Bài 12. Cảnh khuya

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo
đến dự giờ lớp 7B
Trường THCS Hạc trì
Bài giảng Ngữ văn 7
Tiết 45: Cảnh khuya
(Hồ Chí Minh)
Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc lòng "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá".
Nêu một vài nét về nội dung và tác giả bài thơ?
Cảnh khuya
(Hồ Chí Minh)
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc:
(Hồ Chí Minh)
Cảnh khuya
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ Người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
(Hồ Chí Minh)
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc:
(Hồ Chí Minh)
2. Tìm hiểu chú thích:
a. Tác giả Hồ Chí Minh (1890-1969):
Người chiến sĩ cách mạng, anh hùng dân tộc, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
- Là nhà văn, nhà thơ lớn của Việt Nam.
- Là danh nhân văn hóa thế giới.

Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc:
(Hồ Chí Minh)
2. Tìm hiểu chú thích:
a. Tác giả Hồ Chí Minh (1890-1969):
* Một số tác phẩm của Hồ Chí Minh:
- Văn chính luận : Bản án chế độ thực dân Pháp, Tuyên ngôn Độc lập, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến …
- Truyện ký : Varen và Phan Bội Châu, Vi hành …
- Thơ : Nhật kí trong tù, Thơ Hồ Chí Minh …
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc:
(Hồ Chí Minh)
2. Tìm hiểu chú thích:
a. Tác giả Hồ Chí Minh (1890-1969):
b. Bài thơ :
Cảnh khuya
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ Người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
(Hồ Chí Minh)
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc:
(Hồ Chí Minh)
2. Tìm hiểu chú thích:
a. Tác giả Hồ Chí Minh (1890-1969):
b. Bài thơ :
Thể thơ:
- Cấu tạo:
Khai- thừa- chuyển- hợp:
Thất ngôn tứ tuyệt.
4 phần.
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Câu khai (1):
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa,"
So sánh
Động tả tĩnh.
- Tả cảnh khuya núi rừng chiến khu Việt Bắc.
- Tiếng suối trong rì rầm vọng đến như tiếng hát xa.
- Ví tiếng suối với tiếng hát, gợi tả núi rừng đêm chiến khu mang sức sống hơi ấm con người.
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
2. Câu thừa (2):
"Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa."
Tiểu đối
Điệp từ, nhân hoá.
? Hiện lên cảnh Trăng chiến khu với cảnh vật hoà quyện, ấm áp, quấn quýt.
- Bác yêu thiên nhiên? tâm hồn thi sĩ.
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
3. Câu 3, 4 chuyển hợp:
Câu chuyển:
"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,"
"Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà."
Câu hợp:
? Chuyển đổi mạch thơ, ý thơ.
Nghệ thuật liên hoàn.
? Bất ngờ mở ra vẻ đẹp tâm hồn, tình cảm với đất nước? lòng yêu nước sâu sắc, lo cho vận mệnh của đất nước.
? Tình yêu thiên nhiên + đất nước, thức lo việc nước là chất thi sĩ và chất chiến sĩ.
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
III. Tổng kết:
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
III. Tổng kết:
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
III. Tổng kết:
* Ghi nhớ: (SGK- 143)
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
Cảnh khuya
Tiết 45:
I. Tiếp xúc văn bản:
(Hồ Chí Minh)
II. Tìm hiểu văn bản:
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:
Phân tích hiểu biết của em về bài thơ cảnh khuya?
Câu 1: Câu thơ "Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà" (Cảnh khuya) ngắt nhịp như thế nào?
a. 2/5
b. 2/2/3
c. 2/2/1/2
d. 4/3
Kiểm tra đánh giá
Câu 2: Nghệ thuật so sánh trong câu thơ "Tiếng suối trong như tiếng hát xa" có tác dụng gì?
Chọn phương án trả lời đúng:
a. Làm cho tiếng suối gần gũi với con người.
b. Gợi sự tĩnh lặng, huyền diệu trong đêm rừng Việt Bắc.
c. Thể hiện cách cảm nhận riêng của Bác so với các nhà thơ khác khi cùng viết về một đối tượng.
d. Cả a, b, c
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc lòng bài thơ "Cảnh khuya" và cảm thụ về nội dung bài thơ.
Soạn bài "Rằm tháng riêng"
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi