Bài 11. Từ đồng âm

nhân ngày 20-11
Lớp 7b
Nhiệt liệt chào mừng các thầy, cô giáo
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
a.Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên.
b.Mua được con chim, bạn tôi nhốt ngay vào lồng.
Em hãy cho biết nghĩa của các từ lồng trong hai ví dụ trên? Cho biết chúng thuộc từ loại nào?
Hành động, động tác của con ngựa đang đứng bỗng chồm lên giơ hai chân về phía trước.=> Động từ
Chỉ đồ vật làm bằng tre, nứa...để nhốt gà, vịt,chim...=>Danh từ.
Từ lồng trong hai ví dụ trên có điểm nào giống, khác nhau?
*Giống: phát âm (cách đọc)
*Khác: nghĩa khác xa nhau.
Qua tìm hiểu ví dụ em hiểu từ đồng âm là gì?
3. Ghi nhớ (sgk-135).
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
.
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
I.Thế nào là từ đồng âm?
3.Ghi nhớ (sgk-135).
Em lấy một số ví dụ về cặp từ đồng âm ?

Xét các ví dụ sau:
a.Mai bị ngã nên đau chân.
b.Cái bàn này chân gãy rồi.
Giải thích nghĩa của từ chân trong hai ví dụ trên?
=>Bộ phận dưới cùng của cơ thể người, động vật, dùng để đi, đứng.
=>Bộ phận dưới cùng của một số đồ dùng, có tác dụng đỡ cho các bộ phận khác.
Từ chân trong ví dụ trên có phải là từ đồng âm không? Vì sao?
=> Từ “chân”là từ nhiều nghĩa, có cơ sở chung là nét nghĩa:bộ phận (phần) dưới cùng.
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.VÍ dụ:
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ(sgk-135).
? Phân biệt sự giống, khác nhau giữa từ đồng âm và từ nhiều nghĩa?
*Giống: Về mặt âm thanh.
Từ đồng âm:
Nghĩa hoàn toàn khác nhau, không liên quan đến nhau.
Từ nhiều nghĩa:
Có một nét nghĩa chung giống nhau làm cơ sở.
Bài tập nhanh.
?Đặt câu với mỗi cặp từ đồng âm sau (ở mỗi câu phải có cả hai từ đồng âm).
a.chiếu (danh từ)- chiếu (động từ)
b.cao(danh từ) – cao (tính từ)
c. ba (danh từ) – ba (số từ)
)

*Khác nhau:
Chúng ta cùng ngồi vào chiếu để xem chiếu phim.
Miếng cao này giá rất cao.
Ba em vừa bắt được ba con cá.
TI?T 42 T? D?NG �M
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
a.Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên.
b.Mua được con chim, bạn tôi nhốt ngay vào lồng
=>Chỉ hành động – Động từ.
=>Chỉ đồ vật – Danh từ.
Nhờ đâu mà em phân biệt được nghĩa của các từ lồng trong hai câu trên?
=> Dựa vào ngữ cảnh( nội dung câu văn)
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2.Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
- Đem cá về kho.
Nếu tách khỏi ngữ cảnh, em có thể hiểu câu trên thành mấy nghĩa?
Kho: Cái kho để chứa cá.
Đem cá về mà kho.
Đem cá về nhập kho.
Kho: Chế biến thức ăn.
Em hãy thêm vào câu này một vài từ để câu trở thành đơn nghĩa?
Để tránh hiểu lầm do hiện tượng đồng âm gây ra ta cần chú ý điều gì trong giao tiếp?
3.Ghi nhớ(sgk-136)
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
Ví dụ:
Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-136)
III.Luyện tập.
1.Bài 1.
“Tháng tám, thu cao, gió thét già,
Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta.
Tranh bay sang sông rải khắp bờ,
Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa,
Mảnh thấp quay lộn vào mương sa.
Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức,
Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật,
Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre
Môi khô miệng cháy gào chẳng được,
Quay về, chống gậy lòng ấm ức !”
(Trích “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá”)
Tìm từ đồng âm với các từ sau: thu, cao, ba, tranh, sang, nam, sức, nhè, tuốt, môi.
Cao:
Cao lớn
Cao ngựa
Ba:
Ba má
Con ba ba
Nam:
Phương nam
Nam giới
Sức:
Sức ép

Sức lực
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM
.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhậ xét:
3.Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-136).
III.Luyện tập.
1.Bài 1.
2.Bài 2.
a. Tìm các nghĩa khác nhau của danh từ cổ
* Nghĩa gốc:
Cổ: phần cơ thể nối đầu với thân mình: cổ họng, hươu cao cổ ...
* Nghĩa chuyển:
- Cổ tay: phần giữa bàn tay với cánh tay.
- Cổ áo: phần trên nhất của chiếc áo.
- Cổ chai: phần giữa miệng chai và thân chai.
Mối liên quan giữa nghĩa gốc và nghĩa chuyển.
Đều có một nét nghĩa chung giống nhau làm cơ sở: Dựa trên cơ sở vị trí ở giữa của hai phần nào đó.
b.Tìm từ đồng âm với danh từ cổ.
- Cổ đại:
- Cổ phần:
thời đại xưa nhất trong lịch sử.
số vốn góp vào công ty.

TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk135).
II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ:
2.Nhận xét:
2.Ghi nhớ(sgk-136)
III.Luyện tập.
1.Bài 1.
2.Bài 2.
3.Bài tập4.
Anh chàng trong câu chuyện dưới đây đã sử dụng biện pháp gì để không trả lại cái vạc cho người hàng xóm?
Ngày xưa có anh chàng mượn của hàng xóm một cái vạc đồng. Ít lâu sau, anh ta trả cho người hàng xóm hai con cò, nói là vạc đã bị mất nên đền hai con cò này. Người hàng xóm đi kiện. Quan gọi hai người đến xử. Người hàng xóm thưa: “Bẩm quan, con cho hắn mượn vạc, hắn không trả.” Anh chàng nói: “Bẩm quan, con đã đền cho anh ta cò.”
- Nhưng vạc của con là vạc thật.
- Dễ cò của tôi là cò giả đấy phỏng? - Anh chàng trả lời.
- Bẩm quan, vạc của con là vạc đồng.
- Dễ cò của tôi là cò nhà đấy phỏng?

- Anh chàng trong truyện đã sử dụng từ đồng âm để lấy cái vạc của nhà anh hàng xóm (cái vạc và con vạc), vạc đồng (vạc làm bằng đồng) và con vạc đồng (con vạc sống ở ngoài đồng).
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ :
2. Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-136).
III.Luyện tập.
1.Bài 1.
2.Bài 2.
3.Bài tập4.
Nếu em là viên quan xử kiện em sẽ làm như thế nào để phân rõ phải trái?
- Nếu xử kiện, cần đặt từ vạc vào ngữ cảnh cụ thể để chỉ cái vạc là một dụng cụ chứ không phải là con vạc ở ngoài đồng thì anh chàng kia chắc chắn sẽ chịu thua.
TIẾT 42: TỪ ĐỒNG ÂM.
I.Thế nào là từ đồng âm?
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3.Ghi nhớ(sgk-135).

II.Sử dụng từ đồng âm:
1.Ví dụ:
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ(sgk-136)
III.Luyện tập.
1.Bài 1.
2.Bài 2.
3.Bài tập 4.
Ngày xưa có anh chàng mượn của hàng xóm một cái vạc đồng. Ít lâu sau, anh ta trả cho người hàng xóm hai con cò, nói là vạc đã bị mất nên đền hai con cò này. Người hàng xóm đi kiện. Quan gọi hai người đến xử. Người hàng xóm thưa: “Bẩm quan, con cho hắn mượn vạc, hắn không trả.” Anh chàng nói: “Bẩm quan, con đã đền cho anh ta cò.”
- Nhưng vạc của con là ...
- Dễ cò của tôi là cò giả đấy phỏng? - Anh chàng trả lời.
- Bẩm quan, vạc của con là vạc đồng.
- Dễ cò của tôi là cò nhà đấy phỏng?
cái vạc được làm bằng đồng cơ.
Ngày xưa có anh chàng mượn của hàng xóm một cái vạc đồng. Ít lâu sau, anh ta trả cho người hàng xóm hai con cò, nói là vạc đã bị mất nên đền hai con cò này. Người hàng xóm đi kiện. Quan gọi hai người đến xử. Người hàng xóm thưa: “Bẩm quan, con cho hắn mượn vạc, hắn không trả.” Anh chàng nói: “Bẩm quan, con đã đền cho anh ta cò.”
- Nhưng vạc của con là vạc thật.
- Dễ cò của tôi là cò giả đấy phỏng? - Anh chàng trả lời.
- Bẩm quan, vạc của con là ...
- Dễ cò của tôi là cò nhà đấy phỏng?
cái vạc được làm bằng đồng ạ.