Bài 12. Cơ chế xác định giới tính

I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
Tiết 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Hãy quan sát bộ NST của người và giới thiệu cặp nào là NST giới tính
Bộ NST ở người
Nữ
Nam
Nêu những điểm khác nhau giữa NST thường và NST giới tính?
Thường có số cặp lớn hơn 1 trong tế bào lưỡng bội.
Chỉ có 1 cặp trong tế bào lưỡng bội.
Tồn tại thành từng cặp tương đồng giống nhau ở con đực và con cái.
Tồn tại thành cặp tương đồng (XX) hoặc không tương đồng (XY) khác nhau giữa con đực và con cái.
Mang gen qui định tính trạng thường của cơ thể.
Mang gen qui định tính trạng liên quan hoặc không liên quan đến giới tính.
Tiết 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
II. CƠ CHẾ NHIỄM SẮC THỂ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
▼ Quan sát hình 12.2 thảo luận và trả lời câu hỏi sau:
Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân?
Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?
Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1 : 1
Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân?
2. Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?
- Giới tính xác định được khi nào ?
3. Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1 : 1
Sinh con trai hay gái là do người mẹ
có đúng không ?
II. CƠ CHẾ NHIỄM SẮC THỂ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Qua giảm phân, ở người mẹ chỉ sinh ra 1 loại trứng 22A + X , còn người bố cho ra 2 loại tinh trùng 22A + X và 22A + Y
Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang NST giới tính X với trứng, tạo ra hợp tử chứa XX sẽ phát triển thành con gái.
Còn tinh trùng mang NST giới tính Y với trứng, tạo ra hợp tử chứa XY sẽ phát triển thành con trai.
Là do 2 loại tinh trùng mang X và mang Y được tạo ra với tỉ lệ ngang nhau, tham gia vào quá trình thụ tinh với xác suất ngang nhau. (nếu không bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh. Số lượng cá thể đủ lớn và thụ tinh hoàn toàn ngẫu nhiên)
Bảng thống kê
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
I. Nhiễm sắc thể giới tính:
II. Cơ chế NST xác định giới tính:
+ Cơ chế xác định giới tính là do sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh.
+ Sơ đồ lai minh họa:
P: 44A+XX (♀) x 44A+XY (♂)
G: (22A+X) (22A+Y) : (22A+X)
F1: 44A+XX : 44A+XY
(Con gái) (Con trai)
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính:
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Đọc thông tin mục III Sách giáo khoa trang 40
I. Nhiễm sắc thể giới tính:
II. Cơ chế NST xác định giới tính:
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính:
Bài12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Dùng Metyl testosteron (hoocmơn sinh dục) tác động vào cá vàng cái có thể làm cá cái biến thành cá đực.
Trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 280 C sẽ nở thành con đực, trên 320C thì nở thành con cái.
Th?u d?u tr?ng trong ánh sáng cu?ng độ yếu thì số hoa đực giảm.
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
I. Nhiễm sắc thể giới tính:
II. Cơ chế NST xác định giới tính:
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính:

- Ý nghĩa: giúp con người chủ động điều chỉnh tỉ lệ đực : cái ở vật nuôi và cây trồng phù hợp với mục đích sản xuất.
Nắm được những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá
giới tính có ý nghĩa gì?
Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH
Sử dụng hooc môn sinh dục kết hợp với giải phẫu, anh Thanyarasmi đã chuyển đổi giới tính thành nữ và đoạt vương miện hoa hậu chuyển đổi giới tính Thái Lan 2002.
Nam diễn viên Hàn Quốc Lee Si Yeon đã chuyển đổi thành một cô gái và đã lấy chồng vào năm 2008.
TỔNG KẾT
Ở những loài mà giới đực là giới dị giao tử thì những trường hợp nào sau đây đảm bảo tỉ lệ đực : cái xấp xỉ là 1:1?
a. Số giao tử đực bằng số giao tử cái.
b. Hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương.
c. Số cá thể đực và số cá thể cái trong loài vốn đã bằng nhau.
d. Xác suất thụ tinh của hai loại giao tử đực (mang NST X và NST Y) với giao tử cái tương đương.



Câu 1 : Tìm các chữ cái phù hợp điền vào chỗ trống thay cho
các số 1,2,3 …để hoàn chỉnh hình :
Cơ chế NST xác định giới tính ở người.
1
2
3
4
5
44A + XY
22A + X
44A + XX
22A + X
22A + Y
44A + XX
44A + XY
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
* Đối với bài học tiết này:
- Học bài.
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4, (SGK-T92).
*Đối với bài học tiết tiếp theo:
Xem bài 13: Di truyền liên kết, tìm hiểu:
+ Thí nghiệm của Moocgan.
+ Hiện tượng di truyền liên kết là gì? Ý nghĩa của di truyền liên kết?