Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
về dự CHUYấN D?
Môn: Ngữ Văn 7
回鄉偶書其一
少小离家老大回
乡音无改鬓毛衰
儿童相见不相识
笑问客从何处来?



Hạ Tri Chương ( 659 - 744 ); Quê: Vĩnh Hưng, Việt Châu ( Chiết Giang - Trung Quốc )
- Ông có trên 50 năm làm quan ở kinh đô Trường An , sau đó cáo quan về quê
.
Hạ Tri Chương
(659 - 744)

- Ông đỗ tiến sĩ năm 695,từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình
H?i huong ng?u thu
+ Hồi :
+ Hương :
+ Ngẫu :
+ Thư :
Trở về
Làng, quê hương
Tình cờ, ngẫu nhiên
Chép, viết, ghi lại

- Sáng tác khi tác giả mới đặt chân về quê sau 50 năm xa cách


=> Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai
đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: Khách từ đâu đến làng?
(Trần Trọng San dịch, trong Thơ Đường, tập I
Bắc Đẩu, Sài Gòn, 1966)
- Dịch không sát nghĩa từ : "không chào"
- Mất từ: " cu?i"
Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)
---------------
------------
---------------------
------------
-------------------
-----------
---------------------------
- Dịch chưa sát nghĩa :"Sương pha mái đầu"
- Mất từ: "nhi đồng"
---------------------
------------
----------------
- Thể thơ:
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm qua tự sự và miêu tả
+Phần phiên âm: Thất ngôn tứ tuyệt
+ Phần dịch thơ: Thể thơ lục bát
Tác giả từ hai sự việc mà bộc lộ tình cảm của mình:
Từ cuộc đời chính mình: 2 cõu d?u
Từ bọn trẻ trong làng: 2 cõu cu?i

Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Đối vế câu
DT
DT
ĐT
ĐT
Đối từ loại
Đối cú pháp
- Nghệ thuật: Đối
- Tác dụng:
+ Tạo nhịp điệu cân đối cho lời thơ.
+ Nhấn mạnh s? thay d?i v� khụng thay d?i sau m?t thời gian d�i xa quê của tỏc gi?

Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
DT ĐT DT ĐT


CN VN CN VN

Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Thay đổi :
-Tuổi tác
Mỏi túc

Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Không thay đổi:
Giọng quê


Nghệ thuật: - Đối
( Đối rất chỉnh cả ý lẫn lời )
>
<
Khách quan
Chủ quan
- Hình ảnh thơ : Chọn lọc ,tiêu bi?u, gi�u ý nghia
- Giọng điệu: Bình thản , khỏch quan



(Trẻ con gặp mặt, không quen biết
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?)
Nhi đồng
_____________________
=>Nghệ thuật: - Dùng hình ảnh, âm thanh vui tươi của bọn trẻ để thể hiện tâm trạng của tác giả
-Tác giả: Lúc đầu ngạc nhiên bất ngờ ? buồn tủi? ngậm ngùi
?xót xa cùng ập đến.
_________________
---------------
Trẻ : Hồn nhiên vui vẻ

>
<
- Giọng điệu : Bi hài ,thấp thoáng ẩn hiện sau những lời tường thuật khách quan
.
a. Nghệ thuật
+ Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. + Nghệ thuật đối. + Biểu cảm thông qua tự sự, miêu tả.
Thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, mãnh liệt của tác giả trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân tới quê hương.

b. Nội dung:




Câu 1: Bài thơ "Hồi hương ngẫu thư" được tác giả viết trong hoàn cảnh nào?
A. Mới rời quê ra đi
B. Xa nhà xa quê đã lâu
C. Xa quê rất lâu nay mới trở về
D. Sống ở ngay quê nhà
Câu 2: Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là gì?
A. Vui mừng, háo hức khi trở về quê
B. Buồn thương trước cảnh quê
hương nhiều đổi thay
C. Ngậm ngùi, hẫng hụt khi trở thành khách lạ giữa quê hương
D. Đau đớn, luyến tiếc khi phải xa chốn kinh thành

Chúc các thầy cô mạnh khỏe
Chĩc c�c em h�c gi�i