Bài 12. Thành ngữ

KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO
THÂN MẾN CHÀO CÁC EM HỌC SINH
LỚP 7 !
Tiết 48 THÀNH NGỮ

-Màn trời chiếu đất
+Võng trời giường đất
+Màn đất chiếu trời
+Màn ở trên trời, chiếu ở dưới đất.
cấu tạo cố định


 cấu tạo cố định
-Lên thác xuống ghềnh
+Trèo thác lội ghềnh
+Thác xuống ghềnh lên
+Bơi lên trên thác xuống lội dưới ghềnh
I-Thế nào là thành ngữ ?
*Cảnh sống không nhà cửa , dầu dãi, khổ cực
 Nghĩa chuyển (Ẩn dụ )
*Chỉ sự gian khó, vất vả , nguy hiểm .
Nghĩa chuyển (Ẩn dụ )
-Ngày lành tháng tốt
*Quan niệm dân gian về việc chọn ngày tháng .
Nghĩa đen
Thành ngữ
*Ghi nhớ : sgk /144

?Em có nhận xét gì về đặc điểm cấu tạo và nghĩa của các thành ngữ sau:
a-Châu chấu đá xe Châu chấu đá voi
b-Đứng núi này trông Đứng núi nọ trông
núi khác . núi kia.
*-Có sự thay đổi về từ ngữ.
-Nội dung ý nghĩa không đổi.
Tính chất cố định chỉ là tương đối .

THÀNH NGỮ
I-Thành ngữ là gì ?
II-Sử dụng thành ngữ :
1-Tìm thành ngữ và vai trò ngữ pháp của nó trong các câu sau :
a -Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non .
Làm vị ngữ
b-Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh
đào giúp cho em một cái ngách sang nhà anh ,
phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt
 Làm phụ ngữ (cụm danh từ )
thì em chạy sang .
c-Thả hổ về rừng là việc làm không nên .
Làm chủ ngữ
-Bảy nổi ba chìm Làm vị ngữ
-Tắt lửa tối đènLàm phụ ngữ ( cụm danh từ )
-Thả hổ về rừng Làm chủ ngữ
*





a-Thân em vừa trắng lại vừa tròn a-Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non Lênh đênh trôi nổi với nước non.
b- Anh đã nghĩ giùm em như thế thì hay b-Anh đã nghĩ giùm em như thế
là anh đào giúp cho em một cái ngách thì anh đào giúp cho em một cái
sang nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn ngách, phòng khi khó khăn, hoạn
có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy nạn có đứa nào đến bắt nạt sang. thì em chạy sang .
Ngắn gọn, hàm súc , có tính hình tượng,tính biểu cảm cao
*Ghi nhớ : sgk /144
III-Luyện tập :

Bài tập nhanh :
Tìm một số thành ngữ và đặt câu với các thành ngữ đó ?
THÀNH NGỮ
I-Thế nào là thành ngữ ?
II-Sử dụng thành ngữ
III-Luyện tập :
-Bài tập1 /sgk :Tìm và giải thích nghĩa của các thành ngữ trong những câu sau :
a- Đến ngày lễ Tiên Vương , các lang mang sơn hào hải vị, nem công chả phượng tới,chẳng thiếu thứ gì.
b- Một hôm có người hàng rượu tên là Lí Thông đi ngang qua đó.ThấyThạchSanh gánh về một gánh củi lớn, hắn nghĩ bụng :”Người này khỏe như voi. Nó về ở cùng thì lợi biết bao nhiêu”.Lí Thông lân la gợi chuyện,rồi gạ cùng Thạch Sanh kết nghĩa anh em. Sớm mồ côi cha mẹ, lại tứ cốvô thân, nay có người săn sóc đến mình, Thạch sanh vui vẻ nhận lời.
c - Chốc đà mười mấy năm trời
Còn ra khi đã da mồi tóc sương
*Bài tập nhóm : Sắp xếp các từ sau đây thành một thành ngữ hoàn chỉnh :
a –Ong tay áo nuôi
Nuôi ong tay áo
b- Mật nằm gai nếm
Nằm gai nếm mật
C -Họa mười thì năm
Năm thì mười họa
Bt 3/sgk :Điền thêm yếu tố để thành ngữ được trọn vẹn:
-Lời tiếng nói
-Một nắng hai ….
-Ngày lành tháng…
-No cơm ấm….
-Bách……bách thắng
-Sinh……..lập nghiệp
-Lời ăn tiếng nói
-Một nắng hai sương
-Ngày lành tháng tốt
-No cơm ấm áo
-Bách chiến bách thắng
-Sinh cơ lập nghiệp
*Bài tập mở rộng :Viết một đoạn văn ngắn khoảng
5 câu , có dùng ít nhất một hoặc hai thành ngữ nói về chủ đề “ Nhớ ơn “.
Bài tập : Phân biệt tục ngữ , thành ngữ trong các ví dụ sau :
A-Cá chậu chim lồng
b-Tham thì thâm
c-Gieo gió gặt bão
d-Nước mắt cá sấu
1-Tục ngữ
2-Thành ngữ
3-Thành ngữ
4-Tục ngữ
Sẩy đàn tan nghé
Đã nghèo còn đeo cái cực
Tiết 48 THÀNH NGỮ
-I-Thế nào là thành ngữ
II-Sử dụng thành ngữ
III-Luyện tập
D-Dặn dò :
+Xem kĩ nội dung bài soạn
+Làm tiếp bài tập 2,4
+Soạn bài: Điệp ngữ
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH SỨC KHỎE, THÊM NHIỀU NIỀM VUI !