Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

Thứ năm, ngày 26 tháng 10 năm 2006.
Kiểm tra bài cũ:
Hãy chỉ ra đáp án dúng nhất trong các câu sau:
ở loài sinh sản vô tính, cơ chế nào đảm bảo cho bộ NST lưỡng bội của loài được
duy trì ổn định qua các thế hệ cơ thể?
A. Nguyên phân. B. Thụ tinh.
C. Giảm phân. D. Kết hợp cả a, b, c.
2) Vì sao bộ NST đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính lại được duy trì ổn định
qua các thế hệ cơ thể?
A. Sự tự nhân đôi của NST ở kỳ trung gian.
B. Sự phân ly của NST trong giảm phân.
C. Sự tổ hợp lại của NST trong thụ tinh.
D. Kết hợp cả a, b, c.
3) Sự kiện quan trọng nhất tong quá trình thụ tinh là:
A. Sự kết hợp theo nguyên tắc 1 giao tử đực với 1 giao tử cái.
B. Sự kết hợp nhân của 2 giao tử đơn bội.
C. Sự tổ hợp bộ NST của giao tử đực và giao tử cái.
D. Sự tạo thành hợp tử.
Thứ năm, ngày 26 tháng 10 năm 2006
Bài 12. cơ chế xác định giới tính.
i. Nhiễm sắc thể giới tính.
- Gồm một cặp.
Tồn tại thành cặp tương đồng(XX) hoặc
không tương đồng(XY).

Mang gen quy định các tính trạng liên
quan và không liên quan với giới tính.

* Đặc điểm:
* Chức năng:
VD: Người, thú, ruồi giấm, cây gai, cây chua
me,..cặp NST giới tính của giống cái là
XX, của giống đực là XY. Còn ở chim,
ếch nhái, bò sát, bướm, dâu tât,?giống
dực là XX, giống cái là XY.
II. Cơ chế NST xác định giới tính.
Cơ chế xác định giới tính là sự phân li
của cặp NST giới tính trong quá trình
phát sinh giao tử và được tổ hợp lại qua
quá trình thụ tinh.
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân
hóa giới tính.
(SGK)
VD: ở người.
- Quá trình phát sinh giao tử:
+ Nữ cho 1 loại trứng (mang NST X).
+ Nam cho 2 loại tinh trùng (một mang
NST X, một mang NST Y)
- Thụ tinh:
+ Tinh trùng X + trứng(X) ? XX: con gái.
+ Tinh trùng Y + trứng(X) ? XY: con trai.


Bài tập 1: So sánh NST giới tính và NST thường,
hoàn thành bảng sau:
- NST giới tính có đặc điểm và có chức năng gì?
Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang NST X với trứng (mang NST X) sẽ tạo hợp tử phát
triển thành con gái (chứa cặp NST XX)
Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang NST Y với trứng (mang NST X) sẽ tạo hợp tử phát
triển thành con trai (chứa cặp NST XY).
Bài tập 2: Quan sát hình 12.2 SGK, trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi:
Có một loại trứng được tạo thành qua giảm phân ( mang NST X)
Có 2 loại tinh trùng được tạo thành qua giảm phân ( một mang NST X, một mang
NST Y).
Qua quá trình giảm phân, 2 loại giao tử X vàY được tao thành có tỉ lệ ngang nhau, sự
kết hợp ngẫu nhiên giữa các loại giao tử X và Y trên với trứng (mang giao tử X) sẽ cho
ra 2 loại hợp tử XX và XY với tỉ lệ ngang nhau.
=> Tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh xấp xỉ là 1:1.
- Cơ chế NST xác định giới tính là gì?
? Bài tập 3: Hãy chỉ ra câu trả lời đúng trong các câu sau:

1) Giới tính được xác định vào lúc nào?
a. Trước khi thụ tinh.
b. Trong quá trình thụ tinh.
c. Sau khi thụ tinh.
2) ở những loài mà giới đực là giới dị giao tử thì trường hợp nào
trong các trường hợp sau đây đảm bảo tỉ lệ đực: cái xấp xỉ 1:1?
Số giao tử đực bằng số giao tử cái.
b. Hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương.
c. Số cá thể đực và số cá thể cái trong loài vốn đã bằng nhau.
d. Xác xuất thụ tinh của 2 loại giao tử đực (mang NST X và NST Y)
với giao tử cái tương đương.
? Bài tập 4: Hãy chỉ ra câu phát biểu sai trong các câu sau.

ở các lài giao phối, trên số lượng lớn tỉ lệ đực cái xấp xỉ
bằng 1: 1.
2) ở đa số loài, giới tính được xác định từ khi là hợp tử.
3) ở người việc sinh con trai hay con gái chủ yếu do vai trò của
người mẹ.
4) Hooc môn sinh dục có ảnh hưởng nhiều đến sự phân hóa giới
tính.


? Hướng dẫn học và làm bài tập ở nhà:


BTVN: 2, 3, 4 SGK tr41.
Đọc phần: Em có biết?
Đọc trước trong SGK bài 13: di truyền liên kết.
Tiết học kết thúc, chúc các thầy cô mạnh khỏe, hạnh phúc
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi!