Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

môn ngữ văn 7
nhiệt liệt Chào mừng các thầy, cô giáo về dự giờ thăm lớp
trò chơi
Tĩnh
dạ
tứ
(Lí Bạch)
Thiên Trường
vãn vọng
(Trần Nhân Tông)
Côn Sơn ca (Nguyễn Trãi)
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
I. Đọc- hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Hạ Tri Chương (659- 744)
- Nhà thơ nổi tiếng đời Đường
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
- Quê ở Việt Hưng, Vĩnh Châu (nay thuộc tỉnh Chiết Giang, (Trung Quốc)
- Hạ Tri Chương sống thời nhà Đường, là thời đại hoàng kim của thi ca cổ điển Trung Hoa. Ông cũng là một trong muôn vì tinh tú của thơ Đường
Làm quan trên 50 năm
Năm 744, xin từ quan trở về quê hương
Hạ Tri Chương
(659 - 744)
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
I. Đọc- hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Hạ Tri Chương (659- 744)
- Nhà thơ nổi tiếng đời Đường
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
2. Bài thơ:
Viết năm 744
Hồi hương ngẫu thư kì nhị
-Hạ Tri Chương-

Phiên âm:
Li biệt gia hương tuế nguyệt đa
Cận lai nhân sự bán tiêu ma
Duy hữu môn tiền Kính Hồ thủy
Xuân phong bất cải cựu thời ba.
Trải bao năm tháng xa quê
Chuyện đời điểm lại nửa bề tiêu vong
Chỉ còn trước cửa hồ trong
Gió xuân không xóa những vòng sóng xưa.
Dịch thơ:
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
(Phạm Sĩ Vĩ dịch)
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi: "Khách từ đâu đến làng?"
(Trần Trọng San dịch)
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
Thể thơ: Lục bát
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?

(Phạm Sĩ Vĩ dịch)
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi: "Khách từ đâu đến làng?"

(Trần Trọng San dịch)
Câu
PTBĐ
1
2
MIÊU TẢ
TỰ SỰ
BIỂU CẢM
QUA MIÊU TẢ
BIỂU CẢM
QUA TỰ SỰ
?
?
?
?
Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
(Phạm Sĩ Vĩ dịch)
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
(Trần Trọng San dịch)
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
(Phạm Sĩ Vĩ dịch)
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
(Trần Trọng San dịch)
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Hai câu đầu
về
(già)
đi
(trẻ)
+ giọng quê:
+ tóc mai:
không đổi
thay đổi
thuỷ chung
gắn bó
I. .Đọc- hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Hạ Tri Chương (659- 744)
- Nhà thơ nổi tiếng đời Đường
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
2. Bài thơ:
Viết năm 744
li
hồi
đi
về
đi
trở lại
Hương âm
mấn mao
Giọng quê
tóc
mái đầu
Giọng quê
Câu
PTBĐ
1
2
MIÊU TẢ
TỰ SỰ
BIỂU CẢM
QUA MIÊU TẢ
BIỂU CẢM
QUA TỰ SỰ
?
?
?
?
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
về
(già)
đi
(trẻ)
+ giọng quê:
+ tóc mai:
không đổi
thay đổi
thuỷ chung
gắn bó
I. .Đọc- hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Hạ Tri Chương (659- 744)
- Nhà thơ nổi tiếng đời Đường
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
2. Bài thơ:
Viết năm 744
+ gặp trẻ
+ gọi là khách
(lạ)
(vô tư, hiếu khách)
buồn, ngậm ngùi, xót xa
tình quê: sâu nặng
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Hai câu đầu
2. Hai câu cuối:
Khách
Khách
Khách
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
+ giọng quê:
+ tóc mai:
không đổi
thay đổi
thuỷ chung
gắn bó
I. Đọc - hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
2. Bài thơ:
Viết năm 744
+ gặp trẻ
+ gọi là khách
(lạ)
(vô tư, lẽ thường tình)
buồn, ngậm ngùi, xót xa
tình quê: sâu nặng
III.TổNGKếT
1. Nghệ thuật:
Biểu cảm gián tiếp
- Đối ý, lời tinh tế
- Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị
về
(già)
đi
(trẻ)
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Hai câu đầu
2. Hai câu cuối:
Đại đối
(Đối giữa hai câu)
Tiểu đối
(Đối trong một câu)
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
+ giọng quê:
+ tóc mai:
không đổi
thay đổi
thuỷ chung
gắn bó
I. Đọc - hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Sống và làm việc xa quê trên 50 năm
2. Bài thơ:
Viết năm 744
+ gặp trẻ
+ gọi là khách
(lạ)
(vô tư, lẽ thường tình)
buồn, ngậm ngùi, xót xa
tình quê: sâu nặng
III.TổNGKếT
2. Nội dung:
1. Nghệ thuật:
Tình quê thắm thiết, sâu nặng
Biểu cảm gián tiếp
- Đối ý, lời tinh tế
- Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị
về
(già)
đi
(trẻ)
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Hai câu đầu
2. Hai câu cuối:
Luyện tập
Bài tập 1:
Bài thơ "Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh" của Lí Bạch và bài "Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê" của Hạ Tri Chương có điểm gì chung về đề tài và phương thức biểu đạt?
Bài tập 2:
*Hãy lựa chọn những từ, cụm từ sau để điền vào chỗ trống cho thích hợp (khách, quê hương, tình yêu, thời gian, tác giả, tất nhiên, ngỡ ngàng, hồn nhiên):
" Hồi hương ngẫu thư" là những .............. mà vẫn gây thảng thốt, vẫn khiến lòng ta phải day dứt nghĩ suy. ...............đã làm ........... thay đổi và ................... cũng đã đổi thay. Đó là quy luật tất yếu mà sao đọc lên ta thấy ngậm ngùi, chua xót. Người con của quê hương sau bao năm lại trở thành .......... ngay trên chính quê hương. Cho dù câu hỏi của lũ trẻ thật quá ................ mà khiến người được hỏi phải ...................rồi nữa là xót xa. Bài thơ gửi trọn ............... thiết tha sâu nặng với quê hương, nó vượt xa cái hữu hạn của một đời người, cái vô hạn của thời gian, nó tồn tại trong vô thức và vĩnh viễn.
tất nhiên
Thời gian
tác giả
quê hương
khách
hồn nhiên
ngỡ ngàng
tình yêu
ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Tiết 38: Văn bản
(Hồi hương ngẫu thư)
- Hạ Tri Chương -
Hướng dẫn về nhà
1. Học bài cũ:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Nắm được những giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về quê hương.
- So sánh sự giống và khác nhau cơ bản giữa hai bài thơ "Tĩnh dạ tứ" của
Lí Bạch và "Hồi hương ngẫu thư" của Hạ Tri Chương.
2. Chuẩn bị bài mới:
- Soạn bài: "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" (Đỗ Phủ).
- Tìm hiểu cuộc đời tác giả Đỗ Phủ
- So sánh được tình cảm đối với quê hương đất nước trong từng bài thơ đã học