Bài 11. Phát sinh giao tử và thụ tinh

Ñaëng Höõu Hoaøng
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ
GV thực hiện: Phan Thị Loan – Trường THCS Thạnh Bình – Tân Biên
Năm học: 2014 - 2015

Kiểm tra miệng:
Câu 1: Nêu những diễn biến cơ bản
của nhiễm sắc thể trong giảm phân II.
( 8 điểm)
Câu 2: Có mấy loại giao tử? Kể tên?
(2 điểm)
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
1. Quá trình phát sinh giao tử cái.
I. Sự phát sinh giao tử
Các tế bào mầm(2n) noãn nguyên bào

noãn bào bậc 1
Tb nhỏ( thể cực
thứ 1)
Tb lớn( noãn bào
bậc 2)
Giảm phân II
3 thể cực
thứ 2 (n)
1 trứng
(n)
Nguyên phân
Giảm phân I
Phát triển
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
2. Quá trình phát sinh giao tử đực.
I. Sự phát sinh giao tử
Các tế bào mầm(2n) tinh nguyên bào

Phát triển tinh bào bậc 1 2 tinh bào bậc 2

4 tế bào con 4 tinh trùng (n)

Nguyên phân
Phát triển
Giảm phân I
Giảm phân II
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
2. Quá trình phát sinh giao tử đực.
I. Sự phát sinh giao tử
HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi sau (4 phút):
+ Nêu những điểm giống nhau và khác nhau cơ bản của hai quá trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái?
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
2. Quá trình phát sinh giao tử đực.
I. Sự phát sinh giao tử
HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi sau (4 phút):
+ Nêu những điểm giống nhau và khác nhau cơ bản của hai quá trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái?
1. Giống nhau
- Các tế bào mầm đều thực hiện nguyên phân liên tiếp nhiều lần tạo ra nhiều tinh bào bậc 1 và noãn bào bậc 1.
- Noãn bào bậc 1 và tinh bào bậc 1 đều thực hiện giảm phân để tạo ra giao tử (n)
2. Khác nhau
* Kết quả : Mỗi noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho 3 thể cực kích thước nhỏ và 1 tế bào trứng kích thước lớn.
* Kết quả : Mỗi tinh bào bậc 1 qua giảm phân cho 4 tinh trùng kích thước bằng nhau.
Tinh trùng (n)
Trứng
Thụ tinh
Hợp tử
2n
n
n
n
II. Thụ tinh
HS quan sát hình trên kết hợp với thông tin trả lời các câu hỏi sau:
+ Thụ tinh là gì ?
+ Bản chất của sự thụ tinh là gì ?
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
II. Thụ tinh
- Thụ tinh : là sự tổ hợp ngẫu nhiên giữa 1 giao tử đực và 1 giao tử cái (hay giữa 1 tinh trùng với 1 tế bào trứng) tạo thành hợp tử
- Bản chất của sự thụ tinh : là sự kết hợp của 2 bộ nhân đơn bội (n NST) hay tổ hợp 2 bộ NST của 2 giao tử đực và cái, tạo ra bộ nhân lưỡng bội ( 2nNST) ở hợp tử.
+ Tại sao sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử đực và giao tử cái lại tạo được các hợp tử chứa các tổ hợp NST khác nhau về nguồn gốc?
 Do sự phân li độc lập của các cặp NST tương đồng trong quá trình giảm phân đã tạo nên các giao tử khác nhau về nguồn gốc. Sự kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử này đã tạo nên các hợp tử chứa các tổ hợp NST khác nhau về nguồn gốc
2n
▼ HS đọc thông tin SGK trả lời các câu hỏi sau:
+ Giảm phân có ý nghĩa gì?
+ Thụ tinh có ý nghĩa gì?
2n
III. Ý nghĩa của giảm phân và
thụ tinh
Bài 11 – tiết 11
Tuần dạy: 6
PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH
2n
- Nhờ giảm phân, giao tử tạo thành mang bộ NST đơn bội.
- Qua thụ tinh giữa giao tử đực và giao tử cái, bộ NST lưỡng bội được phục hồi.
+ Vậy giảm phân và thụ tinh có ý nghĩa gì về mặt di truyền và biến dị?
Đảm bảo duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính qua các thế hệ cơ thể.
- Là nguyên nhân chủ yếu làm xuất hiện nhiều biến dị tổ hợp phong phú ở những loài sinh sản hữu tính, tạo nguồn nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.
Đảm bảo duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính qua các thế hệ cơ thể.
- Là nguyên nhân chủ yếu làm xuất hiện nhiều biến dị tổ hợp phong phú ở những loài sinh sản hữu tính, tạo nguồn nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.
2n
Tinh bào bậc 1
2n
2n
2n
Noãn nguyên bào
Noãn bào bậc 1
2n
Noãn bào bậc 2
n
n
Trứng
n
Thể cực thứ 2
2n
Tinh nguyên bào
2n
2n
2n
n
n
Tinh bào bậc 2
n
n
n
Nguyên phân
Giảm phân 1
Giảm phân 2
Tế bào mầm
Tế bào mầm
Thể cực thứ 1
n
n
n
2n
Hợp tử
Trứng
Tinh trùng
Tinh trùng
n
n
Thụ tinh
Sơ đồ phát sinh giao tử và thụ tinh
TỔNG KẾT:
TỔNG KẾT:
Câu 2: Sự kiện quan trọng nhất trong quá trình thụ tinh là gì trong các sự kiện sau đây ?
A. Sự kết hợp giữa 1 giao tử đực với 1 giao tử cái
B. Sự kết hợp nhân của 2 giao tử đơn bội
C. Sự tạo thành hợp tử
D. Sự tổ hợp bộ NST của giao tử đực và giao tử cái
Câu 3: Giải thích vì sao bộ NST đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính lại được duy trì ổn định qua các thế hệ cơ thể ?
 Qua giảm phân, bộ NST đặc trưng của loài (2n) được phân chia liên tiếp 2 lần tạo ra các giao tử có bộ NST đơn bội . Trong thụ tinh các giao tử đó kết hợp với nhau tạo ra hợp tử có bộ NST lưỡng bội (2n) đặc trưng cho loài
TỔNG KẾT:
TỔNG KẾT:
Câu 4: Bài tập 5/ SGK
Theo đề bài ta có sơ đồ lai :
P : AaBb x AaBb
G : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB,ab
F1 : 1AABB, 2AABb, 2AaBB, 4AaBb, 1AAbb, 2Aabb , 1aaBB , 2aaBb, 1aabb
 Các tổ hợp NST trong các giao tử : AB, Ab, aB, ab
Các tổ hợp NST trong các hợp tử : AABB, AABb,AaBB, AaBb, AAbb, Aabb, aaBB, aaBb, aabb
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:

Đối với bài tiết học này:
+ Học bài, trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/trang 36
+ Làm bài tập 4,5 SGK/ trang 36.
+ Đọc mục “ Em có biết”.
Đối với bài tiết học sau:
+ Xem trước nội dung bài 12 : “ Cơ chế xác định giới tính”, trả lời các câu hỏi mục ▼ trang 39.
+ Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân? + Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?
+ Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1:1?
Cám ơn quý thầy cô đến dự giờ tiết học này
Chúc các em học giỏi