Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ CHUYÊN ĐỀ
DẠY VÀ HỌC THƠ ĐƯỜNG
TRONG NHÀ TRƯỜNG THCS
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ)
Hạ Tri Chương
BÀI DẠY MINH HỌA
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Bài thơ "Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh" của tác giả nào?
a. Trương Kế.
b. Lí Bạch.
c. Trần Nhân Tông.
d. Nguyễn Trãi.
b. Lí Bạch.
KIỂM TRA BÀI CŨ
2. Đọc thuộc lòng phần dịch thơ của văn bản "Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh" - Li� Bạch.
3. Nêu ý nghĩa văn bản "Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh".
Bài 10 - Tiết 38
Văn bản:
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ)
Hạ Tri Chương
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Hạ Tri Chương (659 - 744).
Quê: Chiết Giang.
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Hạ Tri Chương (659 - 744).
Quê: Chiết Giang.
2. Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt.
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Dịch nghĩa:
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
(Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I,
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Dịch thơ:
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi: "Khách từ đâu đến làng?"
(Trần Trọng Sang dịch, trong Thơ Đường, tập I,
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hai câu thơ đầu:
Tình cảm gắn bó với quê hương của tác giả.
2. Hai câu thơ cuối:
Phép đối, câu kể và tả.
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
Thiếu
tiểu
li
gia
lão
đại
hồi
Hương
âm
vô
cải
mấn
mao
tồi
,
,
,
.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Khách
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Thiếu
lão
tiểu
đại
li
gia
hồi
vô
cải
tồi
> <
lão
đại
hồi
> <
,
mấn
mao
.
tồi
tương
tương
Câu hỏi thảo luận:
Theo em sự xuất hiện của bọn trẻ với câu hỏi rất hồn nhiên: "Khách ở nơi nào đến?" có làm cho tác giả vui không? Tại sao?
Câu hỏi thảo luận:
Theo em sự xuất hiện của bọn trẻ với câu hỏi rất hồn nhiên: "Khách ở nơi nào đến?" có làm cho tác giả vui không? Tại sao?
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hai câu thơ đầu:
Tình cảm gắn bó với quê hương của tác giả.
2. Hai câu thơ cuối:
Phép đối, câu kể và tả.
Giọng điệu bi hài, hóm hỉnh.
Ngỡ ngàng, xót xa khi bị coi là khách lạ.
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
Thiếu
tiểu
li
gia
Hương
âm
vô
cải
,
,
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Khách
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Thiếu
tiểu
li
gia
vô
cải
> <
lão
đại
hồi
> <
,
mấn
mao
.
tồi
III. Ghi nhớ: (SGK/128).
IV. Luyện tập: (SGK/127 - 128).
II. Tìm hiểu văn bản:
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
Đánh dấu X vào ô mà em cho là hợp lý:
x
x
x
x
x
x
Câu hỏi thảo luận:
Tình cảm được biểu hiện trong hai bài thơ: "Hồi hương ngẫu thư" và "Tĩnh dạ tứ" là tình cảm gì? So sánh điểm giống và khác nhau giữa chúng.
1. Bài thơ "Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê" được tác giả viết trong hoàn cảnh nào?
a. Mới rời quê ra đi.
b. Xa nhà, xa quê đã lâu.
c. Xa quê rất lâu nay mới trở về.
d. Sống ở ngay quê nhà.
c. Xa quê rất lâu nay mới trở về.
2. Thể thơ của bài "Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê" giống với bài thơ nào?
a. Sông núi nước Nam.
b. Bài ca Côn Sơn.
c. Phò giá về kinh.
d. Bạn đến chơi nhà.
a. Sông núi nước Nam.
3. Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là:
Vui mừng, háo hức khi trở về quê.
Buồn thương trước cảnh quê hương nhiều thay đổi..
Ngậm ngùi, hụt hẫng khi trở thành khách lạ giữa quê hương.
Đau đớn, luyến tiếc khi phải rời xa chốn kinh thành.
a.
b.
d.
Ngậm ngùi, hụt hẫng khi trở thành khách lạ giữa quê hương.
c.
c.
4. Từ nào sau đây không đồng nghĩa với từ "nhi đồng"?
Trẻ con.
Trẻ tuổi.
Trẻ em.
Con trẻ.
a.
b.
c.
d.
Trẻ tuổi.
b.
5. Liên hệ với tiểu sử của tác giả, em hiểu thêm điều đáng quý nào trong tấm lòng quê của người làm quan Hạ Tri Chương.
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hai câu thơ đầu:
Tình cảm gắn bó với quê hương của tác giả.
2. Hai câu thơ cuối:
Phép đối, câu kể và tả.
Giọng điệu bi hài, hóm hỉnh.
Ngỡ ngàng, xót xa khi bị coi là khách lạ.
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư)
Hạ Tri Chương
1. Tác giả:
Hạ Tri Chương (659 - 744).
Quê: Chiết Giang.
2. Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt.
III. Ghi nhớ: (SGK/128).
IV. Luyện tập: (SGK/127 - 128).
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ ĐẾN DỰ CHUYÊN ĐỀ CỦA NHÓM 7
THÂN ÁI CHÀO CÁC EM!