Bài 10. Từ trái nghĩa

Chào mừng quý thầy cô đến thăm lớp 5A
TRƯỜNG TIỂU HỌC SƠN HÀM
I, Nhận xét:
1, So sánh nghĩa của các từ in đậm trong đoạn văn dưới đây:
Phrăng Đơ Bô-en là một người lính Bỉ trong đội quân Pháp xâm lược Việt Nam. Nhận rõ tính chất phi nghĩa của cuộc chiến tranh xâm lược, năm 1949, ông chạy sang hàng ngũ quân đội ta, lấy tên Việt Nam là Phan Lăng. Năm 1986, Phan Lăng cùng con trai đi thăm Việt Nam, về lại nơi ông đã từng chiến đấu vì chính nghĩa.
- Phi nghĩa:
- Chính nghĩa:
Trái với đạo lí
Đúng với đạo lí.

Chính nghĩa và phi nghĩa là hai từ có nghĩa trái ngược nhau. Đó là những từ trái nghĩa.
KL: Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau.
Ví dụ: cao-thấp, ngày- đêm, phải - trái.

2, Tìm những từ trái nghĩa với nhau trong câu tục ngữ sau : Chết vinh hơn sống nhục.
- Các từ trái nghĩa là : sống /chết, vinh / nhục
( vinh: được kính trọng, đánh giá cao - nhục: xấu hổ vì bị khinh bỉ.)












KL: Việc đặt các từ trái nghĩa bên cạnh nhau có tác dụng làm nổi bật những sự vật, sự việc, hoạt động, trạng thái,...đối lập nhau.
3, Cách dùng các từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện quan niệm sống của người Việt Nam ta?
Cách dùng từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên
tạo ra hai vế tương phản, làm nổi bật quan niệm sống
rất cao đẹp của người Việt Nam -Thà chết mà được
kính trọng, đánh giá cao còn hơn sống mà bị người
đời khinh bỉ.






1,Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa
trái ngược nhau.
2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên
cạnh nhau có tác dụng làm nổi bật
những sự vật, sự việc,hoạt động,
trạng thái,...đối lập nhau.


Ghi nhớ
III,Luyện tập
Bài 1. Tìm các cặp từ trái nghĩa trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây :
a, Gạn đục khơi trong.
b, Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
c, Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc,dở hay đỡ đần.

đục
trong
đen
sáng
Rách
lành
dở
hay
III: Luyện tập
Bài 2, Điền vào mỗi chỗ chấm một từ trái nghĩa với từ gạch chân để hoàn chỉnh các thành ngữ,tục ngữ sau ;
a, Hẹp nhà.........bụng.
b, Xấu người....... nết.
c, Trên kính......... nhường.
rộng
đẹp
dưới
Bài 3, Tìm từ trái nghĩa với mỗi từ sau :
a, Hòa bình /
b, Thương yêu /
c, Đoàn kết /
d, Giữ gìn /
(chiến tranh ; xung đột ...)
(căm ghét, căm thù, ...)

(chia rẽ, bè phái, xung khắc...)


(phá hoại, phá phách, hủy hoại...)

Bài 4, Đặt hai câu để phân biệt một cặp từ trái nghĩa vừa tìm được ở bài tập 3.
*Hai câu,mỗi câu chứa một từ trái nghĩa:
VD:Những người tốt trên thế giới yêu hòa bình. Những kẻ ác thích chiến tranh.
*Một câu chứa cả cặp từ trái nghĩa :
VD: Chúng em ai cũng yêu hòa bình, ghét chiến tranh.

Duổi Hỡnh... Bắt ch?

đầu - đuôi
Xem hỡnh - đoán các cặp từ trái nghĩa
nhắm -mở
khóc- cười
Ngắn- Dài
ĐUỔI HÌNH BẮT THÀNH NGỮ
đầu - đuôi
đầu voi - đuôi chuột
Ngắn - dài
Nước mắt ngắn-Nước mắt dài
Nh?m - M?
Mắt nhắm mắt mở
Khóc - Cười
kẻ khóc người cười



1,Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa
trái ngược nhau.
2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên
cạnh nhau có tác dụng làm nổi bật
những sự vật, sự việc,hoạt động,
trạng thái,...đối lập nhau.


Ghi nhớ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ ĐÃ TỚI DỰ
Chúc các em sử dụng tốt các từ trái nghĩa trong giao tiếp