Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)
Chia sẻ bởi Nguyễn Thị Kim Huế |
Ngày 28/04/2019 |
29
Chia sẻ tài liệu: Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) thuộc Ngữ văn 7
Nội dung tài liệu:
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự giờ
Giáo viên : Nguyễn Thị Kim Huế
Ngữ văn 7
Trường THCS Nam Trung
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả:
* Quờ:
- Vinh Hung, Vi?t Chõu (nay l� huyện Tiêu Sơn, tỉnh Chiết Giang - Trung Quốc)
* B?n thõn:
- Gi?i v? van t?, ki?n th?c uyờn bỏc, tớnh tỡnh
phúng khoỏng.
* S? nghi?p:
- D? Ti?n si l�m d?n Bớ thu giỏm .
- ễng cũn d? l?i 20 b�i tho, trong dú 2 b�i H?i
huong ng?u thu l� n?i ti?ng nh?t.
* Cu?c d?i:
- Tr? - t? gió quờ huong ra di d? muu tỡm cụng danh.
L�m quan ? kinh dụ Tru?ng An hon 50 nam.
Nam 85 tu?i m?i từ quan tr? v? quờ huong.
Hạ Tri Chương
(659 - 744)
2. Tác phẩm:
Bản phiên âm : Viết bằng chữ Hán.
- Hai bản dịch thơ: do Phạm Sĩ Vĩ và Trần Trọng San dịch.
Bài thơ : Hồi Hương Ngẫu Thư - Kỳ Nhất (nguyên tác)
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia,/ lão đại hồi,
Hương âm vô cải/ , mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến,/ bất tương thức
Tiếu vấn: / Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ/ , già mới quay về,
Giọng quê không đổi,/ nhưng tóc mai đã rụng. Trẻ con gặp mặt/ , không quen biết,
Cười hỏi: / Khách ở nơi nào đến?
2. Trẻ đi,/ già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi,/ sương pha mái đầu.
Gặp nhau/ mà chẳng biết nhau
Trẻ cười/ hỏi: / Khách từ đâu / đến làng?
(Trần Trọng San dịch, trong Thơ Đường, tập I
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
Dịch thơ
1. Khi đi trẻ,/ lúc về già
Giọng quê vẫn thế, / tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn / lạ / không chào
Hỏi rằng:/ Khách ở chốn nào/ lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
+ Hồi :
+ Hương:
+ Ngẫu:
+ Thư:
Trở về
Làng, quê hương
Tình cờ, ngẫu nhiên
Chép, viết, ghi lại
=> Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê.
*Nhan đề bài thơ: Hồi hương ngẫu thư
Ngẫu nhiên viết: viết một cách tình cờ ( không có chủ định làm thơ) . Song tình quê hương được bộc lộ trong tình huống tình cờ ngẫu nhiên: nhà thơ vừa đặt chân trở về quê hương.
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I.Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật- chữ Hán
Bản dịch thơ :Thể lục bát
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai
đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: Khách từ đâu đến làng?
(Trần Trọng San dịch, trong Thơ Đường, tập I
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
- Dịch chưa sát nghĩa từ : "không chào".
- Mất từ: " cu?i".
Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
---------------
------------
---------------------
------------
-------------------
-----------
---------------------------
- Dịch chưa sát nghĩa :"Sương pha mái đầu"
- Mất từ: " trẻ con ".
---------------------
---------
----------------
----------------
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
3. Phân tích :
a, Hai câu thơ đầu:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
(Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.)
Phộp ti?u d?i: thiếu tiểu li ra - lão đại hồi;
hương âm vô cải, mấn mao tồi
- phuong th?c k?, t?,
Khái quát cuộc đời xa quê :
Thay đổi vóc dáng, tuổi tác .
Tình cảm với quê hương c?a nhà thơ khụng hề thay d?i .
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
b, Hai câu thơ cuối:
b.Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?)
- Bị coi là khách ngay giữa quê mình, giữa nơi chôn rau cắt rốn.
? Điều này không vô lí vì: + Tác giả đã thay đổi.
+ Quê hương cũng đã thay đổi.
- Tâm trạng: Lúc đầu ngạc nhiên bất ngờ ? buồn tủi? ngậm ngùi xót xa cùng ập đến.
=> Tình yêu quê hương thắm thiết, sâu nặng.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Từ ngữ mộc mạc giản dị.
- Sử dụng phép đối.
- Giọng điệu vừa khách quan, hóm hỉnh, vừa ngậm ngùi xót xa.
2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện tình yêu thắm thiết của tác giả với quê hương.
3. Ghi nhớ:
Bài thơ biểu hiện một cách chân thực mà sâu sắc, hóm hỉnh mà ngậm ngùi tình yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày, trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ.
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
b, Hai câu thơ cuối:
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:
Bài tập tr¾c nghiÖm:
C©u 1: Bµi th¬ “Håi h¬ng ngÉu th” ®îc t¸c gi¶ viÕt trong hoµn c¶nh nµo?
A. Míi rêi quª ra ®i
B. Xa nhµ xa quª ®· l©u
C. Xa quª rÊt l©u nay míi trë vÒ
D. Sèng ë ngay quª nhµ
C©u 2: T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ lµ g×?
A. Vui mõng, h¸o høc khi trë vÒ quª
B. Buån th¬ng tríc c¶nh quª h¬ng nhiÒu ®æi thay
C. NgËm ngïi, hÉng hôt khi trë vÒ thµnh kh¸ch l¹ gi÷a quª h¬ng
D. §au ®ín, luyÕn tiÕc khi ph¶i xa chèn kinh thµnh
So sánh điểm giống nhau và khác nhau về chủ đề và phương thức biểu đạt của hai bài thơ: "Tĩnh dạ tứ" và "Hồi hương ngẫu thư".
Giống nhau:
* Chủ đề: tình yêu quê hương sâu nặng .
* Phương thức biểu đạt: biểu cảm .
Khác nhau
* Cách thức thể hiện chủ đề :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": từ nơi xa nghĩ về quê hương.
+ Bài "Hồi hương ngẫu thư": từ quê hương nghĩ về quê hương .
*- Phương thức biểu cảm :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": biểu cảm trực tiếp .
+ Bài " Hồi hương ngẫu thư": biểu cảm gián tiếp .
Bài tập:
Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ: Bản phiên âm, dịch thơ.
-Nắm được giá trị nghệ thuật bài thơ.
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về quê hương.
- Tìm đọc bài :"Hồi hương ngẫu thư" kỳ nhị.
- Soạn bài: "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" (Đỗ Phủ).
Chào quý thầy cô giáo !
Chào các em !
Chúc các em học tốt !
các thầy cô về dự giờ
Giáo viên : Nguyễn Thị Kim Huế
Ngữ văn 7
Trường THCS Nam Trung
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả:
* Quờ:
- Vinh Hung, Vi?t Chõu (nay l� huyện Tiêu Sơn, tỉnh Chiết Giang - Trung Quốc)
* B?n thõn:
- Gi?i v? van t?, ki?n th?c uyờn bỏc, tớnh tỡnh
phúng khoỏng.
* S? nghi?p:
- D? Ti?n si l�m d?n Bớ thu giỏm .
- ễng cũn d? l?i 20 b�i tho, trong dú 2 b�i H?i
huong ng?u thu l� n?i ti?ng nh?t.
* Cu?c d?i:
- Tr? - t? gió quờ huong ra di d? muu tỡm cụng danh.
L�m quan ? kinh dụ Tru?ng An hon 50 nam.
Nam 85 tu?i m?i từ quan tr? v? quờ huong.
Hạ Tri Chương
(659 - 744)
2. Tác phẩm:
Bản phiên âm : Viết bằng chữ Hán.
- Hai bản dịch thơ: do Phạm Sĩ Vĩ và Trần Trọng San dịch.
Bài thơ : Hồi Hương Ngẫu Thư - Kỳ Nhất (nguyên tác)
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia,/ lão đại hồi,
Hương âm vô cải/ , mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến,/ bất tương thức
Tiếu vấn: / Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ/ , già mới quay về,
Giọng quê không đổi,/ nhưng tóc mai đã rụng. Trẻ con gặp mặt/ , không quen biết,
Cười hỏi: / Khách ở nơi nào đến?
2. Trẻ đi,/ già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi,/ sương pha mái đầu.
Gặp nhau/ mà chẳng biết nhau
Trẻ cười/ hỏi: / Khách từ đâu / đến làng?
(Trần Trọng San dịch, trong Thơ Đường, tập I
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
Dịch thơ
1. Khi đi trẻ,/ lúc về già
Giọng quê vẫn thế, / tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn / lạ / không chào
Hỏi rằng:/ Khách ở chốn nào/ lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
+ Hồi :
+ Hương:
+ Ngẫu:
+ Thư:
Trở về
Làng, quê hương
Tình cờ, ngẫu nhiên
Chép, viết, ghi lại
=> Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê.
*Nhan đề bài thơ: Hồi hương ngẫu thư
Ngẫu nhiên viết: viết một cách tình cờ ( không có chủ định làm thơ) . Song tình quê hương được bộc lộ trong tình huống tình cờ ngẫu nhiên: nhà thơ vừa đặt chân trở về quê hương.
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I.Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật- chữ Hán
Bản dịch thơ :Thể lục bát
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai
đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: Khách từ đâu đến làng?
(Trần Trọng San dịch, trong Thơ Đường, tập I
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
- Dịch chưa sát nghĩa từ : "không chào".
- Mất từ: " cu?i".
Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
---------------
------------
---------------------
------------
-------------------
-----------
---------------------------
- Dịch chưa sát nghĩa :"Sương pha mái đầu"
- Mất từ: " trẻ con ".
---------------------
---------
----------------
----------------
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
3. Phân tích :
a, Hai câu thơ đầu:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
(Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.)
Phộp ti?u d?i: thiếu tiểu li ra - lão đại hồi;
hương âm vô cải, mấn mao tồi
- phuong th?c k?, t?,
Khái quát cuộc đời xa quê :
Thay đổi vóc dáng, tuổi tác .
Tình cảm với quê hương c?a nhà thơ khụng hề thay d?i .
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
b, Hai câu thơ cuối:
b.Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?)
- Bị coi là khách ngay giữa quê mình, giữa nơi chôn rau cắt rốn.
? Điều này không vô lí vì: + Tác giả đã thay đổi.
+ Quê hương cũng đã thay đổi.
- Tâm trạng: Lúc đầu ngạc nhiên bất ngờ ? buồn tủi? ngậm ngùi xót xa cùng ập đến.
=> Tình yêu quê hương thắm thiết, sâu nặng.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Từ ngữ mộc mạc giản dị.
- Sử dụng phép đối.
- Giọng điệu vừa khách quan, hóm hỉnh, vừa ngậm ngùi xót xa.
2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện tình yêu thắm thiết của tác giả với quê hương.
3. Ghi nhớ:
Bài thơ biểu hiện một cách chân thực mà sâu sắc, hóm hỉnh mà ngậm ngùi tình yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày, trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ.
Tiết 38:Văn bản:
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê ( Hồi hương ngẫu thư) Hạ Tri Chương
I. Giới thiệu chung
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc, chú thích:
2. Thể thơ:
3. Phân tích:
a, Hai câu thơ đầu:
b, Hai câu thơ cuối:
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:
Bài tập tr¾c nghiÖm:
C©u 1: Bµi th¬ “Håi h¬ng ngÉu th” ®îc t¸c gi¶ viÕt trong hoµn c¶nh nµo?
A. Míi rêi quª ra ®i
B. Xa nhµ xa quª ®· l©u
C. Xa quª rÊt l©u nay míi trë vÒ
D. Sèng ë ngay quª nhµ
C©u 2: T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ lµ g×?
A. Vui mõng, h¸o høc khi trë vÒ quª
B. Buån th¬ng tríc c¶nh quª h¬ng nhiÒu ®æi thay
C. NgËm ngïi, hÉng hôt khi trë vÒ thµnh kh¸ch l¹ gi÷a quª h¬ng
D. §au ®ín, luyÕn tiÕc khi ph¶i xa chèn kinh thµnh
So sánh điểm giống nhau và khác nhau về chủ đề và phương thức biểu đạt của hai bài thơ: "Tĩnh dạ tứ" và "Hồi hương ngẫu thư".
Giống nhau:
* Chủ đề: tình yêu quê hương sâu nặng .
* Phương thức biểu đạt: biểu cảm .
Khác nhau
* Cách thức thể hiện chủ đề :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": từ nơi xa nghĩ về quê hương.
+ Bài "Hồi hương ngẫu thư": từ quê hương nghĩ về quê hương .
*- Phương thức biểu cảm :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": biểu cảm trực tiếp .
+ Bài " Hồi hương ngẫu thư": biểu cảm gián tiếp .
Bài tập:
Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ: Bản phiên âm, dịch thơ.
-Nắm được giá trị nghệ thuật bài thơ.
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về quê hương.
- Tìm đọc bài :"Hồi hương ngẫu thư" kỳ nhị.
- Soạn bài: "Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" (Đỗ Phủ).
Chào quý thầy cô giáo !
Chào các em !
Chúc các em học tốt !
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Thị Kim Huế
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)