Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

SINH H?C 9
Giáo viên: Vũ Thị Nguyệt.
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
2n
Noãn nguyên bào
Nguyên phân
Tinh nguyên bào
Sự tạo noãn
Sự tạo tinh
2n
2n
2n
2n
2n
Noãn bào bậc 1
2n
Tinh bào bậc 1
2n
Noãn bào
bậc 2
Thể cực thứ nhất
Giảm phân 1
n
n
n
n
Thể cực thứ hai
Trứng
Giảm phân 2
n
n
n
n
n
n
n
Trứng
n
n
Hợp tử
Thụ tinh
2n
Trình bày quá trình phát sinh giao tử ở động vật?
n
Tinh bào bậc 2
Bố
Mẹ
Con trai
Con gái
Ti?t 12
Cơ chế xác định giới tính
Nêu những điểm giống và khác nhau ở bộ NST của ruồi giấm đực và cái ?
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
+ Giống nhau:
- Số lượng: có 8 NST
- Hình dạng: 1 cặp hình hạt
2 cặp hình V
+ Khác nhau: ở 1 cặp NST
- Con đực: 1 chiếc hình móc, 1 chiếc hình que
- Con cái: 2 chiếc hình que
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Em có nhận xét gì về bộ NST lưỡng bội ở các loài đơn tính?
Ở tế bào lưỡng bội (2n)
- Có các cặp NST thường tồn tại thành từng cặp
tương đồng (ký hiệu chung là A).
- 1 cặp NST giới tính :
Tương đồng : XX
Không tương đồng : XY
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Đâu là cặp nào là NST giới tính ?
Hình 12.1 Bộ NST ở người
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
44A+XX
44A+XY
2n = 46
Trong cơ thể, NST giới tính có mặt ở cả TB sinhdục lẫn TB sinh dưỡng.
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
10
1. Nhiễm sắc thể giới tính:
Nhiễm sắc thể giới tính có vai trò gì?
- NST giới tính mang gen qui định :
+ Giới tính (đực, cái).
+ Ngoài ra còn có các gen quy định tính trạng thường  di truyền liên liên kết với giới tính.
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
12
- Kiểu giới đực (XY), giới cái (XX): Ở người, thú, ruồi giấm, chua me…
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
13
- Kiểu giới đực (XX), giới cái (XY): Ở cá, lưỡng cư, bò sát, chim,bướm, cây dâu tây…
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
14
- Kiểu giới đực có 1 NST X (XO), giới cái có 2 NST X (XX): Ở châu chấu, rệp, bọ xít…
I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
- Ở người, ĐV có vú, ruồi giấm, cây gai.. Cặp NST giới tính của giống cái là: XX, giống đực là XY.
- Ở chim, ếch nhái, bò sát, bướm, dâu tây thì ngược lại.
- Ở bọ xít, châu chấu, rệp… con cái cặp NST giới tính là XX, con đực là XO
II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH :
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Vậy NST xác định giới tính theo cơ chế như thế nào?
44A + XY
44A+XX
22A +X
22A +Y
22A +X
44A+XY
44A + XX
P
Bố
Mẹ
F
2n
2n
n
n
n
2n
2n
con trai
con gái
X
II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH :
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Quan sát sơ đồ: Cơ chế NST xác định giới tính ở người:
II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH :
Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân ?
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
THẢO LUẬN NHÓM
Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo ra con trai hay con gái?
Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1:1?
II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH :
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Nêu cơ chế xác định giới tính?
- Cơ chế xác định giới tính là sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và được tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh.
II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH :
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Hãy đọc các thông tin sau đây:
Dùng Metyl testosteron (hoocmơn sinh dục) tác động vào cá vàng cái có thể làm cá cái biến thành cá đực.
Trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 280 C sẽ nở thành con đực, trên 320C thì nở thành con cái.
Th?u d?u tr?ng trong ánh sáng cu?ng độ yếu thì số hoa đực giảm.
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính :
Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính ?
Kết luận : Sự phân hoá giới tính còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố
môi trường :
+ Môi trường trong : hooc môn
+ Môi trường ngoài : nhiệt độ, ánh sáng , nồng độ CO2 …
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Tại sao người ta điều chỉnh tỷ lệ đực cái ở vật nuôi ?

Cho ví dụ ?
Chủ động điều chỉnh tỷ lệ đực, cái phù hợp với mục đích

sản xuất.
Ý nghĩa
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH
BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH