của dân tộc Việt Nam và khẳng định quyền tự do, quyền độc lập của dân tộc ta.
Tác dụng: nhấn mạnh nỗi vất vả nhiều bề của người làm ruộng
55: Di?p Ng?
3. Luyện tập
* Bài tập 2
Tìm điệp ngữ đoạn trích đó và cho biết dạng điệp ngữ gì?
- “xa nhau” (2)  Điệp cách quãng
- “một giấc mơ” (2)  Điệp chuyển tiếp
Việc lặp đi lặp lại một số từ ngữ trong đoạn trích đó có tác dụng biểu cảm không?
Tiết 55: Tiếng Việt ĐiỆP NGỮ
Theo em, trong đoạn văn sau đây, việc lặp đi lặp lại một số từ ngữ có tác dụng biểu cảm hay không?
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em…
Các từ, cụm từ lặp lại làm đoạn văn nặng nề, lủng củng, không tác dụng.


Lỗi lặp
Chữa lại: Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa như: cúc, thược dược, đồng tiền, hoa hồng và cả hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà tặng mẹ em và chị em…
Tiết 55: Tiếng Việt ĐiỆP NGỮ