Bài 11. Từ đồng âm

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự hội giảng !
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi !
Giáo viên thực hiện: Hà Thị Phương - Trường THCS Việt Hùng
Môn: Ngữ văn 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Chiều nay, lớp mình học môn gì?
Chiêù nay, lớp mình học môn Văn.
2. - Học môn văn.
- Môn văn.
- Văn.
C
V
Rút gọn câu
V
V
V
TN
a / Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.
b/ Học ăn, học nói, học gói, học mở.
C
V
V
c/ Hai ba người đuổi theo nó. R?i ba bốn người, sáu bảy người
d/ - Bao giê cËu ®i Hà Néi?
- Ngày mai,
Vắng vị ngữ:
C
V
TN
Vắng chủ ngữ
C
V
Vắng CN,VN
Ví dụ:
Ví dụ:
- Bạn mua cuốn sách này ở đâu?
- Tôi mua cuốn sách này ở Huế.
- Cuốn sách này, tôi mua ở Huế.
- ở Huế.
V
C
V
C
V
c/ Hai ba người đuổi theo nó.
R?i ba bốn người, sáu bảy người
d/ - Bao giê cËu ®i Hà Néi?
- Ngày mai,
b/ Học ăn, học nói, học gói, học mở.
V
C
TN
Khi nói hoặc viết, có thể lược bỏ một số thành phần của câu, tạo thành câu rút gọn.
Rút gọn câu
Ví dụ:
a / Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.
b/ Học ăn, học nói, học gói, học mở.
c/ Hai ba người đuổi theo nó. R?i ba bốn người, sáu bảy người
d/ - Bao giê cËu ®i Hà Néi?
- Ngày mai,
Vắng vị ngữ:
đuổi theo nó
tôi/ đi Hà Nội.
Chúng ta, chúng em, người Vi?t Nam, mọi người.
Dây l� ngụ ý hành động, đặc điểm nói chung, lời khuyên chung cho tất cả mọi người.
Tránh lặp lại từ ngữ ở câu văn trước, làm cho câu gọn hơn.
Vắng chủ ngữ
Thông tin nhanh mà người nghe vẫn hiểu được.
Vắng CN,VN
Bài tập nhanh: Hãy tìm câu rút gọn trong các câu tục ngữ đã học? Cho biết rút gọn thành phần nào? Khôi phục lại thành phần đó và cho biết rút gọn như vậy để làm gì?
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
Chết trong còn hơn sống đục.
Học ăn, học nói, học gói, học mở.
- Đói cho sạch, rách cho thơm.
Rút gọn CN
Dây l� ngụ ý hành động, đặc điểm nói chung, lời khuyên chung cho tất cả mọi người.
Chúng ta ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
Ăn quả, chúng ta nhớ kẻ trồng cây.
Chúng ta chết trong còn hơn sống đục.
Chúng em học ăn, học nói, học gói, học mở.
- Người Việt Nam đói cho sạch, rách cho thơm.
Ví dụ 1:
Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.
Ví dụ 2: - Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10.
Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế?
- Bài kiểm tra toán.
Một số bạn chạy loăng quăng. Bạn nữ nhảy dây. Bạn nam chơi kéo co.
Rút gọn như vậy không phù hợp hoàn cảnh giao tiếp, gây khó hiểu.
Thưa mẹ bài kiểm tra toán ạ!
Bài kiểm tra toán mẹ ạ!
Câu trả lời của người con không được lễ phép
Khi nào hoàn cảnh nói, viết làm người nghe, người đọc không thể hiểu lầm, không thể hiểu lờ mờ thì khi đó ta có thể rút gọn câu.
Khi rút gọn câu cần lưu ý:
Không làm cho người đọc, người nghe hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói
- Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.
*Chỉ rút gọn CN khi:
1. Trò chuyện với người thân bằng vai hoặc dưới mình.
( VD: - Đi đâu đấy? - Về nhà đây.)
2. Ra lệnh. (VD: - Im ; trật tự.)
3. Viết khẩu hiệu. ( VD: Bảo vệ môi trường.)
* Rút gọn VN khi:
Chủ ngữ là các từ để hỏi. ( VD: - Ai muốn đi? - Tôi.)
2. Câu nọ nối câu kia. (VD: Hai ba người đuổi theo nó. Rồi bốn năm người, sáu bảy người.)
*Rút gọn cả CN,VN khi: chuyện trò thân mật.
(VD: Anh ở nhà số mấy?- Số hai.)
THẢO LUẬN NHÓM
Phân biệt câu đơn bình thường và câu rút gọn?
Câu đơn bình thường
Câu rút gọn
- Là câu có một cụm chủ vị.
- Câu dùng độc lập.
- Là câu được lược bỏ một số thành phần.
- Câu phải dùng trong ngữ cảnh nhất định
- Có thể phục hồi các thành phần câu khi cần thiết để trở thành câu đơn bình thường.
-Trong thơ, ca dao có quy định chặt chẽ về số tiếng trong một dòng
Ngôn ngữ thơ, ca dao súc tích, từ ngữ chau chuốt, cấu tạo câu linh hoạt.
- Các nhà thơ thường tự giấu mình.
a/ Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen lá, đá chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng cáI gia gia.
Dừng chân đứng lại trời non nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
Ta bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Ta dừng chân đứng lại trời non nước
Bài 2: Hãy tìm câu rút gọn dưới đây. Khôi phục những thành phần câu rút gọn? Rút gọn câu như vậy để làm gì?
Bài 3:
Mất Rồi
Một người đi xa dặn con:
ở nhà ai có hỏi thì bảo Bố cháu đi vắng nhé!
Sợ con mải chơi quên mất, ông ta viết mấy câu vào giấy, đưa cho con, bảo:
- Có ai hỏi cứ đưa cái giấy này.
Đứa con cầm giấy bỏ vào túi áo. Cả ngày chẳng thấy ai hỏi. Tối đến, nó thắp đèn, lấy giấy ra xem, chẳng may để giấy cháy mất.
Hôm sau có người khách lại chơi, hỏi:
- Bố cháu có nhà không?
Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào túi không thấy giấy, liền nói:
- Mất rồi.
Ông khách sửng sốt:
- Mất bao giờ?
- Thưa. tối hôm qua.
- Sao mà mất nhanh thế?
- Cháy ạ.
Bài học: Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn. Vì dùng câu rút gọn không đúng có thể gây hiểu lầm
Mất rồi
Thưa.tối hôm qua.
Cháy ạ.
Tờ giấy mất rồi.
Tờ giấy mất tối hôm qua.
Tờ giấy mất vì cháy.
Bố cậu bé chết rồi.
Bố cậu bé chết tối hôm qua.

- Bố cậu bé chết vì cháy.
AI NHANH HƠN
Gặp gỡ cô giáo
Mẹ
Chơi đá bóng
Thứ tư.
Câu rút gọn
Các bạn đang làm gì đấy?
Các bạn đang chơi gì thế?
Trong nhà bạn yêu
thương ai nhất?
Bao giờ lớp mình lao động?
Câu rút gọn
Khái niệm
Mục đích
Cách dùng câu rút gọn












Lược bỏ một số thành phần của câu( CN, VN, cả CN,VN).
- Làm cho câu gọn hơn, thông tin nhanh, tránh lặp lại từ ngữ.
Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người
- Không làm người đọc, người nghe hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.
Không biến câu thành câu cộc lốc, khiếm nhã.
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc ghi nhớ theo sơ đồ.
2. Hoàn thiện các bài tập vào vở.
3. Soạn bài: Đặc điểm của văn nghị luận.
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo và các em học sinh !