Bài 11. Phát sinh giao tử và thụ tinh

Bài 11: Phát sinh giao tử và thụ tinh
GV: Lê Thị Hoa Huệ
Trường THPT Gành Hào
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
1. Sự phát sinh giao tử
? Đọc SGK, quan sát H11, trình bày quá trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái ở động vật?
Tinh trùng
Hình 11. Sơ đồ quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh ở động vật


2n
2n
2n
2n
n
n
n
n
Sự tạo tinh
Tinh nguyên bào
Tinh bào bậc 1
Tinh trùng
Nguyên phân
Tinh bào bậc 2
Giảm phân 1
Giảm phân 2
n
n
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
1. Sự phát sinh giao tử
2n
2n
2n
2n
n
n
n
n
Sự tạo tinh
Tinh nguyên bào
Tinh bào bậc 1
Tinh trùng
Nguyên phân
Tinh bào bậc 2
Giảm phân 1
Giảm phân 2
n
n
1 . Sự phát sinh giao tử
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
*Quá trình phát sinh giao tử đực:
=> Từ tinh bào bậc 1 qua giảm phân cho ra 4 tinh trùng.
-Các tế bào mầm nguyên phân nhiều lần tạo ra nhiều tinh nguyên bào. Tinh bào bậc1
-Tinh bào bậc1 giảm phân
+ Phân bào I:Tinh bào bậc 1 cho 2 tinh bào bậc 2.
+ Phân bào II: Tinh bào bậc 2 cho 4 tế bào con ( tinh tử), phát triển thành 4 tinh trùng.
2n
2n
2n
2n
n
n
n
n
n
n
Sự tạo noãn
Noãn nguyên bào
Noãn bào bậc 1
Trứng
Thể cực thứ hai
Noãn bào bậc 2
Thể cực thứ nhất
Nguyên phân
Giảm phân 1
Giảm phân 2
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
1. Sự phát sinh giao tử
Sự tạo noãn
2n
2n
2n
2n
Noãn nguyên bào
Noãn bào bậc 1
Noãn bào bậc 2
Th? cực thứ nhất
Thể cực thứ hai
Trứng
Nguyên phân
Giảm phân 1
Giảm phân 2
n
n
n
n
n
n
*Quá trình phát sinh giao tử đực:
*Quá trình phát sinh giao tử cái:
-Các tế bào mầm nguyên phân nhiều lần tạo ra nhiều noãn nguyên bào
+ Phân bào II: Noãn bào bậc 2 tạo ra thể cực thứ 2và một tế bào trứng
Noãn bào bậc1
- Noãn bào bậc1 giảm phân:
+ Phân bào I: Noãn bào bậc 1 tạo ra thể cực thứ nhất và noãn bào bậc 2 .
=> Mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho ra một trứng .
2n
2n
2n
2n
2n
n
n
n
n
n
n
2n
2n
2n
n
n
n
n
Sự tạo tinh
Sự tạo noãn
Tinh nguyên bào
Noãn nguyên bào
Noãn bào bậc 1
Tinh bào bậc 1
Tinh trùng
Trứng
Thể cực thứ hai
Noãn bào bậc 2
Thể cực thứ nhất
Nguyên phân
Tinh bào bậc 2
Giảm phân 1
Giảm phân 2

? Nêu điểm giống và khác nhau giữa 2 quá trình phát sinh giao tử đực và cái ở động vật


- Khác nhau:
Phát sinh giao tử cái Phát sinh giao tử đực
* Giống nhau:
Các tế bào mầm(noãn nguyên bào, tinh nguyên bào)đều thực hiện nguyên phân liên tiếp nhiều lần
Noãn bào bậc 1 và tinh bào bậc 1 đều thực hiện giảm phân để cho giao tử
-Noãn bào bậc 1 qua giảm phân I cho thể cực thứ nhất có kích thước nhỏ và noãn bào bậc 2 có kích thước lớn
- Tinh bào bậc 1qua giảm phân I cho 2 tinh bào bậc 2
- Noãn bào bậc 2 qua giảm phân II cho 1 thể cực thứ hai có kích thước bé và 1 tế bào trứng có kích thước lớn
- Mỗi tinh bào bậc 2 qua giảm phân II cho 2 tinh tử, các tinh tử phát triển thành tinh trùng
- Từ mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho 2 thể cực và 1 tế bào trứng, trong đó chỉ có trứng trực tiếp thụ tinh
- Từ mỗi tinh bào bậc 1 qua giảm phân cho 4 tinh trùng, các tinh trùng này đều tham gia vào thụ tinh
Tế bào mẹ tiểu bào tử
(lưỡng bội, 2n NST)
Giảm phân
Tiểu bào tử
(n NST)
Tế bào mẹ của đại bào tử
(lưỡng bội, 2n NST)
Giảm phân
3 đại bào tử bị thoái hóa
3 lần nguyên phân
2 nhân cực
2 trợ bào
Trứng (giao tử cái)
Túi phôi
3 tế bào đối cực
Hạt phấn
Nhân ống phấn
Nhân sinh sản
Một lần nguyên phân cho 2 nhân đơn bội
Sự hình thành giao tử đực
Sự hình thành giao tử cái
Quá trình phát sinh giao tử ở cây có hoa
1. Sự phát sinh giao tử
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
2. Thụ tinh
? Thụ tinh là gì
-Thụ tinh là sự kết hợp giữa một giao tử đực (tinh trùng) với một giao tử cái (trứng) t?o th�nh h?p t?
- Bản chất của sự thụ tinh :là sự kết hợp của 2 bộ nhân đơn bội (n NST) tạo ra bộ nhân lưỡng bội(2n NST) ở hợp tử
? Bản chất của sự thụ tinh
n
n
Tinh trùng
Trứng
Thụ tinh
Hợp tử
2n
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
1. Sự phát sinh giao tử
2. Thụ tinh
-Thụ tinh là sự kết hợp giữa một giao tử đực (tinh trùng) với một giao tử cái (trứng) t?o th�nh h?p t?
- Bản chất của sự thụ tinh :là sự kết hợp của 2 bộ nhân đơn bội (n NST) tạo ra bộ nhân lưỡng bội(2n NST) ở hợp tử
3.Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh
? Tại sao sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử đực và giao tử cái lại tạo được các hợp tử chứa các tổ hợp NST khác nhau về nguồn gốc
Do sự phân li độc lập của các cặp NST tương đồng tạo nên 4 tinh trùng chứa bộ NST khác nhau về nguồn gốc sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử đực và giao tử cái tạo được các hợp tử chứa các tổ hợp NST khác nhau về nguồn gốc
? Nếu sự thụ tinh có chọn lọc sẽ cho ra kết quả thế nào
BÀI 11: Ph�t sinh giao tư v� thơ tinh
1. Sự phát sinh giao tử
2. Thụ tinh
3.Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh
? Sự phối hợp quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh có ý nghĩa gì
?Nguyên nhân làm xuất hiện phong phú biến dị tổ hợp ở những loài sinh sản hữu tính
- Duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của các loài sinh sản hữu tính qua các thế hệ cơ thể
- Tạo nguồn biến dị tổ hợp phong phú cho chọn giống và tiến hóa





Bài tập Củng cố
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng cho các câu sau:
1.Sự kiện quan trọng nhất trong quá trình thụ tinh là gi?
a.Sự kết hợp theo nguyên tắc : một giao tử đực với một giao tử cái.
b.Sự kết hợp nhân của 2 giao tử đơn bội.
c.Sự tổ hợp bộ nhiễm sắc thể của giao tử đực và giao tử cái.
d.Sự tạo thành hợp tử.

2.Cơ chế nào đảm bảo cho bộ NST 2n của các loài giao phối được ổn định qua các thế hệ?
a.Nguyên phân
b.Giảm phân và thụ tinh.
c.Cả a và b.
trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
G I Ả M P H Â N
Nhờ có quá trình này mà giao tử mang bộ NST đơn bội
CHÌA KHOÁ
P
N
Đây là quá trình tổ hợp bộ NST của giao tử đực và giao tử cái
T H Ụ T I N H
T
I
Đây là bộ nhân của hợp tử
L Ư Ỡ N G B Ộ I
I
Quá trình này giúp tạo ra nhiều tinh nguyên bào và noãn nguyên bào
N G U Y Ê N P H Â N
H
Giao tử đực có khả năng này
D I C H U Y Ê N
Ê
Giao tử có bộ NST này
Đ Ơ N B Ô I
D
Ơ
B
EM CHỌN CÂU NÀO?
Ô
Bài tập
Cõu 2: Một tế bào sinh tinh qua giảm phân cho 4 tinh trùng, 1 tế bào sinh trứng qua giảm phân cho một trứng và 3 thể cực tính số giao tử tạo thành trong các trường hợp sau.
a) 4 tế bào sinh tinh qua giảm phân
b) 4 tế bào sinh trứng qua giảm phân
16 tinh trùng
4 tinh trùng