Bài 11. Từ đồng âm

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ thăm lớp 7a2.
Giáo viên: Nông Thị Kim Oanh
Tiết 43: TỪ ĐỒNG ÂM
VD a: Lồng = nhảy, vọt...
Chỉ hành động nhảy dựng lên ( ĐT)
Em hãy tìm những từ đồng nghĩa với từ
" lồng " ở VD a ?
Tìm từ đồng nghiã với từ " lồng " ở VD b ?
VD b: Lồng = Chuồng…
Trũ choi d? vui ?
Hai cõy cựng cú m?t tờn.
Cõy xũe m?t nưu?c, cõy lờn chi?n trưu?ng.
Cõy n�y b?o v? quờ hưuong.
Cõy kia hoa n? ngỏt thom m?t h?.
Cõy gỡ?
Cõy hoa sỳng
Sử dụng từ đồng âm với nhiều mục đích: mỉa mai, đố vui, đùa vui. => Nghệ thuật chơi chữ.
Cây súng (vũ khí)
Ruồi đậu mâm xôi đậu, kiến bò đĩa thịt bò.
Tìm và giải nghĩa từ đồng âm trong VD sau:
Nờu tỏc d?ng c?a t? d?ng õm trong cõu trờn?
Bài 1 SGK: Tìm từ đồng âm trong đoạn thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
Tháng tám, thu cao, gió thét già,
Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta.
Tranh bay sang sông rải khắp bờ,
Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa,
Mảnh thấp quay lộn vào mương sa.
Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức,
Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật,
Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre
Môi khô miệng cháy gào chẳng đuược,
Quay về, chống gậy lòng ấm ức!
II. Luyện tập:
Bài tập nhóm
Mẫu:
Thu(1):mùa thu
Thu (2):thu tiền
Ba Ba má
Số ba
Tranh Nhà tranh
Tranh giành
Sang Sang trọng
Sửa sang
Cao Cao l?n
Cao h? c?t
Bài tập 1: (SGK.T.136)
Nam
Nước nam
Nam giới
Sức
Sức khoẻ
Sức nước hoa
nhè
Nhè nhẹ
Nhè cơm
Bài tập 2: ( SGK .T136 )
a. Tìm các nghĩa khác nhau của danh từ cổ và giải thích mối liên quan giữa các nghĩa đó.
* Cổ họng, cổ cò...(1): Phần cơ thể nối đầu với thân của nguười hay con vật. => Nghĩa gốc.
* Cổ tay (2): Phần giữa bàn tay và cánh tay.
* Cổ chai, cổ chày (4): Bộ phận phần đầu của một số đồ vật hơi dài và thon ở giữa.
II. Luyện tập:
* Cổ áo (3): Phần trên nhất của áo
Mối quan hệ : Đều là một bộ phận dùng để nối các phần của ngưuời, vật... =>Từ nhiều nghĩa
b. Tìm từ đồng âm với danh từ cổ và cho biết nghĩa của từ đó ?
Bài tập 2:( SGK.T136 )
* Cổ : (Tính từ) Xưua, cũ : Nhà cổ, đồ cổ, cổ nhân, cổ tích, cổ đại.
* Cổ : ( Động từ): Tác động đến tinh thần làm cho hăng hái hoạt động. VD : cổ vũ, cổ động viên.
* Cổ : (Động từ): Góp vốn vào để trở thành công ty. VD : cổ phần hóa, cổ đông.
Các trưuờng hợp có nghĩa khác nhau=>Là các từ đồng âm.
3. Bài 3 (SGK): Đặt câu với mỗi từ đồng âm sau: (ở mỗi câu phải có cả hai từ đồng âm).
Dóy 1: Bàn (danh từ) - bàn (động từ)
- Dóy 2: Sâu (danh từ) - sâu (tính từ)
- Dóy 3: Năm (danh từ - năm (số từ)
. Tôi và nó ngồi xuống bàn để bàn kế hoạch tập diễn kịch của lớp.
Con sâu bị rơi xuống hố sâu.
Năm nay, cháu học lớp năm.
Bài tập 4 : ( SGK T.136 )
Anh chàng hàng xóm đã sử dụng biện pháp gì để không trả lại cái vạc cho người hàng xóm?
Nếu em là viên quan xử kiện, em sẽ làm thế nào để phân rõ phải trái�?
* Anh chàng nọ dùng từ ngữ đồng âm để lấy lí do không trả lại cái vạc đồng cho nguười hàng xóm.
* Nếu sử kiện em dùng từ đồng âm để giải thích và đặt câu hỏi có đầy đủ ngữ cảnh để hỏi anh chàng nọ.
- Vạc : con vạc ; vạc : cái vạc đồng
- Đồng: kim loại; đồng: cánh đồng
- "Tại sao anh muượn của nguười hàng xóm cái vạc bằng kim loại đồng anh lại đền bằng con cò ? ". Thì anh chàng nọ phải chịu thua.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
Học bài, làm bài tập vào vở.
Tìm và ưsuu tầm những câu thơ, ca dao, thành ngữ có sử dụng từ đồng âm.
Chuẩn b? bài : Các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm.
Cụ thể:
+ Chỉ ra yếu tố tự sự và yếu tố miêu tả trong bài: "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" của Đỗ phủ.
+ Đọc đoạn trích (SGK.T. 137) và chỉ ra yếu tố miêu tả, yếu tố tự sự và xác định cảm nghĩ của tác giả?
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em