Bài 11. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Mao ốc vị thu phong sở phá ca)

Tiết 43
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá

Văn bản. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
Văn bản. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)

I-Đọc, hiểu chú thích
1. Tác giả:
- Đỗ Phủ ( 712 – 770 ) là nhà thơ nổi tiếng thời Đường của Trung Quốc. Tự là Tử Mĩ, hiệu Thiếu Lăng.
- Quê: Hà Nam.
- Ông được mệnh danh là thi sử, người đời suy tôn ông là Thánh thơ.
- Có thời gian ngắn ông làm quan.
2. Tác phẩm:
- Ông nhờ bạn bè người thân giúp đỡ mới dựng được căn nhà tranh nhưng chưa được bao lâu căn nhà đã thị gió thu phá nát. Đỗ Phủ buồn rầu viết bài thơ.
II-Đọc, hiểu văn bản
1. Đọc
2. Bố cục:

















Đỗ Phủ (712 – 770)
Văn bản. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
1. Bố cục: 2 phần.
- Phần 1: 3 khổ đầu.
=> Cảnh gió thu phá nát mái nhà.
- Phần 2 : khổ còn lại
=> Suy nghĩ, cảm xúc, ước mơ của tác giả.
2. Hiểu văn bản.
a. Cảnh gió thu phá nát căn nhà.
* Khổ 1:
- “ Tháng tám….mương sa.”
Miêu tả kết hợp với tự sự.
=> Cảnh gió thu làm tốc mái nhà, nỗi khiếp sợ, hốt hoảng, kinh hoàng.
* Khổ 2 :
- “ Trẻ con…..lòng ấm ức.”

Trả lời:
- Vì khốn cùng mà đám trẻ con mới “xô cướp giật” tranh của Đỗ Phủ, mặc cho ông gào thét và ấm ức.
- Giông bão mà đám trẻ con vẫn không trú ở nhà mà tranh giành tranh với Đỗ Phủ. Điều đó chứng tỏ rằng đời sống nhân dân Trung Quốc trong thời gian loạn lạc nghèo khó chừng nào, không chỉ Đỗ Phủ, mà còn biết bao người, đến trẻ em còn phải tranh giành lẫn nhau.
Nguyên nhân khiến “trẻ con” cướp tranh của nhà thơ? Nhà thơ đã muốn nói lên điều gì?
Câu hỏi thảo luận:
Văn bản. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
Tự sự kết hợp biểu cảm, hình ảnh đối lập.
=> Sự mất mát về của cải, nỗi đau về nhân tình thế thái.
*Khổ 3:
- “Giây lát….sao cho trót ?”
Miêu tả kết hợp biểu cảm, hình ảnh ẩn dụ, câu hỏi tu từ.
=> Kiếp sống lầm thanh, tối tăm, nỗi đau thời thế, to tới vận dân, vận nước.
b. Ước mơ của Đỗ Phủ:
- “Ước được….cũng được!”
=> Kết thúc bất ngờ, biểu cảm trực tiếp. Nghĩ đến người khác ước mong mọi người hạnh phúc.
III-Tổng kết:
1. Nghệ thuật
- Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt( tự sự, miêu tả, biểu cảm).
Văn bản. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
2. Nội dung:
- Bức tranh xã hội hiện thực có chiến tranh.
- Tinh thần nhân đạo, lòng vị tha cao cả.
*Ghi nhớ/ SGK:
IV-Luyện tập:

Chuẩn bị bài: Từ đồng âm.
Các yếu tố tự sự, miêu tả
trong văn biểu cảm