Bài 12. Rằm tháng giêng (Nguyên tiêu)

TÁC PHẨM VĂN HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG
元宵
今夜元宵月正圓 
春江春水接春天 
煙波深處談軍事 
夜半歸來月滿船
Nguyên tiêu
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên, 
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự, 
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa :
Rằm tháng giêng
Đêm nay, rằm tháng giêng, trăng
vừa tròn, Nước sông xuân tiếp liền với màu
trời xuân. Giữa nơi khói sóng thăm thẳm, bàn
bạc việc quân, Nửa đêm trở về, thuyền chở đầy
ánh trăng.
Dịch thơ ( Xuân Thủy )
Rằm tháng giêng
Rằm xuân lồng lộng trăng soi, Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân. Giữa dòng bàn bạc việc quân, Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
CÁC BẢN DỊCH KHÁC CỦA BÀI THƠ “NGUYÊN TIÊU”
Nguyên tiêu

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên, Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên. Yên ba thâm xứ đàm quân sự, Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Tháng giêng trăng sáng tỏ đêm rằm Sông nước trời khuya lộng sắc xuân Trên sóng mờ sương bàn chiến sự Đêm tàn thuyền ngập trăng trong ngần.
Trăng sáng vừa tròn rằm tháng giêng, Trời xuân lồng lộng nước sông in. Nơi quân bàn bạc dầy sương khói, Vừa lúc nửa đêm trăng ngợp thuyền.
MỘT SỐ BÀI THƠ VỀ RẰM THÁNG GIÊNG CỦA CÁC TÁC GIẢ KHÁC
瓊海元宵
元夜空庭月滿天 依依不改舊嬋娟 一天春興誰家落 萬里瓊州此夜圓 鴻嶺無家兄弟散 白頭多恨歲時遷 窮途憐汝遙相見 海角天涯三十年
Rằm tháng giêng ở Quỳnh Hải
Đêm rằm tháng giêng, sân vắng, trăng sáng đầy trời. Vầng trăng vẫn đẹp như xưa, không hề thay đổi. Chẳng biết nhà ai được hưởng thú vui xuân đêm nay ở
đất Quỳnh Châu ngoài muôn dặm này? Còn ta thì ở quê hương Hồng Lĩnh, chẳng còn nhà cửa,
anh em cũng đều tan tác cả. Đầu đã bạc, càng giận cho ngày tháng trôi mau. Cảm động biết bao, giữa lúc cùng đường, tuổi đã ba mươi, Đang ở nơi chân trời góc biển, mà trăng vẫn từ xa đến với ta.
Quỳnh Hải nguyên tiêu

Nguyên dạ không đình nguyệt mãn thiên, Y y bất cải cựu thuyền quyên   Nhất thiên xuân hứng, thuỳ gia lạc, Vạn lý Quỳnh Châu thử dạ viên. Hồng Lĩnh   vô gia huynh đệ tản, Bạch đầu đa hận tuế thời thiên Cụng đồ liên nhứ dao tương kiến, Hải giác thiên nhai tam thập niên  .
Rằm tháng giêng ở Quỳnh Hải

Nguyên tiêu sân vắng nguyệt đầy trời, Vành vạnh như xưa ánh sáng ngời. Xuân hứng một trời ai hưởng đó, Quỳnh Châu muôn dặm khách đêm nay Non Hồng ly tán không nhà cửa Đầu bạc âu lo mãi tháng ngày. Lỡ bước luống thương ai gặp gỡ, Chân trời góc biển, tuổi ba mươi.
MỘT SỐ BÀI THƠ VỀ RẰM THÁNG GIÊNG CỦA CÁC TÁC GIẢ KHÁC
Rằm tháng giêng – Huy Cận
Ngày xưa còn nhỏ, ngày xưa Tôi đeo khánh bạc ,lên chùa dâng nhang. Lòng vui quần áo xênh xang Tay cầm hương, nến, đinh vàng mới mua. 
Chị tôi vào lễ trong chùa, Hai chàng trai trẻ khấn đùa hai bên: "Lòng thành lễ vật đầu niên Cầu cho tiểu được ngoài giêng đắt chồng!" Chị tôi phụng phịu má hồng Vùng vằng suýt nữa quên bồng cả tôi. Tam quan, ngoài mái chị ngồi, Chị nghe đoán thẻ, chị cười luôn luôn. Quẻ thần, thánh mách mà khôn: Số nàng chồng đắt, mà con cũng nhiều. 
Chị tôi nay đã xế chiều Chắc còn nhớ mãi những điều
chị mơ. Hằng năm tôi đi lễ chùa Chuông vàng, khánh bạc ngày
xưa vẩn còn. Chỉ hơi thấy vắng trong hồn Ít nhiều hương phấn khi còn
ngây thơ. Chân đi, đếm tiếng chuông chùa Tôi ngờ năm, tháng thời xưa
trở về.
MỘT SỐ BÀI THƠ VỀ RẰM THÁNG GIÊNG CỦA CÁC TÁC GIẢ KHÁC
Rằm tháng giêng – Hồ Dzếnh
Ngày xưa còn nhỏ... ngày xưa Tôi đeo khánh bạc lên chùa dâng
nhang, Lòng vui quần áo xênh xang, Tay cầm hương, nến, đinh vàng
mới mua. Chị tôi vào lễ trong chùa, Hai chàng trai trẻ khấn đùa hai bên: - "Lòng thành lễ vật đầu niên, Cầu cho tiểu được ngoài giêng đắt
chồng!" Chị tôi phụng phịu má hồng, Vùng vằng suýt nữa quên bồng
cả tôi. Tam quan, ngoài mái chị ngồi, 
Chị nghe đoán thẻ, chị cười luôn
luôn. Quẻ thần, thánh mách mà khôn: - Số nàng chồng đắt, mà con cũng
nhiều! Chị tôi nay đã xế chiều, Chắc còn nhớ mãi những điều chị
mơ. Hằng năm, tôi đi lễ chùa, Chuông vàng, khánh bạc ngày xưa
vẫn còn. Chỉ hơi thấy vắng trong hồn, Ít nhiều hương phấn khi còn ngây
thơ. Chân đi, đếm tiếng chuông chuà, Tôi ngờ năm, tháng thời xưa trở về.
MỘT SỐ BÀI THƠ VỀ RẰM THÁNG GIÊNG CỦA CÁC TÁC GIẢ KHÁC
Đêm Rằm tháng giêng - Hồ Dzếnh
Vườn vắng gió,ve sầu im tiếng hát, Ao đầy bèo, đom đóm rủ nhau bơi. Trời quang mây, cánh diều bay hóng mát Tận Ngân Hà buông giọng sáo chơi vơi. 
Nhà trong xóm đèn mờ qua tấm rại, Các ông già ra võng hát thơ xưa. Những đàn bà lên khung ngồi dệt vải
Tiếng thoi gieo cùng điệu nhịp nhàng đưa. 
Ngoài đồng lúa một vài cô tát nước Múc trăng lên theo tiếng hát mơ màng. Thấp thoáng bóng trên sông đào phía trước. Bọn trai làng bơi tắm nói cười vang.