Bài 12. Cảnh khuya

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO
Ng? van 7
Ngu?i th?c hi?n: Lờ Th? Thựy
Tiết 45
Văn bản:
CẢNH KHUYA
RẰM THÁNG GIÊNG
( Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh -
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả:

Hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả?



Vài hình ảnh Bác theo thời gian
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả:



2. Tác phẩm:
Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
Việt Bắc
Một số tác phẩm chính
Văn chính luận: Bản án chế độ thực dân Pháp, Tuyên ngôn Độc lập, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến …
Truyện kí: Va-ren và Phan Bội Châu, Vi hành …
Thơ: Nhật kí trong tù, Thơ Hồ Chí Minh …
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-

Yêu cầu đọc: giọng đọc chậm,
thanh thản, sâu lắng, chú ý nhịp
thơ trong từng câu.
CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947
(Hồ Chí Minh)

Dịch thơ:

Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân,
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.

(Xuân Thuỷ dịch)

RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
1948
(Hồ Chí Minh)

Dịch nghĩa:
Đêm nay, đêm rằm tháng giêng, trăng
đúng lúc tròn nhất,
Sông xuân, nước xuân tiếp giáp với trời
xuân;
Nơi sâu thẳm mịt mù khói sóng bàn
việc quân,
Nửa đêm quay về trăng đầy thuyền.
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-



3. Thể thơ:
Hai bài thơ thuộc
thể thơ nào?

Thất ngôn tứ tuyệt
CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
1947 (Hồ Chí Minh)
RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
1948
(Hồ Chí Minh)
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
II. Tìm hiểu văn bản


Bài 1: CẢNH KHUYA
H: Hai câu thơ miêu tả cảnh gì?
Ở đâu?
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
1. Cảnh khuya trên rừng Việt Bắc.


H: Bức tranh cảnh khuya trên
rừng Việt Bắc được vẽ nên
với những chi tiết nào ?
- Âm thanh:
Tiếng suối, tiếng hát
- Hình ảnh:
Trăng, cây cổ thụ, hoa
? Biện pháp nghệ thuật nào
được sử dụng ở hai câu đầu.
So sánh:
Tiếng suối – tiếng hát
? Qua đó em hiểu gì về tâm hồn
của Bác.
-> Tâm hồn nhạy cảm dễ hòa
nhập với thiên nhiên.
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
II. Tìm hiểu văn bản


Bài 1: CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
1. Cảnh khuya trên rừng Việt Bắc.


H: Câu thơ thứ hai nói về
vẻ đẹp nào trong bức tranh?

H: Câu thơ thứ hai, chú ý
vào từ ngữ, em thấy biện
pháp nghệ thuật nào đã
được sử dụng?
- Điệp từ: Lồng
? Điệp từ ``lồng``
được sử dụng trong
câu thứ 2 tạo cho bức
tranh trăng rừng
điều gì?
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
II. Tìm hiểu văn bản


Bài 1: CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
1. Cảnh khuya trên rừng Việt Bắc.

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
2. Tâm trạng nhà thơ.

Để thể hiện tâm trạng của mình, tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì?
H: Điệp ngữ ấy góp phần
thể hiện tâm trạng của
nhà thơ như thế nào?
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
II. Tìm hiểu văn bản


Bài 2: RẰM THÁNG GIÊNG
( Nguyên tiêu)
1. Hai câu thơ đầu:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;

Rằm xuân lồng lộng trăng soi
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân;
? Hai câu thơ đầu vẽ ra khung
cảnh gì?
Cảnh đêm rằm trên sông.
H: Biện pháp nghệ thuật tiêu
biểu của hai câu thơ?

H: Hai câu thơ đầu vẽ ra khung cảnh không gian như thế nào?
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
II. Tìm hiểu văn bản


Bài 2: RẰM THÁNG GIÊNG
( Nguyên tiêu)
1. Hai câu thơ đầu:
Cảnh đêm rằm trên sông
2. Hai câu thơ cuối:
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
H: Trong hai câu cuối, xuất hiện
hình ảnh nào?
Hình ảnh con người:
H: Con người đang làm việc gì?
Bàn việc quân
H: Hai câu thơ cuối cho ta thấy tình cảm và phong thái của Bác như thế nào?
Bàn việc quân
Câu hỏi thảo luận: (3 phút)

Em hãy khái quát lại nội dung và biện pháp nghệ thuật được Bác sử dụng qua hai bài thơ?
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
III. Tổng kết


NGHỆ THUẬT
- Kết hợp hài hoà giữa màu sắc cổ điển và tinh thần hiện đại.
- Sử dụng các biện pháp tu từ đạt hiệu quả cao.
- Lời thơ tự nhiên,gợi cảm.
NỘI DUNG
Cả hai bài thơ miêu tả cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc, thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác.
Một số hình ảnh Bác Hồ hoạt động ở chiến khu Việt Bắc 1947
Bài tập t?ng k?t: Di?n nh?ng cụm từ miêu tả trang: trang theo, trang xưa, trang vào cửa sổ, trang nhòm, vào nh?ng câu thơ sau:
1, Dòng sông lặng ngắt như tờ
Sao đưa thuyền chạy thuyền chờ .....
( Di thuyền trên sông dáy).
2, ... .... . .. đòi thơ,
Việc quân đang bận xin chờ hôm sau.
( Tin thắng trận).
3, Kháng chiến thành công ta trở lại
.... hạc cũ với xuân này.
( Cảnh rừng Việt Bắc).
3, Việc quân việc nước bàn xong
Gối khuya ngon giấc bên song .......
( Dối trang).
trăng theo
Trang xưa
trang nhòm
Trang vào cửa sổ
Văn bản
CẢNH KHUYA. RẰM THÁNG GIÊNG (Nguyên tiêu)
- Hồ Chí Minh-
* Hướng dẫn về nhà

- Học thuộc lòng hai bài thơ.
- Nắm nội dung và nghệ thuật.
- Tìm ra nét chung và nét riêng của hai bài thơ.
- Chuẩn bị kiểm tra Tiếng Việt 1 tiết.(Học từ tuấn 1-> 11, phần
Tiếng Việt)
---Thác Bản Dốc---
Xin chân thành cảm ơn
quý thầy cô, các em học sinh