Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

Bài giảng sinh học 9
Giáo viên: Vũ Đình Giới
Trường THCS Nam Chính – Nam Sách – Hải Dương
CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Bài 12 – Tiết 12
Em nêu sự khác nhau về NST giới tính của Ruồi giấm đực và Ruồi giấm cái ?
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
x
23
23
Trong hình trên cặp NST nào là cặp NST giới tính?
Hình Bộ NST ở người
NST GIỚI TÍNH THƯỜNG CÓ Ở TẾ BÀO NÀO ?
Ví dụ : 44A +XX = nữ
44A +XY = nam
Trong cơ thể, NST giới tính
có mặt ở cả TB sinh dục lẫn
TB sinh dưỡng.
So sánh sự khác nhau giữa NST thường và NST giới tính ?
Chỉ có một cặp
Chỉ có một cặp
Có thể tương đồng(XX) hoặc không tương đồng(XY)
Các cặp NST giới tính ở cá thể đực và cái khác nhau
Luôn tồn tại thành từng cặp tương đồng
Các cặp NST thường ở cá thể đực và cái hoàn toàn giống nhau.
Mang gen quy định tính trạng đực hay cái
Mang gen quy định các tính trạng thường
* ở tế bào lưỡng bội (2n)
- Có các cặp NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng (ký hiệu là A)
-1 cặp NST giới tính :
Tương đồng : XX
Không tương đồng : XY
- NST giới tính mang gen qui định :
+Tính đực, cái
+ Các tính trạng thường liên quan đến giới tính
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
II . CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH :
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
44A + XX
44A + XY
22A + X
22A + Y
22A + X
44A + XY
44A + XX
CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI
X , Y
X
XX
XY
Nữ
Nam
Tỉ lệ giới tính nam/ nữ là 1:1
- Có mấy loại tinh trùng và trứng
được tạo ra qua giảm phân ?
- Tinh trùng mang NST giới tính
nào với trứng để tạo hợp tử phát triển
thành con trai hay con gái ?
Sinh con trai hay gái là do người mẹ
có đúng không ?
Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1 : 1 ?
II . CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH :
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Tính đực, cái được qui định bởi cặp NST giới tính
Cơ chế NST xác định giới tính ở người :
- Tỉ lệ nam: nữ xấp xỉ 1:1 do số lượng giao tử (tinh trùng mang X) và giao tử (mang Y) tương đương nhau, quá trình thụ tinh của 2 loại giao tử này với trứng X sẽ tạo ra 2 loại tổ hợp XX và XY ngang nhau.
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH :
Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính ?
+ Hooc môn
+ Nhiệt độ, cường độ ánh sáng …
Kết luận : Sự phân hoá giới tính không hoàn toàn phụ thuộc vào
cặp NST giới tính mà còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường :
+ Môi trường trong : hooc môn
+ Môi trường ngoài : nhiệt độ, ánh sáng , nồng độ CO2 …
II . CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH :
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Tại sao người ta điều chỉnh tỷ lệ đực cái ở vật nuôi ?

Cho ví dụ ?
Chủ động điều chỉnh tỷ lệ đực, cái phù hợp với mục đích
sản xuất.
Ý nghĩa
Câu 1 : Tìm các chữ cái phù hợp điền vào chỗ trống thay cho
các số 1,2,3 …để hoàn chỉnh hình :
Cơ chế NST xác định giới tính ở người.
Câu 2 : Hoàn thành bảng sau :
Sự khác nhau giữa NST thường và NST giới tính
1. Tồn tại với số cặp > 1 trong tế
bào lưỡng bội
2. Tồn tại thành từng cặp tương đồng
(XX) hoặc không tương đồng (XY)
3. Chủ yếu mang gen qui định giới tính
của cơ thể.
1
2
3
4
5
44A + XY
22A + X
44A + XX
22A + X
22A + Y
44A + XX
44A + XY
DẶN DÒ
+ VỀ NHÀ TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
+ Đọc trước bài: Di truyền liên kết