Bài 12. Cảnh khuya

Tiết: 45
Cảnh khuya
Rằm tháng giêng
Tiết 45 (giảng văn)
CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
HỒ CHÍ MINH
I- Đọc – Tìm hiểu chú thích
1/ Đọc:



CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
(Hồ Chí Minh)


CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
(Hồ Chí Minh)
Tiết 45 (giảng văn)
CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
HỒ CHÍ MINH
I- Đọc – Tìm hiểu chú thích
1/ Đọc:



RẰM THÁNG GIÊNG
(Nguyên tiêu)
Phiên âm
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
1948
(Hồ Chí Minh)

Dịch nghĩa:
Đêm nay,đêm rằm tháng giêng,trăngđúng lúctròn nhất
Sông xuân, nước xuân tiếp giáp với trời xuân;
Nơi sâu thẳm mịt mù khói sóng bàn việc quân,
Nửa đêm quay về trăng đầy thuyền.

Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân;
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.

(Xuân Thuỷ dịch)
2. Chuù thích:
CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
Hồ Chí Minh
I. Ñoïc – Tìm hieåu chuù thích:
1. Ñoïc:
2. Chuù thích:
Hồ Chí Minh (1890-1969)
Người chiến sĩ cách mạng, anh hùng dân tộc, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
- Là nhà văn, nhà thơ lớn của Việt Nam.
- Là danh nhân văn hóa thế giới.

CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
1. Đọc:
2. Chú thích:


- Hồ Chí Minh (1890- 1969) là anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, nhà thơ lớn của Việt Nam.
- Thơ ca chiếm vị trí đáng kể trong sự nghiệp văn học của chủ tịch Hồ Chí Minh..Ở những sáng tác theo thể loại này, hình ảnh Hồ Chí Minh hiện lên với tâm hồn nghệ sĩ cao đẹp.
- Đây là những bài thơ ra đời trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp tại khu Việt Bắc (năm 1947, 1948 )
CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
I. Ñoïc – Tìm hieåu chuù thích:
1. Ñoïc:
2. Chuù thích:
3. Từ khó: ( SGK)
II. Phân tích van b?n
CẢNH KHUYA.
1/ N?i dung.
- Cảnh rừng Việt Bắc trong một đêm trăng: âm thanh tiếng suối trong như tiếng hát , ánh trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa…cảnh vật sống động, có đường nét, hình khối đa dạng với hai mảng màu sáng tối

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
- Con người: tinh tế, cảm nhận vẻ đẹp của đêm trăng trong rừng Việt Bắc bằng cả tâm hồn, đồng thời vẫn canh cánh bên lòng nỗi niềm lo cho nước, cho cách mạng


Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
I. Ñoïc – Tìm hieåu chuù thích:
1. Ñoïc:
2. Chuù thích:
3. Từ khó: ( SGK)
II. Phân tích van b?n
CẢNH KHUYA.
1/ N?i dung.
2- Nghệ thuật.
- Viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
- Sáng tạo về nhịp điệu ở câu 1, 4.
- Có nhiêu hình ảnh thơ lung linh, kì ảo.
- Sử dụng các phép tu từ , điệp từ có tác dụng miêu tả chân thực âm thanh, hình ảnh trong rừng đêm.
3- Ý nghĩa văn bản
Bài thơ thể hiện một đặc điểm nổi bật của Hồ Chí Minh; Sự gắn bó hòa hợp với thiên nhiên con người.
RẰM THÁNG GIÊNG.
1- Nội dung
- Cảnh bầu trời dòng sông hiện lên lồng lộng, sáng tỏ, tràn ngập ánh trăng đêm rằm tháng giêng. Không gian bát ngát cao rộng và sắc xuân hòa quyện trong từng sự vật, trong dòng nước, trong màu trời
.- Hiện thực về cuộc kháng chiến chống Pháp: Bác Hồ và các vị lãnh đạo của Đảng và Nhà nước ta “bàn việc quân” tại chiến khu Việt Bắc
2- Nghệ thuật.
- Rằm tháng giêng viết bằng chữ Hán theo thể thất ngôn tứ tuyệt, bản dịch thơ viết theo thể thơ lục bát.
- Sử dụng điệp từ có hiệu quả.
Lựa chọn từ ngữ gợi hình biểu cảm
Qua hai bài thơ này, em học tập được gì về phong cách và lối sống cuả Bác ?
3- Ý nghĩa văn bản:
Rằm tháng giêng toát lên vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ- chiến sĩ Hồ Chí Minh trước vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Bắc ở giai đoạn đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp còn nhiều gian khổ
Bài tập:
Ñieàn nhöõng cuïm töø mieâu taû traêng: Maûnh göông thu (1), saùng nhö göông (2), vaøo cöûa soå (3), nhoøm khe cöûa (4) vaøo nhöõng caâu thô sau:
a. Ngöôøi ngaém traêng soi ngoaøi cöûa soå.
Traêng … ngaém nhaø thô.
b. Trung thu vaønh vaïnh…
c. Trung thu traêng…
Baùc Hoà ngaém caûnh nhôù thöông nhi ñoàng.
d. Traêng… ñoøi thô.
Vieäc quaân ñang baän xin chôø hoâm sau.
nhòm khe cửa
sáng như gương
mảnh gương thu
vào cửa sổ
Hướng dẫn HS tự học:
- Học bài, h?c thu?c lịng 2 b�i tho, làm BT v�o VBT
- H?c 5 t? H�n du?c s? d?ng trong b�i tho Nguy�n ti�u.
- T?p so s�nh s? kh�c nhau v? th? lo?i gi?a nguy�n t�c b?n d?ch b�i tho nguy�n ti�u
- Chuẩn bị bài: ti?t sau tr? b�i ki?m tra van xem l?i nh?ng n?i dung ki?n th?c d� ki?m tra so v?i nh?ng gì mình d� th?c hi?n du?c d? th?y nh?ng thi?u sĩt c?n b? sung v� r�t ra nh?ng b�i h?c kinh nghi?m cho nh?ng b�i ki?m tra sau.