Bài 10. Từ trái nghĩa

…và thác Bản Ba, Chiêm Hoá là những
cảnh đẹp nổi tiếng.
HANU-SƯU TÂM
YENLAP-HANU
TiẾT 40 :TỪ TRÁI NGHĨA
Kiểm tra bài cũ
Từ đồng nghĩa
2. Phân loại
3. Cách sử dụng
Không phânbiệt
sắc thái nghĩa
Đồng nghĩa không
hoàn toàn
Sắc thái nghĩa
khác nhau
Cần lựa chọn từ đồng
nghĩa thể hiện đúng
sắc thái biểu cảm
Nghĩa giống nhau
hoặc gần giống nhau
1. Khái niệm
Đồng nghĩa
hoàn toàn

CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH

Đầu giường ánh trăng rọi,
Ngỡ mặt đất phủ sương.
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,
Cúi đầu nhớ cố hương.
( Lí Bạch )

HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ


Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: Khách từ đâu đến làng ?

( Hạ Tri Chương )
8
Rau già >
Cau già >
XẤU
TỐT




Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.
TỪ TRÁI NGHĨA
Khái niệm
Sử dụng từ trái nghĩa
là những từ có nghĩa trái ngược nhau.




2/ Quan sát và tìm ra thành ngữ thích hợp
1
2
Bảy nổi ba chìm.
Lá lành đùm lá rách.
Bài
Tác dụng


-> Tạo ra phép đối (nh?n m?nh c?nh ng? nh? quờ nh� c?a tác giả)
->Tạo ra phép đối làm nổi bật tỡnh yêu quê của nh� thơ )
Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

-> Làm cho lời nói thêm sinh
động và gây ấn tượng.
Thành ngữ
Ngẫu nhiên viết nhân buổi
mới về quê
Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.
Tạo thể đối, tạo các hình tượng tương phản, gây ấn tượng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.
TỪ TRÁI NGHĨA
Khái niệm
Sử dụng từ trái nghĩa
là những từ có nghĩa trái ngược nhau.
Già – trẻ
Rau già
VD: Bảy nổi ba chìm.
> < cau non

Bài tập 1: Tỡm nh?ng từ trái nghĩa trong
các câu ca dao, tục ng?
a. Chị em như chuối nhiều tàu,
Tấm lành che rách, đừng nói nhau nặng lời

b. Số cô chẳng giàu thỡ nghèo,
Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà.

c. Ba nam được một chuyến sai
áo ngắn đi mượn quần dài đi thuê

d. Dêm tháng nam chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
Lành > < rách
Giàu > < Nghèo
Ngắn > < Dài
Sáng > < Tối
III, Luyện tập:
Cá ươn
Hoa héo
Cá tươi
Hoa tươi
tươi
yếu
Ăn yếu
Học lực yếu
Ăn khoẻ
xấu
Chữ xấu
Đất xấu
Chữ đẹp
Đất tốt
2/ Tìm các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau :
Học lực giỏi
><
><
><
><
><
><


3/ Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành ngữ sau :
- Chân cứng đá … - Vô thưởng vô …
- Có đi có…. - Bên trọng bên …
- Gần nhà … ngõ. - Buổi đực buổi …
- Mắt nhắm mắt… - Bước thấp bước ..
- Chạy sấp chạy … - Chân ướt chân …
mềm.
lại.
xa
mở .
ngửa
phạt .
khinh
cái .
cao .
ráo .
4/ Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.
Bài tham khảo:
Ninh Giang quê tôi với những con người hiền lành, tuy nghèo về vật chất nhưng rất giàu tình cảm. Trong cuộc sống, dù còn nhiều vất vả nhưng họ luôn giúp đỡ nhau “lá lành đùm lá rách”, vui buồn có nhau. Mỗi lần đi đâu xa tôi đều nhớ về quê tôi như câu ca :
“Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay…”
BẢN ĐỒ TƯ DUY
I
Đ
TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ
N
H
À
H
Ơ
T
T
I
Ư
Ơ
G
A
N
D
Ạ
1
2
4
5
6
7
8
10
9
11
Ô chữ thứ 3 gồm 4 chữ cái đó là một từ trái nghĩa với từ “héo”.
M
Ừ
N
G
Ê
N
R
T
I
Á
T
R
3
V
H
Ĩ
A
Ụ
G
N
I
Đ
N
T
H
Ư
Ở
G
N
È
H
N
H
A
N
H
Ô chữ thứ 9 gồm 3 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ
“sang ”.
Ô chữ thứ 2 gồm 4 chữ cái là một từ trái nghĩa với từ “tủi”.
Ô chữ thứ 7 gồm 6 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ
“ phạt ”.
Ô chữ thứ 5 gồm 4 chữ cái đó là một từ đồng nghĩa với từ “quả”.
Ô chữ thứ 11 gồm 5 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ
“chậm ”.
Ô chữ thứ 6 gồm 2 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ
“đứng ”.
Ô chữ thứ 8 gồm 5 chữ cái, đólà một từ đồng nghĩa với từ “ dũng cảm”.
Ô chữ thứ 10 gồm 7 chữ cái, đólà một từ đồng nghĩa với từ “nhiệm vụ”.
Ô chữ thứ 4 gồm 4 chữ cái, đó là một từ trái nghĩa với từ
“d­íi ”.
Ô chữ thứ nhất gồm 6 chữ cái đó là một từ đồng nghĩa với từ “thi nhân”
Xin chân thành cảm ơn !
XIN CHÀO TẠM BIỆT