Bài 12. Thành ngữ

GV : TRẦN THỊ TRÀ MY
TRU?NG THCS HU?NH TH�C KH�NG
MƠN NG? VAN 7










Kieåm tra baøi cuõ :
Caâu hoûi :

? Từ đồng âm là gì ? Cho ví dụ ?

Tiết 48(TV) :
THÀNH NGỮ




Nhận xét cấu tạo của cụm từ lên thác xuống ghềnh trong câu ca dao sau:
" Nước non lận đận một mình
Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay"



TH 1 : Có thể thay thế cụm từ này bằng những từ khác được không ?
TH 2 : Thử xen vào cụm từ trên vài từ khác rồi nhận xét ?
TH 3 : Vị trí của các từ trong cụm hoán đổi cho nhau được không ?
Em có nhận xét gì qua ba trường hợp trên ?
TH 1 : Có thể thay thế cụm từ này bằng những từ khác được không ?
TH 2 : Thử xen vào cụm từ trên vài từ khác rồi nhận xét ?
TH 3 : Vị trí của các từ trong cụm hoán đổi cho nhau được không ?
Em có nhận xét gì qua ba trường hợp trên ?

Tham sống sợ chết
Bùn lầy nước đọng
Mưa to gió lớn
Mẹ góa con côi
- Lên thác xuống ghềnh
Chĩ ng�p ph?i ru?i
Lên voi xuống chó
Kh?u Ph?t t�m x�
Em có kết luận gì về nghĩa chung của từng nhóm ?
Kết luận nhóm 1 : nghĩa của những thành ngữ này có thể hiểu trực tiếp.
Nói cách khác hiểu theo nghĩa gì ?

Kết luận nhóm 2 : nghĩa của thành ngữ cần phải suy luận .
Nói cách khác hiểu theo nghĩa gì ?

( nghĩa đen )
(nghĩa hàm ẩn)
2. Sử dụng thành ngữ :
Xác định vai trò ngữ pháp của thành ngữ trong các câu sau :
" Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non "
" Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang nhà anh ,phòng khi tối lửa tắt đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang."

? So s�nh th�nh ng? này v?i những từ đồng nghĩa v?i nĩ,em rút ra nh?n x�t gì về gi� tr?
của thành ngữ ?
-B?y n?i ba chìm : long dong, phi�u b?t
-T?t l?a t?i d�n : khĩ khan, ho?n n?n
II- Luyện tập :
a. Đến ngày lễ Tiên Vương ,các lang mang sơn hào hải vị ,nem công chả phượng tới, chẳng thiếu thứ gì . (Bánh chưng,bánh giầy)
1. Tìm và giải thích nghĩa các thành ngữ :
Thành ngữ :
Sơn hào, hải vị .
Nghĩa :
Chỉ các món ăn ngon.
b. Một hôm, có người hàng rượu tên là Lí Thông đi qua đó .Thấy Thạch Sanh gánh về một gánh củi lớn ,hắn nghĩ bụng : " Người này khỏe như voi .Nó về ở cùng thì lợi biết bao nhiêu". Lí Thông lân la gợi chuyện , rồi gạ cùng Thạch Sanh kết nghĩa anh em .Sớm mồ côi cha mẹ,tứ cố vô thân nay có người săn sóc đến mình ,Thạch Sanh cảm động ,vui vẻ nhận lời . (Thạch Sanh )
Thành ngữ :
Nghĩa :
Khỏe như voi, Tứ cố vô thân
Không có người thân
c. Chốc đà mười mấy năm trời
Còn ra khi đã da mồi tóc sương
( Truyện Kiều)
Thành ngữ :
Da mồi tóc sương .
Nghĩa :
Chỉ tuổi tác không còn trẻ nữa.
3. Điền thêm các yếu tố để hoàn chỉnh thành ngữ :
- Lời... tiếng nói
ăn
- Một .... . hai sương
nắng
- Ngày lành tháng ... .
tốt
- No cơm ấm ...
áo
- Bách ... bách thắng
chiến
- Sinh ... lập nghiệp
cơ
2.Kể chuyện ứng với
thành ngữ

XIN CH�N TH�NH C?M ON QUÍ TH?Y CƠ D� QUAN T�M THEO D�I B�I GI?NG N�Y .
R?T MONG NH?N DU?C S? DĨNG GĨP .
KÍNH CH�C QUÍ TH?Y CƠ NHI?U S?C KHO?, HỒN TH�NH T?T NHI?M V? .
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT