Bài 11. Dân cư và đặc điểm kinh tế khu vực Nam Á

BÀI 11 : DI DÂN VÀ SỰ BÙNG NỔ ĐÔ THỊ Ở ĐỚI NÓNG
1.Sự di dân
_ Di dân (hay chuyển cư): Là di chuyển dân cư trong nước (từ nông thôn ra thành thị và ngược lại, …) và từ nước này sang nước khác.
_ Tình trạng di dân ở các quốc gia thuộc đới nóng rất đa dạng và phức tạp do nhiều nguyên nhân khác nhau.
_ Nguyên nhân di dân :
+ Các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam, làn sóng nông dân di cư tự do vào đô thị kiếm việc làm: Đời sống khó khăn, thu nhập thấp, nghèo đói và thiếu việc làm.
+ Tình trạng di dân tị nạn ở các nước châu Phi, Nam Á, Tây Nam Á ( đặc biệt là các nước ở Trung Đông ): Thiên tai, xung đột giữa các tộc người.
_ Tác hại : Dân số đô thị tăng nhanh, tạo sức ép đến vấn đề việc làm và môi trường đô thị .
_Biện pháp :
+ Di dân có tổ chức, có kế hoạch
+ Lập đồn điền, xây các công trình công nghiệp ở vùng núi, vùng biển.
+ Xây dựng những đô thị vệ tinh xung quanh các đô thị lớn .
_ Tuy nhiên, nhiều nước đã là tốt chính sách đó. Điển hình nhất là Singapore, Thailand, …
Thành phố Singgapore
Thành phố Gia – các – ta
Thành phố Mum – bai
2.Đô thị hoá
_ Đô thị hoá: Quá trình biến đổi về phân bố các lực lượng sản xuất, bố trí dân cư, những vùng không phải đô thị trở thành đô thị.
_ Trong những năm gần đây, đới nóng là nơi có tốc độ đô thị hoá cao trên thế giới.
_ Nhiều thành phố đã phát triển nhanh chóng trở thành siêu đô thị .
Thông tin về sự bùng nổ đô thị ở đới nóng
* Dựa vào hình 3.3 và bảng thống kê các siêu đô thị SGK/12 :
_ Năm 1950, đới nóng chưa có đô thị nào tới 4 triệu dân; đến năm 2000 đã có 11 siêu đô thị trên 8 triệu dân chiếm phân nửa số siêu đô thị trên thế giới ( thế giới có 23 siêu đô thị ) và trong đó có 4 siêu đô thị nằm trong 10 siêu đô thị lớn nhất thế giới.
_ Phân tích hình 11.1 và 11.2 (SGK).
_ Từ năm 1989 đến năm 2000, dân số đô thị ở đới nóng đã tăng lên gấp đôi . Với đà gia tăng dân số như hiện nay, thì trong vòng vài chục năm nữa tổng số dân đô thị ở đới nóng sẽ gấp đôi tổng số dân đô thị ở đới ôn hoà (tham khảo hình 11.3).
_ Sự di dân tự do đến các thành phố lớn làm cho dân đô thị tăng quá nhanh đã dẫn đến những hậu quả nặng nề.
Những thông tin về ô nhiễm môi trường :
_ Ở Bangkok, người ta ước tính mỗi năm kẹt xe gây thiệt hại hết gần 2 tỉ USD.
_ Theo thống kê của cảnh sát giao thông trong 6 tháng đầu năm 2008 : Có gần 30 kẹt xe trên 30 phút tăng 10 vụ. Mới đây, vào diệp lễ 2 – 9, tại phà Rạch Miễu đã ùn tắc giao thông trên 6 giờ .
_ Vừa qua, công ty Vedan đã xả 150000 mét khối nước thải độc hại trong một tháng vào dòng sông Thị Vải.
_ Ngoài ra, dân số tăng nhanh làm kênh, rạch bị thu hẹp làm nước mưa không thoát kịp khi trời mưa gây ngập đường.
_ Tác hại :
+ Gây ô nhiễm môi trường.
+ Làm chậm tăng trưởng kinh tế.
_ Biện pháp : Đô thị hoá gắn liền với phát triển kinh tế và phân bố dân cư hợp lí.