Bài 12. Nước Văn Lang

GIÁO ÁN DỰ THI
DẠY HỌC TÍCH HỢP
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Người thực hiện: Trần Văn Hoàn
Đơn vị: Trường THCS Xuân Đài
Phòng GD&ĐT Tân Sơn
Sở GD&ĐT Phú Thọ
SĐT: 0978.382.120
KHỞI ĐỘNG
“Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3
Hàng năm giỗ Tổ Hùng Vương diễn ra vào ngày tháng năm nào? Ở đâu? Tại sao cả nước ta lại có ngày giỗ Tổ?
ĐÁP ÁN:
Ngày 10-3, ở Phú Thọ. Đây là dịp nhân dân cả nước thể hiện lòng tôn kính đối với vị Vua đầu tiên đã có công dựng nước…
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
MỜI CÁC EM XEM 1 VIDEO CLIP SAU:
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
* Hoạt động 1: Cá nhân
Theo em truyện "Sơn Tinh, Thủy Tinh" (đã được học trong chương trình Ngữ văn 6) nói lên hoạt động gì của nhân dân ta thời đó ?
Nói về hoạt động chống lũ lụt, bảo vệ sản xuất nông nghiệp,
Còn thể hiện sự đoàn kết của nhân dân chống thiên tai bảo vệ mùa màng.
Qua đó em thấy nhân dân ta thời ấy gặp những khó khăn gì?
- Sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước ở lưu vực các con sông lớn gặp nhiều khó khăn: lũ, lụt.
Để chống lại sự khắc nghiệt của thiên nhiên, người Việt cổ lúc đó đã làm gì ?
- Nhân dân ta phải đoàn kết nhau lại, đắp đê phòng lụt, đối phó với hạn hán, thiên tai.
Các bộ lạc, chiềng, chạ đã liên kết với nhau và bầu ra người có uy tín để tập hợp
nhân dân các bộ lạc chống lũ lụt, bảo vệ mùa màng và cuộc sống.
HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Em có nhận xét gì về vũ khí trong các hình 31, 32 (SGK 34) ?

CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
(31) Mũi giáo đồng Đông Sơn; (32) Dao găm đồng Đông Sơn
Nói lên sự phát triển của săn bắt nhưng chủ yếu chứng tỏ trong xã hội đã có sự tranh chấp xung đột giữa vùng này với vùng khác.
THÁNH GIÓNG
Em hãy liên hệ các loại vũ khí trên với vũ khí của Thánh Gióng trong truyện Thánh Gióng?
Dùng vũ khí để tự vệ khi có xung đột, ngoại xâm
=> Chứng tỏ sự tiến bộ trong công cụ sản xuất
=> Là tiền đề quan trọng để dẫn đến sự ra đời của nhà nước.
Như vậy nhà nước Văn Lang ra đời trong hoàn cảnh khá phức tạp:
Kinh tế phát triển, cuộc sống ổn định, xã hội nảy sinh mâu thuẫn giàu,
nghèo, dân cư luôn phải đấu tranh chống lũ lụt, ngoại xâm,
bảo vệ cuộc sống thanh bình…Trong hoàn cảnh đó, các bộ lạc có nhu cầu
thống nhất với nhau, muốn vậy cần có một người chỉ huy có uy tín và tài năng
=> Nhà nước Văn Lang ra đời.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Việt Nam
Trung Quốc
Ai Cập
Hy Lạp - Roma
Babylon
Sự ra đời của nhà nước Văn Lang có điểm nào giống các quốc gia cổ đại phương Đông?
Tại sao các quốc gia cổ đại ở phương Đông chủ yếu hình thành ở lưu vực các con sông lớn?
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
- Nhà nước Văn Lang cũng giống với các quốc gia cổ đại phương Đông
là đều hình thành trên lưu vực các con sông lớn bởi lẽ đây là nơi đất đai màu mỡ,
được bồi đắp phù sa nên thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp.
- Hoạt động nông nghiệp cần nhiều lao động, sự đoàn kết…
đó là yếu tố cần thiết cho sự ra đời của nhà nước.
Qua truyền thuyết “Con rồng, cháu tiên” trong chương trình Ngữ văn 6 các em đã học. Em hãy cho biết câu chuyện nói về điều gì?
Cộng đồng các dân tộc Việt Nam đều là anh em chung một bọc trăm trứng, cùng chung một tổ tiên, nguồn cội. Vì vậy, đã là “đồng bào” Việt Nam phải biết yêu thương, đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau và cùng nhau xây dựng phát triển đất nước…
* Hoạt động 2: Hoạt động nhóm
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Em hãy đọc thông tin trong sách giáo khoa, kết hợp quan sát hình 1, 2, 3 trong mục 1 của tài liệu hướng dẫn học và cùng thảo luận để thực hiện các yêu cầu và trả lời câu hỏi sau?
Lược đồ Bắc và Bắc Trung Bộ Việt Nam
Nhóm 1: Xác định trên lược đồ vùng Bắc Bộ và Bắc trung bộ nơi hình thành các bộ lạc lớn, tiền thân của nhà nước Văn Lang?
Nhóm 2: Nhà nước Văn Lang ra đời trong hoàn cảnh nào?
Nhóm 3: Tên, địa bàn cư trú của bộ lạc hùng mạnh nhất thời bấy giờ?
Nhóm 4: Tên đầu tiên của nước ta là gì, đóng đô ở đâu, do ai đứng đầu?
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Lược đồ Bắc và Bắc Trung Bộ Việt Nam
+ Xác định trên lược đồ.
+ Văn Lang là bộ lạc hùng mạnh và giàu có nhất thời đó.
+ Vào khoảng TK VII TCN nhà nước Văn Lang được thành lập, đóng đô ở Bạch Hạc – Phú Thọ do vua Hùng đứng đầu.
+ Nhà nước Văn Lang ra đời trong bối cảnh: Đất nước có nhiều chuyển biến về kinh tế - xã hội; Hình thành các bộ lạc lớn; Sự phân hóa giàu nghèo.
+ Địa bàn cư trú của bộ lạc Văn Lang ở ven sông Hồng, từ Ba Vì (Hà Tây) đến Việt Trì (Phú Thọ).
+ Nhà nước đầu tiên của nước ta có tên là Văn Lang, đóng đô ở Bạch Hạc (Việt Trì – Phú Thọ ngày nay) do Hùng Vương đứng đầu.
=> Nhà nước Văn Lang ra đời.
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Lăng Vua Hùng
Lăng Vua Hùng là một bộ phận trong quần thể Đền Hùng thờ phụng các Vua Hùng và tôn thất của nhà vua trên núi Nghĩa Lĩnh, gắn với lễ hội Đền Hùng được tổ chức tại địa điểm đó hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch.Hiện nay, theo các tài liệu khoa học đã công bố đa số đều thống nhất nền móng kiến trúc đền Hùng bắt đầu được xây dựng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng trị vì. Đến thời Hậu Lê (thế kỷ 15) được xây dựng hoàn chỉnh theo quy mô như hiện tại
Là nơi thờ cúng các vị Vua Hùng đã có công dựng nước.
Là học sinh, em có thái độ như thế nào đối với các Vua Hùng?
Là học sinh nói riêng, là người công dân đất Việt nói chung phải biết ơn đối với các Vua Hùng đã có công dựng nước.
2. Tổ chức của nhà nước Văn Lang.
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
* Hoạt động 3: Hoạt động nhóm.
a. Đọc thông tin tài liệu học tập và nghiên cứu sách giáo khoa. Hãy điền nội dung thích hợp vào ô trống trong sơ đồ tổ chức của nhà nước Văn Lang và trình bày sơ đồ đó?
b. Em có nhận xét gì về tổ chức của nhà nước Văn Lang?
- Đứng đầu nhà nước Văn Lang là ai?
- Ai là người giúp việc cho vua?
- Nước ta thời Văn Lang được chia như thế nào  Đứng đầu các Bộ, Chiềng chạ là ai?
YÊU CẦU
GỢI Ý
2. Tổ chức của nhà nước Văn Lang.
1. Sự ra đời của nhà nước Văn Lang.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Chiềng Chạ
+ Trình bày theo sơ đồ: Chính quyền trung ương (Vua, Lạc hầu, Lạc tướng); ở địa phương (chiềng, chạ); đơn vị hành chính: (chia nước làm 15 bộ, dưới bộ là chiềng, chạ); Vua nắm mọi quyền hành trong nước, đời đời cha truyền con nối và đề gọi là Hùng Vương).
Bộ
Trung ương
+ Nhà nước Văn Lang chưa có quân đội, chưa có pháp luật nhưng đã là một tổ chức chính quyền cai quản cả nước.
=> Nhà nước Văn lang tuy còn đơn giản nhưng là tổ chức chính quyền cai quản cả nước.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
LUYỆN TẬP
Thảo luận và hoàn thành bảng thống kê sau:
ĐÁP ÁN
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
1. Nước ta thời Văn Lang được tổ chức như thế nào?
Chiềng Chạ
Bộ
Trung ương
ĐÁP ÁN
Trình bày theo sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước thời Văn Lang
2. Con trai, con gái của vua Hùng được gọi là gì?
- Câu 2:
+ Con trai của Vua Hùng gọi là Quan Lang.
+ Con gái của Vua Hùng gọi là Mị Nương
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
LUYỆN TẬP
BẢN ĐỒ TƯ DUY
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 1: Người đứng đầu nhà nước Văn Lang (có 9 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 2: Nơi yên nghỉ của Vua Hùng (có 4 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 3: Đây là tên một nhân vật trong truyền thuyết đã bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi để ngăn dòng nước lũ (có 7 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 4: Đây là chức quan đứng đầu các bộ (có 8 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 5: Tên đặt cho con trai vua (có 8 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
Câu 6: Tên đặt cho con gái vua (có 7 chữ cái)?
Giải ô chữ hàng ngang để tìm từ chìa khoá hàng dọc
?
?
Câu 7: Đây là tên của một truyền thuyết nói về công cuộc chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta (có 10 chữ cái)?
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
MỜI CÁC EM CÙNG THƯỞNG THỨC HAI CA KHÚC ÂM NHẠC SAU:
- Ca khúc: “Đất nước lời ru” – Sáng tác: Văn Thành Nho
- Ca khúc: “Hào khí Việt Nam” – sáng tác Bảo Phúc.
Em có cảm nhận gì qua việc thưởng thức hai ca khúc “Đất nước lời ru” – Sáng tác: Văn Thành Nho và ca khúc “Hào khí Việt Nam” – sáng tác Bảo Phúc.
Những âm hưởng của hai ca khúc vang lên, gợi cho trong mỗi chúng ta lòng tự hào dân tộc; truyền thống biết ơn đối với những người đi trước; tình yêu quê hương, đất nước nồng nàn tha thiết…
VẬN DỤNG
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Em hiểu thế nào về câu nói của Bác Hồ?
Bác Hồ đã khẳng định “các vua Hùng đã có công dựng nước” và giao nhiệm vụ cho thế hệ trẻ ngày nay phải có trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ tổ quốc. Đối với học sinh như các em, tuổi nhỏ làm việc theo sức của mình: Chăm ngoan, học giỏi, vâng lời cha mẹ, thầy cô, phấn đấu trở thành “con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ”. Đó cũng là một trong những biểu hiện sinh động và cụ thể của lòng yêu nước.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
ĐỀN HÙNG
+ Di tích lịch sử Đền Hùng là di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.
+ Là nơi thờ cúng các vua Hùng.
+ Được đặt trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh, thuộc địa phận xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
+ Hàng năm vào ngày 10/3 (âm lịch) nhân dân cả nước đều về Đền Hùng để thắp hương tưởng nhớ tới các vua Hùng đã có công dựng nước.
+ Là học sinh phải biết: Đền Hùng thờ ai? Nằm ở đâu? Từ đó phải biết giữ gìn, chăm sóc, bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử quốc gia đặc biệt này.
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Lễ đón bằng UNESCO công nhận tín ngưỡng thờ cúng Húng Vương
là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
TÍN NGƯỠNG THỜ CÚNG HÙNG VƯƠNG

+ Được UNESCO công nhận là “di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại” năm 2013.
+ Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương bắt nguồn từ thời đại các Vua Hùng với niềm tin cả dân tộc có cùng chung giống nòi “con Rồng cháu Tiên”, cùng chung một nguồn cội (Tổ); đồng thời thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tinh thần đại đoàn kết dân tộc và gắn kết cộng đồng.
+ Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương dần lan tỏa, có sức sống lâu bền từ đời này qua đời khác, từ đồng bằng lên miền núi, từ Bắc vào Nam, từ trong nước ra nước ngoài. Đất nước có lúc thịnh lúc suy, có lúc bị giặc ngoại xâm thống trị nhưng Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương vẫn được các thế hệ duy trì đến tận ngày nay và còn mãi đến muôn đời sau.
+ Là học sinh phải hiểu về tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, tuyên truyền, giới thiệu về di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại tới cộng đồng và bạn bè quốc tế…
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
GIỚI THIỆU TỔ CHỨC BỘ MÁY CỦA NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC HÀNH CHÍNH CỦA NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CỤ THỂ
HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG
Bộ máy tổ chức nhà nước CHXHCN Việt Nam ngày nay được tổ chức chặt chẽ, khoa học từ Trung ương tới địa phương. Ngoài bộ máy tổ chức hành chính còn các cơ quan chuyên môn đều được bố trí, sắp xếp khoa là các cơ quan giúp việc cho Ủy ban nhân dân các cấp…
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
+ Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam hiện nay là ai?
+ Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam hiện nay là ai?
+ Thủ tưởng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam hiện nay là ai?
+ Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam hiện nay là ai?
+ Cơ quan quyền lực cao nhất của nước ta hiện nay là cơ quan nào?

EM CÓ BIẾT?
Bác: Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng Chính Phủ
Bác: Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư ĐCS Việt Nam
Bác: Nguyễn Sinh Hùng – Chủ tịch Quốc Hội
Bác: Trương Tấn Sang – Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam
Bác: Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng Chính Phủ
Bác: Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư ĐCS Việt Nam
Bác: Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng Chính Phủ
Bác: Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư ĐCS Việt Nam
Bác: Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng Chính Phủ
CHỦ ĐỀ: NHÀ NƯỚC VĂN LANG
TIẾT 1: SỰ RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC VĂN LANG
Quốc Hội – Cơ quan quyền lực cao nhất của nước CHXHCN Việt Nam
Cảm ơn các thầy cô và các em học sinh