Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

Tiết 33 Văn bản
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi huoưng ngẫu thuư)

- Hạ Tri Chuương -
[email protected]
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
1. Tác giả:
- Quờ: Chiết Giang-Trung Quốc
- S? nghi?p:
+ Đỗ tiến sĩ, sinh sống, học tập
và làm quan trên 50 năm ở
Truường An, năm 85 tuổi ông
mới trở về quê
+ Ông còn để lại hơn 20 bài thơ.
Hạ Tri Chuương
(659 - 744)
2. Tác phẩm:
Sáng tác khi ông vừa đặt chân về quê cũ sau bao năm xa cách.
[email protected]
Phiên âm
Håi h­Ư¬ng ngÉu th­Ư
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?



1/ Đọc .
2/Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt.
3/Giải nghĩa các yếu tố HánViệt.
Dịch nghĩa
NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
- Hồi:
- Huương:
- Ngẫu:
- Thuư:
.
trở về
làng, quê huương
tình cờ, ngẫu nhiên
chép, viết, ghi lại
II. Đọc và tìm hiểu chung:
[email protected]
III. Phân tích v¨n b¶n:
[email protected]
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai
đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng ?”
(TrÇn Träng San dÞch, trong Th¬ ®­ưêng, tËp I
B¾c ®Èu, Sµi Gßn, 1986)
- Dịch chuưa sát nghĩa từ: không chào
- Mất từ: cu?i
Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi ?
(Ph¹m SÜ VÜ dÞch, trong Th¬ ®­ưêng, tËp I
NXB v¨n häc, Hµ Néi, 1987)
---------------
------------
---------------------
------------
-------------------
-----------
--------------------------
- Dịch chuưa sát nghĩa: sưuơng pha mái đầu
- Mất từ: nhi đồng
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
--------------------
-----------
----------------

Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hưuơng ngẫu thuư)
---------
-------
[email protected]
III. Phõn tớch văn bản:
1. Hai câu thơ đầu:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hưuơng âm vô cải, mấn mao tồi.

(Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưung tóc mai đã rụng.)
-Từ ngữ mộc mạc giản dị.
- Sử dụng phép tiểu đối.
-Phuong thu?c tu? su?, miêu tả
?Tác giả nhu muốn tâm sự: Xa nhà đã quá lâu, thời gian làm cho tác giả già đi, mái tóc thay đổi nhưuưng âm thanh, giọng nói của quê hưuơng trong ông không hề đổi thay. Cái chất, cái hồn của quê hưưuơng ở ông vẫn còn nguyên vẹn.
[email protected]
2. Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tuương kiến, bất tuương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?

(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cưuời hỏi: Khách ở nơi nào đến?)




* Vo?i giọng điệu vừa khách quan, hóm hỉnh, vừa sâu sắc, cách biểu cảm gián tiếp qua kể và tả, ta?c gia? thể hiện tâm trạng tu` nga?c nhiên, ngỡ ngàng đến ngậm ngùi, pha chu?t xo?t xa. Đó chính là tình yêu sâu sắc thắm thiết cu?a ông đối với quê huương.
[email protected]
IV. Tổng kết:










jk
1. Nghệ thuật:
- Từ ngữ mộc mạc giản dị.
- Sử dụng phép tiểu đối.
- Giọng điệu vừa khách quan, hóm hỉnh, vừa sâu sắc, ngậm ngùi.
- Cách biểu cảm gián tiếp qua kể và tả

2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện tình yêu thắm thiết với quê huương của một ngưuời sống xa quê lâu ngày trong khoảnh khắc vừa đặt chân về quê cũ.
[email protected]
Bài tập
C©u 1: Bµi th¬ “Håi hư¬ng ngÉu th­ư” ®ư­îc t¸c gi¶ viÕt trong
hoµn c¶nh nµo?
A. Míi rêi quª ra ®i.
B. Xa nhµ xa quª ®· l©u như­ng chư­a trë vÒ.
C. Xa quª rÊt l©u nay míi trë vÒ .
D. Sèng ë ngay quª nhµ.
C©u 2: T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ lµ t©m tr¹ng nh­ư
thÕ nµo?
A. Vui mõng, h¸o høc khi trë vÒ quª.
B. Buån th­ư¬ng trư­íc c¶nh quª h­ư¬ng nhiÒu ®æi thay.
C. NgËm ngïi, hÉng hôt khi trë thµnh kh¸ch l¹ gi÷a quª
h­ư¬ng.
D. §au ®ín, luyÕn tiÕc khi ph¶i xa chèn kinh thµnh.

[email protected]