Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
1
Giáo viên: nguyễn thị hải chiến
Chào mừng bạn đến với
Lớp 7c !
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
2
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy Cô về dự giờ học

ngữ văn Lớp 7c
Trường THcs nguyễn huệ
Giáo viên: nguyễn thị hải chiến
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
3
Ngẫu hứng viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
4
I/ Tác giả tác phẩm 1. Tác giả
2. Tác phẩm
3. Đọc- chú thích

6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
5
I/ Tác giả tác phẩm 1. Tác giả
Hạ Tri Chương (659-744) . Làm quan to, được vua vị nể,để lại cho đời 20 bài thơ.
2. Tác phẩm
Viết khi ông đặt bước chân đầu tiên trở lại quê hương sau 50 năm sống và làm việc xa quê.
3. Đọc- chú thích

6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
6
1. Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?
2.Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
Trẻ con gặp mặt, không quen biết
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?
3. Dịch thơ
1. Khi đi trẻ lúc về già
Giọng quê không đổi tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
(Phạm Sĩ Vĩ)
2. Trẻ đi già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi : Khách từ đâu dến làng?
(Trần Trọng San)
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
7
II. Phân tích văn bản.
1. Thể loại, bố cục

6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
8
- Nguyên tác: Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
- Bản dịch thơ: Thể thơ lục bát
- Bố cục: 2 phần
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
9




2. Phân tích
a. Hai câu đầu:


Thiếu tiểu li gia / lão đại hồi
Hương âm vô cải/ mấn mao tồi







6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
10
- Thời trẻ trong quá khứ
- Hiện tại già yếu
- Tình quê không thay đổi


6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
11

Từ trái nghĩa: - thiếu > < lão
- tiểu > < đại
- li > < hồi
- Phép tiểu đối:
Thiếu tiểu li gia > < lão đại hồi


*) Tác dụng: nhấn mạnh khoảng cách thời gian
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
12
? Tuy vậy nhà thơ vẫn khẳng định rõ những gì không đổi trong ông?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
13
Giọng quê không đổi > < sương pha mái đầu
(tình quê không đổi ) (tuổi tác,sức khoẻ đã yếu)
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
14

Thảo luận bạn đôi
? Tuy khẳng định được tình cảm quê hương bền chặt song ta vẫn thấy ẩn sau đó là một nỗi buồn man mác.Vì sao?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
15
b. Hai câu cuối
Nhi đồng tương kiến bất tương thức
Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
16
(Thảo luận theo bàn )
?Tác giả đã cài vào đó tình huống nào?
? Tính chất của tình huống này?
? Tình huống này gợi cho tác giả cảm xúc như thế nào?

6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
17
? Tất cả những cảm giác thân thuộc, nỗi buồn, sự cô
đơn ấy tập trung biểu đạt tình cảm nào của tác giả?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
18
III/ tổng kết
1. Nội dung
Tình yêu thuỷ chung, bền bỉ với quê hương.
2. Nghệ thuật
- Từ trái nghĩa
- Tiểu đối
- Tạo tình huống
3. Ghi nhớ: ( sgk)
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
19
IV/ luyện tập
(Thảo luận bạn đôi)
? Căn cứ vào bản dịch nghĩa bài thơ Hồi hương ngẫu thư hãy so sánh bản dịch thơ của Phan Sĩ Vĩ và bản dịch thơ của Trần Trọng San?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
20






Củng cố
1. Bảng phụ
2. ?Sau khi học song bài thơ "Hồi hương ngẫu thư" em có thể nói đôi điều về tình quê hương trong em bằng cách thể hiện một bài thơ hoặc một bài hát nào đó?
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
21
Xã Nguyễn Huệ thuộc huyện Đông Triều tỉnh Quảng Ninh.
.là một vùng đất giàu truyền thống văn hoá
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
22
Nơi đây được thiên nhiên ưu đãi .
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
23
. ban cho cây sai trái ngọt.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
24
Trẻ em phấn khởi đến trường.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
25
Ngoài luỹ tre xanh .
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
26
.hững cánh đồng lúa ngô trù phú vi vút tiếng sáo diều.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
27
Những dòng sông hiền hoà bồi đắp phù sa, .
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
28
. lộng lẫy nên thơ trong ráng chiều.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
29
Một vẻ đẹp hiền hoà .
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
30


.bình dị, trong sáng .. .
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
31
. khơi gợi những cảm xúc mãnh liệt.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
32
Cuộc sống của người dân nơi đây thật thanh bình yên ả.
6/11/2008
NGU VAN 7 -TAP I
33
hướng dẫn về nhà
- Học thuộc bài thơ
- Nắm được nội dung và nghệ thuật của bài thơ
- Viết đoạn văn 3-> 5 câu nói về tình yêu quê hương của em?
- Chuẩn bị bài "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá "