Bài 12. Cảnh khuya

kính chúc sức khỏe các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh
Giáo viên: Phạm Thị Ngọc Huyền
huyện: thanh sơn
Kiểm tra bài cũ
Nhận xét về
thể thơ của các
văn bản trên?
Thể thơ
thất ngôn tứ tuyệt
Người chiến sĩ cách mạng, anh hùng dân tộc, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.

* Hồ Chí Minh (1890-1969)
- Là nhà văn, nhà thơ lớn của d©n téc.
- Là danh nhân văn hóa thế giới.
Hai b�i thơ: Cảnh khuya (1947). Rằm tháng giêng (1948). Bác viết khi ở chiến khu Việt Bắc trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa."

So sánh:
->Âm thanh trong trẻo, cảnh vật gần gũi, thân thiết với con người.
Điệp từ:
->Cảnh đẹp lung linh, huyền ảo.
"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà."

So sánh.
Điệp ngữ.
Bác chưa ngủ:
Bác lo lắng cho vận mệnh của nước nhà.
"Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;"

(Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân;)
Nghệ thuật: Điệp từ.
-> Trăng tròn đầy, đất trời tràn ngập sức sống mùa xuân.
"Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền."


(Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.)
-> Cảnh và người hòa hợp trong niềm lạc quan, tin vào sự nghiệp cách mạng.
*Kết hợp hài hoà màu sắc cổ điển và hiện đại.
- Lời thơ tự nhiên gợi cảm.
- Sử dụng phÐp so s¸nh, ®iÖp ng÷.

* Hai bài thơ miêu tả cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc, thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác Hồ.

Bài tập : Điền những cụm từ miêu tả trăng: trăng theo, trăng xưa, trăng vào cửa sổ, trăng nhòm vào những câu thơ sau.
1, Dòng sông lặng ngắt như tờ
Sao đưa thuyền chạy thuyền chờ .....
( Đi thuyền trên sông Đáy).
2, ..........................đòi thơ,
Việc quân đang bận xin chờ hôm sau.
( Tin thắng trận).
3, Kháng chiến thành công ta trở lại
.................hạc cũ với xuân này.
( Cảnh rừng Việt Bắc).
4, Việc quân việc nước bàn xong
Gối khuya ngon giấc bên song .....
( Đối trăng).
trăng theo
Trăng xưa
trăng nhòm
Trăng vào cửa sổ
Bài tập :
Hai bài thơ lộng lẫy ánh trăng và lòng người phấn chấn ra đời giữa lúc kháng chiến gian khổ. Điều đó cho ta thấy vẻ đẹp nào trong tâm hồn và phong cách sống của Bác?
Trả lời:
-Tâm hồn nhạy cảm và trân trọng những vẽ đẹp của tạo hoá, đặc biệt là ánh trăng
-Phong cách sống lạc quan, giàu chất nghệ sĩ.