Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

Môn: Sinh học 9
Giáo viên dạy : Nguyễn Thị Thanh Thuỷ

Nhiệt liệt chào Mừng
các thầy cô giáo
về dự tiết học
Tiết 12
CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Quan sát hình sau:
Ruồi giấm đực
Ruồi giấm cái
(?) Đây là hình ảnh bộ NST của loài nào?
Nêu những điểm giống và khác nhau của bộ NST ruồi đực và ruồi cái?
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
(4)
(2)
(3)
(1)
(4)
(2)
(3)
(1)
? NST giới tính có ở tế bào nào? Số lượng bao nhiêu cặp?
Ruồi giấm đực
Ruồi giấm cái
X
X
X
Y
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
6A
+ XX
6A
+ XY
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
(?) Chỉ ra cặp NST nào là cặp NST giới tính?
H�ãy quan sát bộ NST của người
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
44A+XX
44A+XY
2n=46
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Viết công thức biểu diễn số lượng NST trong bộ NST ở người?
Vậy trong tế bào lưỡng bội của loài có chứa những loại NST nào?
* Trong tế bào lưỡng bội có:
+ Các cặp NST thường( A)
+ 1 cặp NST giới tính, tương đồng (XX) không tương đồng( XY)
NST có chức năng gì?
* Chức năng
+ Quy định tính đực cái
+ Mang gen quy định các tính trạng liên quan tới giới tính.
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập :
Hãy chỉ ra điểm khác nhau giữa NST thường và NST giới tính ?
(1)
(2)
(3)
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
* Trong tế bào lưỡng bội có:
+ Các cặp NST thường( A)
+ 1 cặp NST giới tính, tương đồng (XX) không tương đồng( XY)
* Chức năng
+ Quy định tính đực cái
+ Mang gen quy định các tính trạng liên quan tới giới tính.
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
II. CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI.
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Thảo luận nhóm:
1, Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân?
II. CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI.
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
2. Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?
3. Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1 : 1?
44A + XY
44A + XX
G
22A +X
22A +Y
22A +X
44A + XY
44A + XX
P:
P
CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH ? NGU?I
F1
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Mẹ
Bố
Tỉ lệ trai gái xấp xỉ 1:1 trong các trường hợp:
Số lượng nghiên cứu phải đủ lớn
Không bị ảnh hưởng bới thiên tai dịch bệnh
Trứng và tinh trùng thụ tinh hoàn toàn ngẫu nhiên
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
44A + XY
44A + XX
G
22A +X
22A +Y
22A +X
44A + XY
44A + XX
P:
P
CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH ? NGU?I
F1
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Mẹ
Bố
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
* Trong tế bào lưỡng bội có:
+ Các cặp NST thường( A)
+ 1 cặp NST giới tính, tương đồng (XX) không tương đồng( XY)
* Chức năng
+ Quy định tính đực cái
+ Mang gen quy định các tính trạng liên quan tới giới tính.
I . NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
II. CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI.
Sự phân ly của các cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh là cơ chế xác định giới tính
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HOÁ GIỚI TÍNH
Hãy đọc các thông tin sau đây:
Dùng Metyl testosteron (hoocmơn sinh dục) tác động vào cá vàng cái có thể làm cá cái biến thành cá đực.
Trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 280 C sẽ nở thành con đực, trên 320C thì nở thành con cái.
Ghép tinh hoàn gà trống (chứa hooc môn sinh dục đực) vào dưới da gà mái có thể làm gà mái biến đổi thành gà trống: cựa, mào dài; biết gáy…
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Hãy đọc các thông tin sau đây:
Khi nhiệt độ trái đất nóng lên, tất cả các cá thể San hô Nhật Bản đều biến đổi thành các cá thể San hô đực.
Th?u d?u tr?ng trong ánh sáng cu?ng độ yếu thì số hoa đực giảm.
Chim đực có thể bị chuyển giới tính thành chim mái do ăn phải sâu nhiễm hóa chất (oestrogen) tại các khu vực có rác thải.
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
Hãy đọc các thông tin sau đây:
Sử dụng hooc môn sinh dục kết hợp với giải phẩu, anh Thanyarasmi đã chuyển đổi giới tính thành nữ và đoạt vương miện hoa hậu chuyển đổi giới tính Thái Lan 2002.
Cũng như Thanyarasmi, nam diễn viên Hàn Quốc Lee Si Yeon đã chuyển đổi thành một cô gái và đã lấy chồng vào năm 2008.
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
(?) Yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính?
Bài12- CÔ CHEÁ XAÙC ÑÒNH GIÔÙI TÍNH
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HOÁ GIỚI TÍNH
- Ảnh hưởng của môi trường trong: Do rối loạn tiết hoocmon sinh dục
- Ảnh hưởng của môi trường ngoài: Nhiệt độ, ánh sáng….
* Ý nghĩa
Chủ động điều chỉnh đực cái phù hợp với mục đích sản xuất
Ý nghĩa của cơ chế xác định giới tính là gì?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 1- SGK trang 41: Nêu những điểm khác nhau giữa NST thường và NST giới tính?
Gợi ý trả lời:

Thường tồn tại với số cặp lớn hơn 1 trong tế bào lưỡng bội.
Thường tồn tại 1 cặp trong tế bào lưỡng bội.
Tồn tại thành từng cặp tương đồng giống nhau ở con đực và con cái.
Tồn tại thành cặp tương đồng (XX)hoặc không tương đồng (XY hoặc XO) khác nhau giữa con đực và con cái.
Mang gen qui định tính trạng thường của cơ thể.
Mang gen qui định tính trạng liên quan hoặc không liên quan đến giới tính.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 5- SGK trang 41: Ở những loài mà giới đực là giới dị giao tử thì những trường hợp nào sau đây đảm bảo tỉ lệ đực : cái xấp xỉ là 1:1?
a.Số giao tử đực bằng số giao tử cái.
b. Hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương.
c. Số cá thể đực và số cá thể cái trong loài vốn đã bằng nhau.
d. Xác suất thụ tinh của hai loại giao tử đực (mang NST X và NST Y) với giao tử cái tương đương.





























CHÀO TẠM BIỆT VÀ HẸN GẶP LẠI