Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy, cô giáo
Về dự giờ thao giảng
Môn ngữ văn 7
Người thực hiện: Cô giáo Đinh Thị Liên
Đơn vị: Trường THCS Quỳnh Sơn
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
1. Tác giả:
( 659 - 744 )
- Là một nhà thơ lớn của Trung Quốc, đời Đường
2. Tác phẩm:
a. Thể thơ:
- Phiên âm: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
- Dịch thơ: Lục bát
b. Phương thức biểu đạt:
Biểu cảm qua tự sự
c. Bố cục:
Hai phần
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
1. Tác giả:
( 659 - 744 )
- Là một nhà thơ lớn của Trung Quốc, đời Đường
2. Tác phẩm:
a. Thể thơ:
b. Phương thức biểu đạt:
Biểu cảm qua tự sự
c. Bố cục:
Hai phần
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
1. Tác giả:
( 659 - 744 )
- Là một nhà thơ lớn của Trung Quốc, đời Đường
2. Tác phẩm:
a. Thể thơ:
b. Phương thức biểu đạt:
Biểu cảm qua tự sự
c. Bố cục:
Hai phần
Hồi: trở về
Hương: làng, quê hương
Ngẫu: tình cờ, ngẫu nhiên
Thư: chép, viết, ghi lại
Ngẫu nhiên viết
nhân buổi mới về quê
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
1. Hai câu đầu:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
( Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng. )
Đối

Khái quát ngắn
gọn quãng
đời xa quê.
- Chất quê, hồn quê không đổi.
2. Hai câu cuối:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
( Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến. )
Tình huống bất ngờ
Giọng điệu bi hài.
Thái độ: Bất ngờ, ngạc nhiên
- Tâm trạng: Buồn, ngậm ngùi, xót xa
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Sử dụng phương thức tự sự để biểu cảm
- Giọng điệu bi hài.
- Tạo tình huống bất ngờ.
- Sử dụng tiểu đối rất hiệu quả.
2. Nội dung
- Tình quê hương là một trong những tình cảm lâu bền và thiêng liêng nhất của con người.
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
III. Tổng kết
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
Bài thơ Hồi Hương Ngẫu Thư - Kỳ Nhất (nguyên tác) :



Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
III. Tổng kết
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
Phan Sĩ Vĩ dịch
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi:" Khách từ đâu đến làng"
Trần Trọng San dịch
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
III. Tổng kết
Bài thơ Tĩnh dạ tứ của Lí Bạch và bài Hồi hương ngẫu thư của Hạ Tri Chương đều có chung một nỗi niềm yêu quê nhưng lại khác nhau ở cách biểu cảm. Em hãy chỉ ra sự khác nhau đó?
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
III. Tổng kết
Tình quê hương
Tĩnh dạ tứ
Hồi hương ngẫu thư
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
III. Tổng kết
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
Bài tập về nhà
Đọc thuộc bài thơ ( phiên âm, dịch thơ ).
2. Viết một đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về quê hương.
3. Soạn: Hướng dẫn đọc thêm: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá.
Văn bản: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
( Hồi hương ngẫu thư )
Hạ Tri Chương
I. Đọc - Hiểu khái quát
II. Đọc - Hiểu chi tiết
1. Hai câu đầu:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
( Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng. )
Đối

Khái quát ngắn
gọn quãng
đời xa quê.
- Chất quê, hồn quê không đổi.
2. Hai câu cuối:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
( Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến. )
Tình huống bất ngờ
Giọng kể khách
quan, hóm hỉnh
Thái độ: Bất ngờ, ngạc nhiên
- Tâm trạng: Buồn, ngậm ngùi, xót xa
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Sử dụng phương thức tự sự để biểu cảm
Giọng kể khách quan hóm hỉnh
Tạo tình huống bất ngờ
Sử dụng tiểu đối rất hiệu quả
2. Nội dung
Vẻ đẹp tâm hồn thuỷ chung với quê hương của nhà thơ.
Bài thơ Hồi Hương Ngẫu Thư - Kỳ Nhị (nguyên tác):



Hồi Hương Ngẫu Thư (Kỳ Nhị)

Ly biệt gia hương tuế, nguyệt đa
Cận lai nhân sự bán tiêu ma
Duy hữu môn tiền Kinh hồ thủy
Xuân phong bất cải cựu thời ba
Hạ Tri Chương

Ngẫu Nhiên Khi Về Quê (Bài Hai)
1-
Năm tháng xa nhà chắc đã lâu
Bạn bè mất nửa, nửa về đâu
Hồ Gương trước cửa lung linh nước
Gió chẳng làm thay gợn sóng sầu